Sraith nua podchraolta ar Documentary on One RTÉ

Cliceáil chun breathnú ar an réamhbhlaiseadh

– Labhróidh deirfiúracha Elizabeth Plunkett, bean ar mharaigh na chéad dúmharfóirí srathathacha in Éirinn í, amach den chéad uair le beagnach 50 bliain.

– Tá a muintir ag lorg chothrom na Féinne do Elizabeth

– Sraith atá á cur i láthair ag Roz Purcell

An 28 Lúnasa 1976, bhuail Elizabeth Plunkett, a bhí 23 bliana d’aois, lena cairde chun oíche a chaitheamh i gCuan an Bhriotáis, Co. Chill Mhantáin. Nuair a d’fhág Elizabeth slán ag a máthair an tráthnóna sin, ní raibh a fhios ag aon duine gurbh é sin an uair dheireanach a d’fheicfeadh a teaghlach í. Níos déanaí an oíche sin, d’fhuadaigh, d’éignigh agus dhúnmharaigh John Shaw agus Geoffrey Evans go brúidiúil í. Ba iad John Shaw agus Geoffrey Evans na chéad dúnmharfóirí srathacha in Éirinn agus ní raibh siad i bhfad scaoilte amach as príosún ag an am.

Mí i ndiaidh an ionsaithe ar Elizabeth, tháinig a corp i dtír ar thrá i gCo. Chill Mhantáin. I ndiaidh tóraíocht ar fud na tíre, gabhadh na hionsaitheoirí, ach bhí bean eile maraíodh acu in Éirinn faoi sin – Mary Duffy, a bhí 23 bliana d’aois. Gearradh príosún saoil ar an dá dhúnmharfóir Shaw agus Evans. Mar sin féin, i 2022 fuair teaghlach Plunkett amach nach bhfuair Elizabeth cothrom na Féinne riamh. Níor ciontaíodh aon duine riamh i ndúnmharú Elizabeth Plunkett cé gur admhaigh an bheirt fhear go ndearna siad é.

Tá teaghlach Elizabeth ag labhairt amach anois den chéad uair le beagnach 50 bliain. Sa tsraith podchraolta is déanaí ó RTÉ, Stolen Sister, á chur i láthair ag Roz Purcell, labhróidh deirfiúracha Elizabeth – Bernie agus Kathleen – faoin gcás Is é seo an chéad uair a labhair aon duine de mhuintir Elizabeth go poiblí faoina bás. Tá siad ar a ndícheall cothrom na Féinne a fháil di agus ómós a léiriú d’anam Elizabeth.

Dúirt Nicoline Greer, a rinne an phodchraoladh faisnéise: “Ba mhór an onóir a bheith in ann scéal Elizabeth a insint agus go raibh muinín ag muintir Plunkett asainn sin a dhéanamh. Nuair a tháinig Kathleen agus Bernie chugainn ar dtús, níor shamhlaigh mé go deo go dtabharfadh an scéal chomh fada seo muid. Mothaím go bhfuil mé tar éis aithne a chur ar Elizabeth le bliain, agus tá súil agam go gcuideoidh an tsraith seo le cothrom na Féinne a fháil agus ómós a léiriú do Elizabeth agus do mhuintir Plunkett.”

Tá an chéad chlár den phodchraoladh RTÉ Stolen Sister ar fáil anois ar an RTÉ Radio Player agus cibé áit a n-éisteann tú le do chuid podchraoltaí. Beidh eagrán nua ar fáil gach Aoine agus beidh sé beo ar RTÉ Radio 1 ag 6.30pm tráthnóntaí Dé hAoine.

Ba cheart d’aon duine a bhfuil eolas acu faoi scéal Elizabeth teagmháil a dhéanamh le: documentaries@rte.ie.

Is é an cumadóir Stephen Warbeck, a bhfuil Gradam Academy buaite aige, a chum an fuaimrian do Stolen Sister agus Ceolfhoireann Coirme RTÉ a thaifead é.

Éist leis an gcéad phodchraoladh sa tsraith anois.

CRÍOCH

Dáta: Dé hAoine, an 30 Bealtaine

Chun tuilleadh eolais a fháil, déan teagmháil le: Sarah Neville, Cumarsáid RTÉ, sarah.neville@rte.ie

Íomhánna: Íomhánna de Elizabeth Plunkett – Stolen Sister

Nótaí don Eagarthóir:

I measc na sraitheanna eile ó Documentary on One RTÉ, tá: Where is Jón?, The Real Carrie Jade, Runaway Joe, Finding Samantha, First Consignment, GunPlot, Tiger Roll agus The Nobody Zone.

Creidiúintí:

Is í Roz Purcell atá ag cur Stolen Sister i láthair. Is í Nicoline Greer a scríobh agus a léirigh. Is í Shauna McGreevy an cúntóir léirithe.

Fuaimrian bunaidh arna léiriú agus ar chumadh ag an gcumadóir Stephen Warbeck, a bhfuil gradam Oscar buaite aige, in éineacht le Ceolfhoireann Coirme RTÉ. Is é Ciarán Dunne a rinne an dearadh fuaime agus a thaifead an cheolfhoireann.

Is é Liam O’Brien an Léiritheoir Feidhmiúcháin.

Tacaíocht táirge fuaime le Nigel Wheatley.

Margaíocht le Maria Buckley agus Christopher Hayes.

Dearadh agus cruthaitheacht le Darragh Treacy.

Díolacháin le Graeme Bailey.

Ábhar eagarthóireachta breise ar líne le Anna Joyce.