Tá Clarity seolta inniu ag RTÉ, gné nua chlúdaigh ina n-oibreoidh a chuid iriseoireachta chun cur i gcoinne mí-ionramháil d’aon ghnó ar fhíricí agus chun aghaidh a thabhairt ar nuacht bhréige agus ar bhréagnuacht.

Is é Clarity fócas RTÉ ar an mbréagaisnéis, dioscúrsa agus daonlathas. Tá sé ag éirí níos deacra anois a dhéanamh amach, maidir le go leor saincheisteanna, cibé an tuairim chothrom atá ann nó ar ‘fíric’ bhréagach atá ann. Maidir le hailt a fhoilseofar leis an gcomhartha Clarity, féachfaidh RTÉ le saincheisteanna casta a shoiléiriú, iarrachtaí chun an réaltacht a chur as riocht d’aon ghnó a bhréagnú, eolas a thabhairt faoin tionchar a bhíonn ag dioscúrsa ar líne ar an daonlathas, agus míniú beacht a thabhairt ar an gcaoi a ndeimhníonn RTÉ a cuid iriseoireachta ardchaighdeáin. Cuirfidh sé na ceisteanna deacra freisin, fiú nuair nach mbíonn sé éasca é sin a dhéanamh.

Léirítear i dtaighde nua a rinneadh do RTÉ le seachtainí beaga anuas (inar cuireadh suirbhé ar thart ar 1,000 duine) go bhfuil imní ar os cionn 84% de na freagróirí faoin mbréagaisnéis, agus go bhfuil imní ar 90% díobh go sonrach faoin tionchar atá aici ar dhaoine óga.

Agus creideann duine as gach ceathrar faoi bhun 30 bliain d’aois gurb é RTÉ, i gcomparáid le heagraíochtaí meán cumarsáide eile, is mó atá freagrach as dul i ngleic leis sin.

Díreoidh Clarity go príomha ar ardáin dhigiteacha agus shóisialta RTÉ. Déanfaidh ailt laistigh den ghné ar líne seo ábhar faisnéise agus físe a sheiceáil agus a mhíniú agus beidh sé mar aidhm acu na huirlisí a thabhairt don lucht spéise lena mbealach a dhéanamh sa spás seo, spás ina mbíonn go leor torainn.

Tá an fhadhb a bhaineann leis an mbréagaisnéis agus leis an mífhaisnéis ag éirí níos dúshlánaí agus níos tromchúisí ná riamh. Leanann a scaipeadh den bhonn a bhaint den mhuinín atá ag daoine sna meáin agus, níos measa arís, sa phróiseas daonlathach féin.

Dúirt Deirdre McCarthy, Stiúrthóir Bainistíochta Nuacht & Cúrsaí Reatha RTÉ:

“I ndomhan atá ag athrú, tá daoine ag dul i ngleic le rabharta faisnéise atá á áiteamh agus lena mhalairt glan atá á áiteamh ar an taobh eile. Cabhróidh Clarity RTÉ leis an léitheoir, an éisteoir, an leantóir, an lucht féachana, trí fhíricí cruinne agus neamhchlaonta a thabhairt ionas gur féidir leatsa a mheas tú féin cá bhfuil an scéal fíor. Leis an oiread sin pointí rochtana faisnéise sa lá atá inniu ann, is féidir leis an méid ollmhór ábhair atá ar fáil a bheith iomarcach agus dúshlánach ag an lucht spéise le ciall a bhaint as go léir. Ba mhaith linn go mbeadh muinín agatsa as an nuacht a bhailíonn muid agus as foinsiú ár gcuid scéalta chun a chinntiú go bhfeiceann tú nach bhfuil aon rud eile taobh thiar dár gcuid scéalaíochta.

“Táimid ag iarraidh go dtuigfeadh an pobal an bealach a seasaimid lenár gcuid scéalta agus an bealach a dtugaimid muid féin agus daoine eile chun cuntais. Níl aon áit ann le haghaidh réchúise, agus ní dhéanaimid talamh slán de mhuinín an phobail. Má táimid chun leanúint den leibhéal muiníne atá ionainn a choinneáil agus a fhás, ní mór dúinn an bealach a dhéanaimid an méid a dhéanaimid gach lá a léiriú go soiléir freisin. Sin é an fáth a bhfuil sé chomh tábhachtach scéalta a fhoinsiú agus a dheimhniú, chomh maith le comhthéacs a thabhairt i dtaobh fógraí agus rudaí a mhaítear go poiblí. Tá sé ríthábhachtach freisin dúshlán a thabhairt don chath

leanúnach chun fíricí a scaradh ón bhficsean agus chun aird a tharraingt ar fhaisnéis bhréagach agus mhíthreorach.”

I dtaighde a rinne Coimisiún na Meán, chuir 64% de mhuintir na hÉireann in iúl go raibh imní orthu faoi bheith in ann rud atá fíor nó bréagach a aithint. Cuireadh an imní sin in iúl in 2023 – agus chaithfeadh sé go bhfuil an imní sin faighte níos measa anois mar gheall ar an bhforbairt mhór atá tagtha le déanaí ar an Intleacht Shaorga, ar na domhainbhrionnuithe agus ar dheireadh a bheith curtha leis an modhnóireacht ar ardáin meán sóisialta a bhfuil tionchar acu.

Is cuid de straitéis Treo Nua RTÉ é Clarity, inar gheall an eagraíocht tuiscint ar na meáin a fheabhsú, rud atá riachtanach chun cur i gcoinne na mífhaisnéise agus na bréagaisnéise, trí mharc físiúil a sheoladh chun cuidiú leis an lucht féachana agus éisteachta a bheith muiníneach agus iad ag treabhadh tríd an bhfaisnéis a dtagann siad uirthi maidir le himeachtaí reatha, soiléiriú a fháil ar shaincheisteanna casta agus iarrachtaí d’aon ghnó chun mífhaisnéis nó bréagaisnéis a scaipeadh a bhréagnú.