Sraith faisnéise chinniúnach i gcúig chuid ó léirtheoirí The Game le craoladh ar RTÉ i mí an Mheithimh

Hell for Leather – The Story of Gaelic Football

Sraith faisnéise chinniúnach i gcúig chuid ó léirtheoirí The Game le craoladh ar RTÉ i mí an Mheithimh

D’fhógair RTÉ agus Crossing the Line Productions sonraí inniu faoi Hell for Leather – The Story of Gaelic Football – sraith úrnua i gcúig chuid ina bpléitear ról na Peile Gaelaí i stair spóirt, chultúir agus shóisialta na hÉireann nua-aimseartha. Cuirfear tús leis an tsraith ar RTÉ One agus ar RTÉ Player Dé Luain 9 Meitheamh.

Thóg sé os cionn 5 bliana an tsraith seo a dhéanamh, an chéad mhórshraith a amharcann ar theacht chun cinn na peile Gaelaí ó bunaíodh í go dtí an lá inniu, agus ar an méid domheasta a chuir an spórt le saol na hÉireann.

Sa tsraith seo, a ndearnadh scannánú uirthi ar chaighdeán 4K, beidh na hagallaimh teilifíse deiridh a rinneadh le daoine mór le rá sa CLG, Mícheál Ó Muircheartaigh, Seán Murphy agus Mick O’Dwyer as Ciarraí, Jimmy Gray as Baile Átha Cliath agus John O’Mahony as Maigh Eo.

Ceiliúradh agus iniúchadh ar chuid ar leith de shaol na hÉireann atá sa tsraith, a dhéanann cur síos ar an gcaoi ar athraigh an cluiche le breis agus céad bliain d’éirí amach agus réabhlóid, iomaíocht ghéar, buanna agus buarthaí. Cuirtear a stair chumhachtach i láthair trí scéalta ó imreoirí, ó bhainisteoirí agus ó shaintráchtairí, trí chartlann tharraingteach agus radharcanna iontacha.

Íomhá: Roinnt de rannpháirtithe an chláir a bheidh le craoladh

Insíonn Hell for Leather – The Story of Gaelic Football scéal cluiche a tháinig as riachtanas, a shamhlaigh náisiún a bhí sa tóir ar fhéiniúlacht shóisialta agus ar spórt dúchasach a d’fhéadfadh dúshlán a thabhairt do thábhacht na gcluichí eachtracha. Cluiche uile-Éireann is ea an pheil Ghaelach atá fréamhaithe sna sé chontae anois – cluiche de chuid mhuintir na hÉireann, do mhuintir na hÉireann. Spórt a bhfuil tábhacht ag baint leis i mbeagnach gach sráidbhaile in Éirinn agus a bhfuil oidhreacht thar a bheith tábhachtach aige – seo scéal na hoidhreachta sin.

Breis agus 80 agallamh atá sa tsraith iomlán a rinneadh le Michael Murphy, David Clifford, Jack McCaffery, Juliet Murphy, Shane Walsh, Brian Fenton, Mick O’Connell, Cora Staunton, Joe Brolly, Tony Hanahoe, Colm Cooper agus Briege Corkery i measc daoine eile. Tá píosaí ann freisin ó bhainisteoirí san am a chuaigh thart agus san am i láthair – Jim McGuinness, Pádraic Joyce, Seán Boylan agus Kevin McStay.

Arna léiriú ag Crossing the Line Productions, choimisiúnaigh Ceannaire Ábhair Fhíorasaigh RTÉ, Colm O’Callaghan, an tsraith agus léiríodh í i gcomhpháirtíocht le Coimisiún na Meán. Rinneadh an tsraith le tacaíocht ó dhreasachtaí scannánaíochta a chuir Rialtas na hÉireann ar fáil agus le hurraíocht fhlaithiúil ó Collen Construction.

Achoimre ar an tsraith:

Clár 1 – Athbheochan

Brúnn Brian Fenton na deora faoi chois agus cur síos á dhéanamh aige ar a ghrá don pheil, nochtar cosa draíochta David Clifford go mall agus ciceálann Shane Walsh an phéint de bhalla na binne ar theach a mhuintire. Tugann Clár 1 de Hell for Leather muid ar thuras siar sa stair ó dhraíodóirí an lae inniu go dtí bunús na Peile Gaelaí nach raibh aon ghalántacht ag baint leis. Tháinig borradh mór faoin pheil trí éirí amach agus trí chogadh cathartha, agus é anois ar an gcluiche is mó a imrítear in Éirinn.

Clár 2 – Leasú

Mar a dhéanann Juliet Murphy ó Chorcaigh agus Dara Ó Cinnéide ó Chiarraí cur síos ar an tarraingt phríomhúil a bhain le liathróid leathair, tosaíonn Clár 2 le linn laethanta suaimhnis an raidió, nuair a léiríodh Michael O’Hehir an scór is deireanaí dóibh siúd a bhí bailithe le chéile thart ar an raidió gan sreang. Bhí cluiche ceannais na hÉireann ar siúl i Nua-Eabhrac i dturas conspóideach thar lear agus, ar ais in Éirinn, bhuaigh físeanna nua ó Thuaisceart Éireann agus thug siad Sam Maguire trasna na teorann den chéad uair riamh.

Íomhá: Caitheann an tEaspag an liathróid isteach chun tús a chur le Cluiche Ceannais Chraobhchomórtas Peile na Sinsear, Chiarraí v Ard Mhacha, 27 Meán Fómhair 1953. Creidiúint: Le caoinchead ó Leabharlann & Cartlann Chathair Bhaile Átha Cliath

Clár 3 – Aois na nImpireachtaí

D’iomraíodh an taise, taibhse Dhairbhre, i dtír agus an lámh in uachtar aige ar chluiche ceannais na hÉireann. Bhíodh sé ar a bhealach abhaile ina churach sula mbíodh na sluaite imithe as Páirc an Chrócaigh. Tá an laoch é féin Mick O’Connell beo beathach agus, sa chlár seo, míníonn sé a oidhreacht féin agus todhchaí na peile Gaelaí. Tháinig na mná chun tosaigh sna 1970idí agus spreag bean rialta cheannródaíoch, an tSiúr Pauline Gibbons, an ghluaiseacht a d’oscail na geataí do réaltaí ar nós Louise Ní Mhuircheartaigh, Juliet Murphy & Noelle Healy. Idir an dá linn, bhí Mick O’Dwyer, fear eile as Ciarraí, ag cur barr feabhais ar a cheird lena chontae a thabhairt chun bua, agus tháinig fathach suain Mhaigh Eo chun cinn arís ar an ardán náisiúnta.

Clár 4 – Fíorcheannairí

Nochtann Cora Staunton, Jim McGuinness agus Jack McCaffrey na splancacha doimhne pearsanta a spreag a bpaisean don spórt. Agus é á dhéanamh acu don phobal – agus le tacaíocht ó go leor meantóirí – ba é an paróiste a spreag iad go léir ar dtús. Ní raibh sa Pheil Ghaelach ach cluiche do go leor daoine i bPoblacht na hÉireann, ach bhí i bhfad níos mó ag baint leis i dTuaisceart Éireann. Bhí sí fite fuaite go domhain san fhéiniúlacht agus sa treibheachas. Téann muid trasna na teorann sa chlár seo le cloisteáil conas a d’éirigh leis an gcluiche agus a chuid imreoirí le linn céad bliain d’achrann.

Clár 5 – Laethanta dár Saol

Tá éachtaí ar leith i ndán do chuid de na himreoirí. Nochtann Eoin Liston, David Clifford agus Shane Walsh an pléisiúr agus an phian a bhaineann leis an rath. Ach cá as a dtagann an draíocht? Creideann Kieran Donaghy i dtábhacht an tsrutha agus am ag stad. Tar éis dó cic pionóis a chailleadh a raibh tionchar aige ar a ghairm, tháinig Oisín McConville chuige féin arís le cuidiú le hArd Mhacha a chéad chluiche ceannais na hÉireann a bhuachan. Creideann Juliet Murphy gurbh í obair foirne ba chúis le bua do bhanlaochra Chorcaí, a bhuaigh 11 chraobh in dhá bhliain déag. Bhí spreagadh ar leith de dhíth ar Thír Eoghain ó Pheadar Canavan, agus d’éirigh an Mhí níos láidre le cuidiú ó chleasanna traenála Sheáin Boylan

Tosóidh Hell for Leather – The Story of Gaelic Football ar RTÉ 1 | RTÉ Player Dé Luain, 9 Meitheamh ag 9.35pm

Déantar Hell for Leather – The Story of Gaelic Football le tacaíocht ó Collen Construction.

-CRÍOCH-