skip to main content

Saol agus Spiorad an Ealaíontóra Imogen Stuart nochta in ‘Imogen from the Heart’

Sa chlár faisnéise ealaíon úrnua spéisiúil seo, Imogen from the Heart, déantar cur síos ar shaol duine de na healaíontóirí is mó a bhfuil tóir uirthi in Éirinn, Imogen Stuart. Is é a garmhac Emile Dinneen a spreagadh an clár faisnéise seo a thaifeadadh a bheidh le craoladh Déardaoin an 7 Nollaig ag 10.15 pm ar RTÉ One. Tá 13 bliana caite aige i mbun scannánaíochta ar Imogen atá anois sna nóchaidí agus í fós gnóthach i mbun cruthaitheachta.

Fiosraítear gnéithe éagsúla dá saol ar leith sa chlár faisnéise seo ó fhás aníos le linn an Dara Cogadh Domhanda i gcroílár Bheirlín na Naitsithe, a pósadh le duine de chuid theaghlach Maud Gonne sa domhan boihéamach agus í ag éalú ón bpósadh sin sna 1960idí, go dtí a cuid oibre ina dealbhóir in Éirinn.

Le linn a gairme, a mhair 70 bliain, chruthaigh Imogen bailiúchán saothar thar na bearta atá le feiceáil i spásanna poiblí agus bailiúcháin phríobháideacha ar fud an domhain. Inniu, breathnaítear ar Imogen mar dhuine de na dealbhóirí is bisiúla in Éirinn. Tá a cuid dealbh le fáil i ngach cearn d’Éirinn ina measc The Fiddler of Dooney and Children in Stigh Lorgan, Co. Bhaile Átha Cliath, Saint Brendan the Navigator i mBeanntraí, Co. Chorcaí, agus Pangur Bán in Áras an Uachtaráin i bPáirc an Fhionnuisce i mBaile Átha Cliath.

Le linn an scannáin, tugann Imogen cuairt ar Ghleann Dá Loch, áit a bhfuil a hiníon Siobhán, a fuair bás i dtimpiste chairr sna 1980idí, curtha. Gheobhaidh an lucht féachana léargas pearsanta ar an gcaoi ar dhéileáil sí leis an mbás agus tragóid agus í ag roinnt a tuairimí faoi chúrsaí teaghlaigh, ealaíne, reiligiúin agus brí na beatha.

Bí ag féachaint ar Imogen from the Heart Déardaoin an 7 Nollaig ag 10.15 pm ar RTÉ One agus ar an RTÉ Player.

Sculptor Imogen Stuart(R) photographed by Conor Horgan with her grandson, film director Emile Dineen, in front of her sculture ‘Stele” 14.11.23

Man vs Ocean – I gclár faisnéise nua RTÉ, leantar Damian Browne agus Fergus Farrell agus iad i mbun eachtraíocht rámhaíochta den scoth san Aigéan Atlantach.

“Chomh luath agus atá tú ar do chompord, bainfidh an tAtlantach siar asat arís é…”

RÉAMHLÉIRIÚ: Man vs Ocean, 112 Days

Is clár faisnéise eachtraíochta tochtmhar smaointeach é Man vs Ocean ina leantar an turas corraitheach a rinne Damian Browne agus Fergus Farrell agus iad ag féachaint leis an rud dodhéanta a dhéanamh – an tAigéan Atlantaigh neamhthrócaireach a thrasnú i mbád rámhaíochta beag dhá sheas – craolfar an clár Dé Céadaoin an 6 Nollaig ag 9.35pm ar RTÉ One agus ar an RTÉ Player.

Leantar Damian agus Fergus sa chlár faisnéise agus iad ag ullmhú dá dturas iontach agus é mar aidhm acu curiarracht nua dhomhanda a bhaint amach sa rámhaíocht gan tacaíocht is tapa trasna an Atlantaigh ó Nua-Eabhrac go Gaillimh. Ní hamháin go gcuirfear colainn na beirte faoi bhrú ar an turas iontach seo ach cuirfear an caidreamh atá eatarthu féin, an caidreamh atá acu lena dteaghlaigh agus an caidreamh atá acu leo féin faoi bhrú freisin.

Agus iad ag dul chun farraige dúirt Damian Browne: “Tá barr Shliabh Everest nó an spás bainte amach ag níos mó daoine ná atá iomartha trasna aigéin. Táimid ag iarraidh 5,000km trasna an Aigéin Atlantaigh fhealltaigh ó Nua-Eabhrac a iomramh gan aon tacaíocht go dtí ár mbaile dúchais féin, Gaillimh, agus gan againn ach neart na colainne. 55 lá agus 13 uair an chloig an churiarracht. Tá sé mar aidhm againn an churiarracht dhomhanda sin a shárú…”

Níl sna constaicí fisiciúla ach gné amháin dá dturas. Cuirtear iallach ar Damian agus ar Fergus aghaidh a thabhairt ar a gconstaicí pearsanta féin agus iad ag cur brú as cuimse ar a gcolainn agus ar a n-intinn. Tá sé mar aidhm ag Damian leas a bhaint as an turas chun machnamh a dhéanamh ar an dúspéis atá aige scleondar na heachtraíochta a lorg. Idir an dá linn, tá Fergus ag streachailt le féinamhras agus tá ceisteanna aige cibé an bhfuil sé réidh don dúshlán ollmhór seo ó tharla gur cuireadh pairilis air cúpla bliain ó shin nuair a bhain gortú trámach dromlaigh dó ach d’éirigh leis siúl arís ainneoin na n-ainneoin.

Mar sin féin, nuair a bhí ar Fergus éirí as an turas agus gan ach 12 lá déanta acu, ní raibh sé i bhfad gur thuig Damian nach raibh a thuras féin ach ag tosú. Beirt chairde a bhí ag iarraidh curiarracht dhomhanda 125 bliain a shárú a bhí ann ag an tús ach ba é an tástáil ba dheacra ar sheasmhacht an duine a bhí ann sa deireadh. Fad is a bhí Damian ar an bhfarraige, cuireadh iallach air athbhreithniú a dhéanamh ar an gcaidreamh atá aige lena chairde, lena theaghlach agus ar an gcaidreamh atá aige leis féin i ndeireadh na dála.

Craolfar Man vs Ocean Dé Céadaoin an 6 Nollaig, 9.35pm ar RTÉ One agus ar an RTÉ Player.


Deimhníonn RTÉ raon beart mar chuid de rialuithe costais do 2024

Tar éis seoladh a chreata treorach nua (féach www.rte.ie/newdirection), d’fhógair an Rialtas le déanaí go gcuirfí €40m de mhaoiniú eatramhach ar fáil do RTÉ in 2024, faoi réir tuilleadh leasuithe a chur i bhfeidhm.

Mar atá leagtha amach don Roinn Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán agus Ré Nua, Ardófar costais reatha fhoriomlána RTÉ in 2024 mar gheall ar roinnt imeachtaí speisialta agus brúnna boilscithe eile. Dá bhrí sin, le laghdú leanúnach ar dhíolacháin ceadúnas teilifíse agus le hioncam tráchtála réamh-mheasta a bheith ag leibhéal leathan bliain ar bhliain, ní mór do RTÉ raon ciorruithe ar chaiteachas pleanáilte a chur i bhfeidhm.

Ar dtús, cuirfidh RTÉ €10m ar a laghad i bhfeidhm i gciorruithe ar chaiteachas atá beartaithe do 2024 chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin airgeadais láithreacha agus shuntasacha.

I measc na gciorruithe sin beidh:

  • Ciorruithe ar inneachar agus iarchur inneachair
  • Clár Scoir Deonaí tosaigh agus teoranta, chun laghdú 40 bliain d’aois a bhaint amach. Maoineofar é seo le fáltais ó dhíol talún 2017
  • Reo leanúnach maidir le hearcaíocht
  • Rialuithe dochta a choinneáil ar chaiteachas lánroghnach
  • Raon tionscadal caipitil agus straitéiseach a chur siar, lena n-áirítear athnuachan branda pleanáilte a chur siar, agus aonaid podchraolta agus ábhair ghearrfhoirme atá beartaithe a chur siar

Dheimhnigh RTÉ inniu na laghduithe seo a leanas ar ábhar atá beartaithe do 2024. Is é cuspóir na n-iarchur seo cabhrú le laghdú €10m ar a laghad a bhaint amach ar chaiteachas pleanáilte, agus na hacmhainní léiriúcháin a theastaíonn chun na Cluichí Oilimpeacha, Craobhchomórtais Sacair na hEorpa, toghcháin áitiúla agus Eorpacha, agus imeachtaí speisialta eile a chur ar fáil ag an am céanna.

Cuimsíonn na ciorruithe agus na hiarchuir seo réimse seánraí agus cuimseofar iontu léiriú clár inmheánach agus uainiú craolta roinnt ábhar coimisiúnaithe agus comhléirithe.

  • Laghdóidh Fair City ar an aer ó cheithre nó trí eipeasóid sa tseachtain ón 4 Eanáir chun sos a cheadú i dtáirgeadh i mí Iúil agus mí Lúnasa. Leanfaidh RTÉ orthu ag léiriú ceithre chlár in aghaidh na seachtaine ach craolfar trí cinn acu.
  • Ní chuirfear cláir fhíorasacha inmheánacha RTÉ tráthnóna Dé Domhnaigh ar fáil in 2024
  • Ní chuirfidh RTÉ seó siamsaíochta tráthnóna Dé Sathairn ar fáil in Earrach na bliana 2024
  • Cuirfear táirgeadh an tríú séasúr de The Money List siar go dtí 2025 (craolfar an dara séasúr, a táirgeadh in 2023 in 2024)
  • Cuirfear tarchur Young Offenders siar go dtí 2025
  • Laghdófar an buiséad do chláir a fuarthas in 2024
  • Cuirfear coigilteas breise ar fáil trí choigilteas léiriúcháin i Nuacht agus Cúrsaí Reatha agus Spórt

Cuirfidh na ciorruithe seo ar tháirgeadh agus ar chur siar le coigilteas foriomlán de €10m ar a laghad, agus tá siad mar chuid de phlean foriomlán bainistíochta costais lena n-áirítear reo leanúnach ar earcaíocht agus raon tionscadal caipitil agus straitéiseach a chur siar.

Deir Kevin Bakhurst, Ard-Stiúrthóir: “Bliain dhúshlánach a bheidh in 2024 agus bliain ina mbeidh orainn ár mbonn costais a bhainistiú go cúramach. Is roghanna crua iad na hiarchur táirgeachta agus tarchuir seo, mar aon le buiséid táirgthe laghdaithe. Mar sin féin, ní hamháin go gcabhróidh siad linn an coigilteas riachtanach a bhaint amach, ach ceadóidh siad bainistíocht réamhghníomhach costais agus acmhainní chun imeachtaí speisialta riachtanacha a sheachadadh in 2024. Leis na laghduithe agus na hiarchur sealadacha seo, táimid ag iarraidh sceidil RTÉ agus soláthar seirbhíse poiblí a choinneáil agus a chaomhnú a oiread agus is féidir. 

Le seoladh an phlean imlíneach treo nua, tá súil agam, mar a dúirt mé cheana, go mbeimid ag dul isteach in 2025 le straitéis láidir a fhágann go mbainfear an úsáid is fearr as an airgead atá ar fáil chun ár seirbhís meán náisiúnta a mhaoiniú, airgead a infheisteoimid chomh ciallmhar agus chomh straitéiseach agus is féidir chun feabhas a chur ar an méid luachmhar a chuireann na meáin seirbhíse poiblí leis an saol in Éirinn.

Braitheann an t-airgead sin, ar ndóigh, ar chinneadh maidir le maoiniú inbhuanaithe na meán seirbhíse poiblí in Éirinn amach anseo.”

 

 


Téann Drámaíocht na hÉireann ar fud an Domhain

Tá borradh idirnáisiúnta ag teacht faoi Dhrámaíocht RTÉ i gcónaí agus Sraith a Dó de Hidden Assets ag ullmhú le craoladh ar BBC Four an deireadh seachtaine seo, agus Kin Series One fós á reáchtáil ar BBC One.

Dúirt David Crean, Ceannasaí Gníomhach Drámaíochta RTÉ: “Cad a chaitheann lucht féachana na Ríochta Aontaithe a bheith in ann féachaint ar an dá dhráma mhóra Éireannacha seo. Is deimhniú é go bhfuil an-tóir ar dhrámaí na hÉireann, in Éirinn agus go hidirnáisiúnta.”

Sa bhaile, tá The Gone díreach tar éis a rith sé seachtaine a chríochnú ar RTÉ One oíche Dé Domhnaigh. Tá scéal na nÉireannach óg atá ar iarraidh sa Nua-Shéalainn ainmnithe freisin do naoi nGradam Teilifíse na Nua-Shéalainne, ina measc an t-aisteoir is fearr, an t-aisteoir is fearr agus an gradam don Dráma is Fearr.

Tagann The Gone isteach sa tsraith KIN, Smother, Hidden Assets, Clean Sweep, Obituary agus The Dry le déanaí chun drámaíocht d’ardchaighdeán a chur ar fáil do lucht féachana na hÉireann. Tá iarracht déanta ag Drámaíocht RTÉ drámaíocht ar ardchaighdeán a chur ar fáil dár lucht féachana ná mar a bhí riamh. Ó 20 uair an chloig de dhrámaíocht in 2020, tá 43.5 uair an chloig curtha ar fáil ag rannóg na drámaíochta in 2023. Is é an plean ná na huimhreacha sin a mhéadú níos mó fós, níos mó scéalta Gaeilge a fháil ar ár scáileáin agus amach chuig lucht féachana idirnáisiúnta.

Tá go leor de na sraitheanna seo léirithe le páirtnéirí idirnáisiúnta a chabhraíonn leis na scéalta seo a chur i gcrích, agus ansin cabhraíonn siad le bundrámaí Éireannacha a sheoladh ar fud an domhain. Tá an scéinséir nua The Boy That Never Was díreach críochnaithe lámhach, agus d’fhógair an dáileoir idirnáisiúnta Abacus go mbeidh sé le feiceáil ar France TV agus UK TV. Tá drámaí Éireannacha eile ar fáil sa Ríocht Aontaithe ar itvX, ar Acorn i Meiriceá Thuaidh, chomh maith le Hulu agus go leor bealaí agus sruthairí eile ar fud na cruinne.

Déanann RTÉ forbairt ghníomhach ar thionscadail a chomhlíonfaidh cuspóirí na gcomhlachtaí maoinithe éagsúla ar Oileán na hÉireann: Ciste Fuaime agus Físe an BAI, Fís Éireann, ciste WRAP, Scáileán Thuaisceart Éireann chomh maith le tionscadail a oireann do chómhaoiniú idirnáisiúnta, réamhdhíolachán agus comhléiriú.

Tá caidreamh bunaithe ag RTÉ freisin le craoltóirí na Breataine, na hEorpa, Cheanada, Mheiriceá, na hAstráile agus na Nua-Shéalainne, chomh maith leis na mórchomhlachtaí dáileacháin idirnáisiúnta go léir. Tá láithreacht ag RTÉ ag gach margadh tábhachtach idirnáisiúnta lena n-áirítear MIPCOM, Series Mania agus Content London. Aithníonn earnáil na drámaíochta teilifíse domhanda Éire agus RTÉ anois mar fhoinse shuntasach drámaíochta idirnáisiúnta ar ardchaighdeán.

Ag breathnú ar thodhchaí an tionscail anseo in Éirinn, táimid ag cur rampa ar fáil do thallann nua le teacht tríd le teacht agus le stádas comhfhiontar RTÉ agus Fís Éireann, Storyland. Díríonn an tsraith seo ar an scríbhneoireacht atá ag teacht chun cinn agus ar thallann a léiriú sa spás drámaíochta. Tá go leor de chruthaitheoirí Storyland tar éis dul i mbun oibre ar dhrámaí seanbhunaithe primetime lena n-áirítear Smother agus Hidden Assets, agus tá daoine eile ag forbairt a sraitheanna féin le foireann Drámaíochta RTÉ.

Is é an sprioc ná leanúint ar aghaidh ag forbairt agus ag neartú cháil RTÉ as drámaíocht d’ardchaighdeán a chruthú a oibríonn do lucht féachana na hÉireann agus don domhan mór.


FÓGRAÍTEAR OIRFIDIGH 2FM Rising DON BHLIAIN 2024

D’fhógair RTÉ 2FM inniu liosta na n-oirfideach don bhliain 2024 maidir le 2FM Rising. Painéal saineolaithe a roghnaíonn na hoirfidigh gach bliain agus is iad atá le háireamh i rang na bliana 2024 Big Sleep, Brad Heidi, Chubby Cat, Jordan Adetunji, Qbanaa, Saibh Skelly, Shee, Sick Love, Strabe agus The Cope.

Cuirfidh 2FM na hoirfidigh a roghnaíodh chun cinn i rith na bliana seo romhainn le béim faoi leith ar an gcuid a sheolann ceol nua agus agallaimh i rith Sheachtain Rising a bheith ar siúl ó Dé Luain, an 27 Samhain go dtí Dé Domhnaigh, an 3 Nollaig.

Dúirt Adam Fogarty, Stiúrthóir Ceoil ag RTÉ 2FM: “Is breá le 2FM liosta na n-oirfideach maidir le 2FM Rising 2024 a fhógairt. Is gné lárnach de bhunsraith agus de shaothar 2FM oirfidigh agus ceol as Éirinn a chur chun tosaigh agus féachtar, trí thionscnaimh bhunúsacha de leithéid 2FM Rising, le bonn treise a chur, ar fud ár gcuid ardán ar fad, faoin gcéad ghlúin chumasach eile atá ag saothrú an cheoil ar fud na hÉireann.

“Caitheadh dúthracht agus díograis ar feadh roinnt seachtainí leis an bplé shuaite chúramach ar an liosta seo agus is iontach an léiriú liosta 2FM Rising na bliana 2024 ar a bhfuil d’oirfidigh spleodracha ag teacht chun cinn in Éirinn agus de bheocht ina gcuid ceoil. Táthar ag tnúth le bliain iontach eile ceoil in Éirinn i rith na bliana 2024.”

Áirítear ar na hoirfidigh a luaitear ar liostaí maidir le 2FM Rising roimhe seo, Dermot Kennedy, Denise Chaila, Lyra, Pillow Queens, The Murder Capital agus Wild Youth.

Eolas faoi oirfidigh liosta na bliana 2024 maidir le 2FM Rising

Big Sleep

Tá aird á tharraingt ar Big Sleep ar fud na hÉireann agus thar sáile i rith na bliana 2023. Le linn dóibh a bheith ar scoil in éineacht a tháinig bunadh an ghrúpa seo as Baile Átha Cliath le chéile ar dtús agus casadh baill eile an ghrúpa orthu ag seónna beo ceoil sa chathair ina dhiaidh sin. Tá tréithe indie agus popcheoil ag rith leis an gcumasc fuaime idir ceol rac agus ceol sóil a bhíonn acu agus luann an banna ealaíontóirí de leithéid Big Thief, JJ Cale, Jamiroquai agus The Cure orthu siúd ar tháinig siad faoina n-anáil. Ní am socair seo ag an gceathrar ceolmhar. Ó thús na bliana seo, bhí siad ar chamchuairt le Somebody’s Child, tá siad á gcraoladh ar stáisiúin raidió go hidirnáisiúnta (BBC R1, Radio X, RTÉ 2FM), agus trácht speisialta orthu ag eagarthóirí Spotify in eagráin éagsúla dá gcuid (Hot New Bands, New Music Friday), chomh maith le turas a thabhairt ar fud na hEorpa gan ticéad fágtha gan ceannach dá gcuid seónna i Londain, i mBaile Átha Cliath agus i mBeirlín. Bliain ghnóthach a bhí sa bhliain 2023 ag an mbanna. Tá an dara EP le Big Sleep, Isn’t That Sweet, ar fáil anois.

Brad Heidi

Is fear déanta agus canta amhrán as Gaillimh é Brad Heidi ar bronnadh gradam “A New Local Hero” Raidió Údarás Craolacháin na hÉireann / Hotpress Irish Music Month air le gairid. Is tréan atá a cháil ag scaipeadh anois maidir le cumadh agus canadh a chuid amhrán. Tá Éire siúlta ag Brad i mbun a chuid buscála lena ghiotár agus mála mór lán go béal le hamhráin amach glan óna chroí. Thug Collective Mgmt suntas dó díreach roimh na srianta sóisialta agus tá Brad athraithe ón mbuscáil sráide anois agus seónna lán go doras déanta aige, mar shampla ar an Stáitse Mór ag Electric Picnic 2023, chomh maith le bheith ar stáitse roimh Billy Joel ag a cheolchoirm siúd le gairid i Hyde Park i Londain. D’eisigh sé EP dá chuid féin a bhí ar chairteanna oifigiúla na hÉireann do na halbaim agus ag Uimh. 2 ar chairt na nAlbam Neamhspleách. Bhí singlí dá chuid, Dancing In My Head agus Nobody But You, sna cairteanna Top 40 maidir leis an raidió in Éirinn. Tá máistreacht ag Brad ar TIKTOK freisin agus Aon Mhilliún sáraithe aige maidir le daoine a dtaitníonn a chuid leo. D’fhógair TIKTOK gurbh é an t-ealaíontóir é is mó a raibh lucht leanúna aige in Éirinn i rith na bliana 2022.

Chubby Cat

Tá stíl agus teacht i láthair dá cuid féin ag baint go neamhbhalbh le Chubby Cat a roghnaíodh le ceol ag Féile Eurosonic na hÍsiltíre. As Corcaigh ó dhúchas, ach sáite go daingean anois i saol an cheoil i mBéal Feirste, tharraing Chubby Cat aird in Éirinn cheana féin le singlí de leithéid Not a Vibe, Big Dog Barking, 21st Century Panic Attack, agus Baby Blue & Ache i dtús a ré, traiceanna a raibh stáisiúin raidió, blaganna agus eagarthóirí éagsúla DSP tógtha leo, ina measc New Music Friday de chuid Spotify, GLOW, UK & IE agus New Pop UK. Tugadh Chubby Cat san áireamh freisin ar Best of Fresh Finds 2022 – liosta seinnte de chuid Spotify International a théann i gcion go mór agus go fairsing – agus ainmníodh í ar an liosta Hot for 2023 le HotPress. Tá lucht éisteachta mór á mhealladh chuici féin ag Chubby Cat ag a cuid seónna beo agus bhí sí ar na hoirfidigh ba mhó a tharraing aird agus caint le gairid ag Seachtain Ceoil na hÉireann chomh maith lena roghnú le dul ar stáitse thar ceann na hÉireann ag Féile Eurosonic na hÍsiltíre i mí Eanáir. Bhí sí ar an stáitse ag seónna móra Crawlers and Tourist i mBaile Átha Cliath nuair a bhí an banna mór le rá sin anall as an mBreatain agus ar stáitse freisin ag Féile an Neamhspleáchais i gCorcaigh, ag féile Output i mBéal Feirste, ag an Mother Summer Block Party i mBaile Átha Cliath agus ag Sofar Sounds i mBéal Feirste.

Jordan Adetunji

Níl riail ná gnás nach bhfuil á sárú ag Jordan Adetunji, ar as Béal Feirste ó thús é, agus seánraí na rapála agus an R&B iarphonc á gcumasc ina chéile aige. Tá borradh mór faoin oirfideach Hip-Hop Éagsúil seo agus traiceanna dá chuid á n-áireamh le liostaí seinnte de chuid Spotify maidir le Alternative Hip Hop, Chillmatic, agus New Punk Tracks, chomh maith le rap uk agus Fresh Finds Rock. Tá ceol Jordan Adetunji á sheinm freisin ag Gary Lightbody as Snow Patrol ar an raidió, duine a d’fhógair “he is the next star” tar éis é a fheiceáil agus a chloisteáil beo ag ceolchoirm. Bhí trácht agus tuairisc ar a shaothar freisin in eagráin éagsúla de na hirisí Dazed, ID agus NME.

Qbanaa

I rith na bliana ó sheol sí an chéad singil dá cuid, Truth and Desire, tá ionad buanaithe ag Qbanaa di féin i measc réalta úra shaol an cheoil in Éirinn a leanann ag sú isteach réimsí nua tionchair, cultúir agus fuaime. Bhí tóir ar an singil is deireanaí ón ealaíontóir seo le gairid, Mundo En Mis Manos / World In My Hands, ag BBC Introducing, RTE 2FM, Nialler9, Hot Press agus GoldenPlec. Tá sé scríofa san idirtheanga ar a dtugann sí ‘Spanglish’ (meascán Spáinnise agus Béarla), buille scoir bhlianta na bhfichidí aici, le cur síos ar a teacht faoi bhláth agus í ag dul ar eachtra nua amach i mblianta na mban. Lonnaithe i mBaile Átha Cliath atá Qbanaa a chaith blianta a hóige ag taisteal anonn is anall idir seo agus Cúba, mar a mbíodh an ceol agus an damhsa salsa ina ndlúthchuid de shaol a hóige. Chanadh sí i gcór na scoile agus ag an Aifreann Spáinnise i lár chathair Bhaile Átha Cliath lena seanmháthair go dtí gur athraigh sí féin agus a máthair amach go bruach Bhaile Átha Cliath le cósta. Roghnaigh District Magazine í i rith an tsamhraidh don eagrán maidir le Future of Irish Music in 2023 agus bhí nuacht ag baint le Shrink uaithi i mí Iúil agus í ag ligean anáil popcheoil agus cheol druma agus doird ar a cuid fuaime – rud a chuaigh i gcion ar an toirt agus a tharraing aird Spotify, BBC Radio 1 agus RTE 2FM.

Saibh Skelly

Sa bhliain 2019, thosaigh Saibh Skelly, déagóir as Baile Átha Cliath, ag cur físeáin dá cuid buscála ar YouTube, leagan den amhrán When The Party’s Over le Billie Eilish a bhí ar an gcéad cheann. Nuair a rinne sí infheistíocht níos deireanaí an bhliain chéanna i gceamara físe, thug sí faoi deara go raibh aird á tharraingt ar a cuid físeán. Traic mealltach So What?, an chéad cheann a sheol sí sa bhliain 2023 agus lean Saibh uirthi ag tarraingt aird lucht craoltóireachta agus ag treisiú lena stádas ar dhuine de réalta úra na hÉireann. Is díol suntais traiceanna dá cuid a sheinm 16.5 milliún uair ar an raidió, 3.5 milliún uair ar YouTube, 3.67 milliún uair ar TikTok, chomh maith lena sruthchraoladh 2 milliún uair; agus anois, gairid tar éis a fheabhas a d’éirigh le ‘SAIBH X FIVE’, tá breis iontais á chur ar dhaoine ag Saibh Skelly le SLY arna chomhscríobh agus arna léiriú ag Ash Howes (Gabrielle Aplin, Kylie) agus Olivia Sebastianelli (Cosmic Gate, Purple Disco Machine). Popcheol nua-aimseartha atá ar SLY ach casadh bainte as.

Shee

Léiritheoir as Éirinn é David Sheerin a bhfuil cónaí air i gContae Luimnigh. As ceol clasaiceach house agus dioscó a fáisceadh é agus tá traiceanna eisithe aige trí Edible Records, Part 4 recs, & Friends agus Second Phase. Tá Barry Can’t Swim, salute, TSHA, LP Giobbi, Sarah Story, Danny Howard agus Young Marco le háireamh orthu sin atá ina gcrann seasta ag Shee.

Sick Love

Rebecca Geary a bhíonn chun tosaigh in Sick Love, in éineacht le Conor McLoughlin, Seán O’Connor agus Cormac O’Neill. Bíonn inspioráid acu ó Paramore, Blondie, No Doubt, Hole agus Garbage, chomh maith le hoirfidigh popcheoil de leithéid MARINA agus Haim, agus oirfidigh hip-hop de leithéid Cardi B. Tá an grúpa le dhá bhliain dírithe ar an gcéad cheirnín fada dá gcuid a cheapadh agus a léiriú tar éis dóibh teacht chun cinn go mór i dtús a ré le linn dóibh an tsraith tosaigh singlí a chur amach, sraith a chruthaigh go maith ó thaobh DSP agus léirmheastóireacht. Tá an t-albam le theacht amach ar Paragon Records i mí Bealtaine 2024 le singlí roimhe sin i mí Feabhra agus i mí Aibreáin. Rinne an grúpa an t-albam a thaifeadadh agus a léiriú i dteachaín feirme in Éirinn agus chuir siad chuige go dána ina gcuid cruthaitheachta agus ó thaobh na fuaime. Tá albam de thoradh ar a gcuid oibre ar a mbraitear dúthracht agus dílseacht do chroí agus d’anam Sick Love.

Strabe

Tháinig Strabe le chéile den chéad uair sé bliana ó shin ag Féile Ceoil Chorcaí. Luí leis na cineálacha céanna ceoil a tharraing le chéile iad ach ba ghairid gur tuigeadh do gach aon duine den bheirt go raibh an méid a bhí ar iarraidh uathu féin, maidir le fíorú a gcuid aislingí, á chruthú ag an duine eile. Bhí leathanaigh i ndiaidh a chéile ag Angelica, as Dún Éideann ó dhúchas, de liricí a bhí ag seasamh astu féin agus bhí togra aonair leictreonaice ag Emmet, Bleá Cliathach, gan glór ná guth a cheanglódh le chéile é. Trasnaíonn a gcuid amhrán dlúth agus inneach de réir mar a fhíonn an bheirt How Our Love Grows leis na snátha geala goinbhlasta i mbréidín an mhéala, an fhoráis agus na haibíochta.

The Cope

Is iad na healaíontóirí closamhairc David Anthony Curley agus Joe Furlong atá in The Cope. Casadh ar a chéile den chéad uair iad ag cóisir lá breithe i ndeireadh na bliana 2019 ag ar thosaigh cáirióice. Traiceanna clasaiceacha damhsa na 90idí, ceol house na Fraince agus na Beastie Boys a thug le chéile iad. Ba ghearr go raibh an bheirt i mbun cumadóireachta le chéile sa stiúideó atá ag David, The Clinic Recording Studios. De réir mar a thug siad a bhfuaim féin chun cinn as sin go ceann bliain go leith, bhí cruth á chur acu ar Dancer, an chéad albam dá gcuid. Ón gcleachtadh a bhí ag Joe ina dhordghiotáraí seisiúin le roinnt de na ceoltóirí is iomráití in Éirinn agus ón rath a bhí ar Otherkin, an banna lena mbíodh David roimhe seo, tuigeadh don bheirt go maith gur mhian leo go dtiocfadh an togra seo níos faide ná réimse an cheoil amháin. Tá físeáin ceoil curtha amach acu agus gearrscannáin, an péire is deireanaí acu a ndearna David an stiúrthóireacht orthu. Lig sin dóibh an domhan físe a chruthú ina maireann a gcuid ceoil. Tá cónaí ar dhuine acu anois i mBeirlín agus ar an dara duine in Antwerp agus beidh ceiliúradh á dhéanamh i mBaile Átha Cliath ag an mbeirt ar an gcéad albam, Dancer, a scaoileadh uathu le seó ar an 7 Nollaig in The Complex.


NOCHT ELF MAR THÉAMA LATE LATE TOY SHOW NA BLIANA SEO

Cé leis a mbaineann sé…

Fógraíodh an téama a bhfuiltear ag súil go fonnmhar leis do Late Late Toy Show na bliana seo faoi dheireadh – agus níl aon cheann eile seachas elf clasaiceach na Nollag.

In éineacht le Patrick Kielty beidh Santa, Leon the Snowman, Papa Elf, agus a lán elves ceardlainne agus iad ag taisteal trí na seacht leibhéal den Candy Cane Forest, thar an bhfarraige titeann guma twirly-swirly, agus turas trí Thollán Lincoln don oíche is draíochta ar theilifís na hÉireann. Is é an bealach is fearr chun cheer Nollag a scaipeadh ná canadh os ard do chách le cloisteáil, agus beidh os cionn 170 taibheoir óg agus tástálaithe bréagán ag glacadh páirte i seó na bliana seo. Is as gach cearn d’Éirinn do na páistí, agus níl an elf is óige ach ceithre bliana d’aois.

Is é Smiling an ceann is fearr leis, agus roimh a chéad Late Late Toy Show, dúirt an t-óstach Patrick Kielty: “Tá an oiread sin sceitimíní orm as mo chéad Seó Bréagán agus tá áthas orm a nochtadh gur clasaiceach iomlán Nollag é téama na bliana seo – Elf, The Movie. Is traidisiún mór Nollag sa teach s’againne é suí síos chun féachaint air leis an teaghlach ar fad agus ní féidir liom fanacht le ligean do Buddy agus do na elves scaoilte i gCeardlann Seó Bréagán anocht. Tá roinnt páistí iontacha againn, bréagáin iontacha agus iontas álainn ag teacht ar do bhealach. Tá súil agam go mbeidh an oiread spraoi agat ag breathnú air agus muid chun é a dhéanamh!”

Níl aon áit cosúil le baile, le seit álainn anocht ina mbeidh Central Park i Nua-Eabhrac, The Toy Shop, Candy Cane Forest, agus Ceardlann Oifig an Phoist an scannáin, cruthaithe ag dearthóirí léiriúcháin RTÉ.

Coinníodh Ranna Feistis agus Smididh RTÉ gnóthach ag déanamh bróga ELF, cluasa elf saincheaptha, agus ag dearadh cultacha le dathanna saibhre veilbhite le roinnt míonna anuas.

Tá spás ann do gach duine ar an Liosta Deas, agus baineann seó na hoíche anocht le Bréagáin, Bréagáin, Bréagáin! Tá Squishmallows, LEGO, Dollhouse Gabby, Bluey, Goo Jit Zu, Cookeez Makery, Biggies, Beast Lab, agus Barbie Campervan i measc cuid de na tairiscintí is fearr anocht ag ceardlann Santa Toy Show.

Ina theannta sin, beidh roghanna bréagán éifeachtach ó thaobh costais le Barbie Fashionista Dolls, bréagáin ALDI Littletown Christmas Soft Stretchy agus bréagán DeLonghi Barista Coffee Machine – an féidir leis an ‘cupán caife is fearr ar domhan a tháirgeadh?’

Mar is gnáth, beidh bua láidir ag leabhair ar an seó, le formhór mór na dteideal do pháistí ó údair Éireannacha. I measc na mbréagán Éireannacha atá le feiceáil tá Arckit, CubeFun, 3D Model Croke Park, Little Angel Dollhouse agus Holotoyz Tattoos, Antics Board Game, agus Cluiche Boird Bainisteoir.

Beidh cúpla iontas ar Patrick agus The Late Late Toy Show – idir bheag agus mhór – ar a muinchillí don lucht féachana agus don lucht féachana araon.

Beidh liosta de na bréagáin atá le feiceáil ar fáil ar shuíomh gréasáin an seó www.rte.ie/latelate ndiaidh an chraolta. Bronnfar gach bréagán a bheidh le feiceáil ar an oíche ar charthanachtaí.

RTÉ Player  

Sruth Saor in Aisce ar fud an Domhain 

In 2023, tháinig lucht féachana domhanda ó níos mó ná 139 tír isteach chun féachaint ar The Late Late Toy Show ar RTÉ Player, le lucht féachana ó Londain go Nua-Eabhrac, Maidrid, Dubai, Sydney go Auckland. Sruthán The Late Late Toy Show anocht ar RTÉ Player ag 9:35pm.

Liostáil le cainéal YouTube The Late Late Show do na giotaí is fearr go léir, lena n-áirítear cuairt speisialta Santa ar Scoil an Teaghlaigh Naofa do na Bodhair sa Chabrach.

ISL

Craolfar The Late Late Toy Show le Teanga Chomharthaíochta na hÉireann (ISL) beo ar RTÉ News Channel agus ar RTÉ Player. Den chéad uair riamh, beidh beirt láithreoirí bodhra ar chlúdach ISL na bliana seo – Sarah-Jane O’Regan agus Jason Maguire – a bheidh ag obair le hateangairí éisteachta, Amanda Coogan agus Ciara Grant. Is ceiliúradh ceart é an Late Late Toy Show ISL ar Theanga Chomharthaíochta na hÉireann, An tríú teanga oifigiúil in Éirinn! Beidh an Late Late Toy Show ISL ar fáil freisin le sruthú go gairid tar éis an chraolta bheo.

Beidh Cur Síos Fuaime (AD) ar fáil don athchraoladh Dé Domhnaigh ag 3.15pm agus oíche Dé Luain ag 12.40, agus ina dhiaidh sin ar RTÉ Player. Craolfar leagan lán-inrochtana (le fotheidil, ISL agus AD) Dé Céadaoin 29 Samhain, a bheidh ar fáil le sruthú freisin. Is iad Clara Murray, Kevin Sherwin agus Berni Stack na Tuairisceoirí Fuaime i mbliana.

Beidh Cur Síos Fuaime (AD) ar fáil don athchraoladh Dé Domhnaigh ag 3.15pm agus oíche Dé Luain ag 12.40, agus ina dhiaidh sin ar RTÉ Player. Craolfar leagan lán-inrochtana (le fotheidil, ISL agus AD) Dé Céadaoin 29 Samhain, a bheidh ar fáil le sruthú freisin. Is iad Clara Murray, Kevin Sherwin agus Berni Stack na Tuairisceoirí Fuaime i mbliana.

Achomharc RTÉ maidir le Seó Bréagán 

Ag obair i gcomhar le Community Foundation Ireland, tá an RTÉ Toy Show Appeal ar ais don cheathrú bliain chun saol leanaí agus a dteaghlaigh a fheabhsú trí thacaíocht riachtanach, sláinte, folláine, súgradh agus tionscnaimh chruthaitheachta a mhaoiniú. Go dtí seo, tá €17.5m bailithe aige agus tacaíocht curtha ar fáil aige do 226 carthanas éagsúil agus 359 deontas tugtha aige le linn an ama sin.  Thacaigh sé le 147 carthanas leanaí éagsúla anuraidh amháin agus meastar gur chabhraigh sé le breis agus 1.1 milliún in aghaidh na bliana ó bunaíodh é.

Is féidir síntiúis a dhéanamh trí www.rte.ie/toyshowappeal agus tríd an aip Revolut.

Cainéil Shóisialta RTÉ

Catch go léir an excitement ó taobh thiar de na radhairc ar na bealaí sóisialta oifigiúla. Beidh Kayleigh Trapp iontach ag óstáil TikTok Live ag 6.30pm Dé hAoine, le pas AAA. Beidh Kayleigh le Pádraig i mbun cleachtaidh agus tabharfaidh sí ar thuras nach bhfacthas riamh cheana thú.

Tá an haischlib oifigiúil #LateLateToyShow. Is féidir leat an Late Late a leanúint anois chun a chinntiú nach gcailleann tú soicind amháin den oíche teilifíse is mó den bhliain – @latelaterte ar TikTok @latelaterte ar Instagram, @RTELateLateShow ar Twitter, @TheLateLateShow ar Facebook.

Craolfar The Late Late Toy Show anocht ar RTÉ One & RTÉ Player ag 9:35pm.

 


Waltons RTÉ lyric fm Music for Schools Competition Returns

Seo fógra spreagúil a chuirfidh an-spéis i mbunscoileanna agus in iar-bhunscoileanna ar fud na hÉireann – seoladh Chomórtas Ceoil do Scoileanna Waltons RTÉ lyric fm 2024!

Tá sé ceithre bliana ó bhí an Comórtas Ceoil do Scoileanna deireanach ann, agus tá ríméad ar RTÉ lyric fm é a bheith ar ais i gcomhpháirtíocht le Waltons Music agus tacaíocht ón gCeoláras Náisiúnta.

Is deis iontach é Comórtas Waltons RTÉ lyric fm Music for Schools 2024 do ghrúpaí ceoil bunscoile agus iar-bhunscoile de suas le 40 dalta píosa taibhithe a fhorbairt atá spreagtha ag téama Chomórtas na bliana seo, Music Moves. Roghnófar dhá ghrúpa déag – sé ghrúpa bunscoile agus sé iar-bhunscoil – chun a bpíosa a léiriú i gCeolchoirm na gCraobhacha sa Cheoláras Náisiúnta ar an 8 Aibreán, 2024. Agus gheobhaidh seisear de na Buaiteoirí – trí bhunscoil agus trí iar-bhunscoil – luach €7,000 san iomlán de dhearbháin d’uirlisí ceoil agus trealamh ó Waltons Music dá scoileanna, lena n-áirítear dhá chéad duais de dhearbháin €2,000.

Tá gach bunscoil agus iar-bhunscoil i bPoblacht na hÉireann i dteideal cur isteach ar an gComórtas, agus ghlac na céadta scoil ó gach ceann de na 26 contae páirt ann sna blianta roimhe seo.

“Thug rannpháirtíocht sa Chomórtas áit dár ndaltaí, go fisiciúil agus go mothúchánach, nár shamhlaigh muid riamh go bhféadfaimis a bhaint amach. D’fhág sé go ndeachaigh muid níos faide ná an iarracht ab fhearr a bhí againn, agus nideoige cruthaitheach ceoil a aimsiú do gach páiste a bhí páirteach ann.” – Joan McNamara, Scoil Náisiúnta Chnocán Bán, Co. an Chláir.”

Mar sin, faigh do chaipíní smaointeoireachta agus tosaigh ag obair ar do phíosa iontrála nó amhrán, á léiriú ag grúpa uirlise, gutha nó measctha ó do scoil. D’fhéadfadh sé a bheith in aon stíl cheoil nó meascán stíleanna – bhí ceol clasaiceach, ceol traidisiúnta, snagcheol, popcheol, rac-cheol, rapcheol agus ceol tíre san áireamh sna hiontrálacha roimhe seo – agus is féidir le haon mheascán d’amhránaithe nó d’uirliseoirí a roghnaíonn tú iad a sheinm. Téann rud ar bith.

Arís eile, is é téama Chomórtas na bliana seo ná Music Moves. Is é dé hAoine, 9 Feabhra, 2024 an spriocdháta iontrála. Beidh an dá scoil déag sa Chraobh á bhfógairt againn anseo ar RTÉ lyric fm Dé hAoine, 16 Feabhra. Agus beidh Ceolchoirm na gCraobhacha sa Cheoláras Náisiúnta iontach ar an Luan, 8 Aibreán.

Téigh chuig leathanach gréasáin an Chomórtais Ceoil do Scoileanna, newschool.ie le haghaidh tuilleadh eolais, foirmeacha iontrála agus físeáin de chomórtais roimhe seo – agus tosaigh ag déanamh ceoil.


Vótáil anois i nGradaim Ghradaim Ghradaim Dhubha agus Éireannacha

Tá Gradaim Black & Irish Gala (Gradaim BIG) ar ais don tríú bliain agus beidh siad níos mó agus níos fearr fós le comhpháirtíocht nua sna meáin le RTÉ, meáin náisiúnta seirbhíse poiblí na hÉireann.

Beidh Gradaim Gala Black & Irish faoi thiomáint ag RTÉ ar siúl Dé Sathairn an 2 Nollaig in Óstán an Osprey sa Nás, Co. Chill Dara, nuair a bhronnfar gradaim i 15 chatagóir.

Is féidir leat vótáil anois ar na hainmnithigh i ngach ceann de na catagóirí. Beidh an té is fearr atá ainmnithe ar an ngearrliosta, an t-ainmní leis na vótaí is mó a bheidh ar an eolas ar an oíche.

VÓTÁIL anseo.

Féach ar ár promo anseo.


Sraith Nua Ceithre Chlár de The Works Presents le Craoladh

Tá John Kelly ar ais le sraith nua ceithre chlár de The Works Presents Cuirfear ceathrar eile dár ndaoine cruthaitheacha is mó a bhfuil spreagadh iontu agus ar ábhar spreagtha iad féin le cartlann mhór na sraithe seo a bhfuil an-tóir uirthi a thosóidh Déardaoin an 23 Samhain.

Labhróidh an t-údar Joseph O’Connor, na healaíontóirí Patricia Hurl agus Mick O’Dea, agus an ceoltóir, cumadóir agus Stiúrthóir Ealaíne Crash Ensemble Kate Ellis le John Kelly faoin athrú ó bhonn a rinne saol na n-ealaíon ar a saol agus faoi mar a spreag sé iad tabhairt faoi na saothair atá á ndéanamh acu.

Le linn a gcuid cainte le John, tabharfaidh na pearsana cruthaitheacha mór le rá seo léargas ar na nithe a spreag an rathúlacht ina réimsí féin. Fiosróidh John na foinsí inspioráide a chothaíonn a gcuid próiseas cruthaitheach agus gheobhaidh sé amach faoi na tionchair a spreagann iad a gcuid saothar mór le rá a dhéanamh.

Sa chéad chlár, casfaidh John Kelly le Joseph O’Connor, údar, scríbhneoir scripte agus drámadóir a rugadh i mBaile Átha Cliath. Tá a chuid saothair ficsin aistrithe go 40 teanga – úrscéalta lena n-áirítear Cowboys and Indians, Inishowen, Star of the Sea, agus a úrscéal is déanaí My Father’s House. Bronnadh an Gradam Irish PEN ar Joseph in 2012 as an méid ollmhór atá curtha aige le saol na litríochta, agus ceapadh ina Ollamh Frank McCourt don Scríbhneoireacht Chruthaitheach in Ollscoil Luimnigh é in 2014.

Labhróidh Joseph faoin iarracht níos mó a rinne sé a bheith ina scríbhneoir níos dírithe nuair a rugadh a chlann, agus faoin spreagadh a fhaigheann sé ó scoláirí de gach aois agus cúlra lena gcuid léargas nua. Bíonn sé ag machnamh ar a chuid scríbhneoireachta mar cheird agus uaireanta, airíonn sé nach bhfuil chomh maith is atá ag éirí leis tuillte aige.

Le linn na sraithe freisin, cuimhneoidh Patricia Hurl, atá ina cónaí i mBaile an Bhriotaigh i gCo. Uíbh Fhailí, siar ar cheangal gairmiúil agus pearsanta araon a dhéanamh le healaíontóirí mná níos sine eile. Tráchtfaidh Kate Ellis, atá lonnaithe i mBaile Átha Cliath, faoin saol laistigh de Crash Ensemble. Déanfaidh Mick O’Dea, a rugadh i gCo. an Chláir ach atá ina chónaí anois i gContae Mhaigh Eo, cur síos ar an ábhar inspioráide a fuair sé ón stair dá chuid saothair.

Bí ag féachaint ar an tsraith nua de The Works Presents Déardaoin an 23 Samhain ag 11.15pm ar RTÉ One agus ar an RTÉ Player.


Ag tabhairt isteach an Late Late Toy Show PROMO

Tá Patrick ag fáil Toy Show réidh, agus é ag cur roimhe féin don oíche is mó den bhliain le beagán cabhrach ó na saineolaithe.

Seiceáil ár mblaisín i mbliana mar tugtar cuireadh do gach duine a bheith Toy Show Ready!

The Late Late Toy Show | Dé hAoine 24 Samhain, 9.35pm – RTÉ One & RTÉ Player

-ISL: Cainéal Nuachta RTÉ
-Beo & ar éileamh ó áit ar bith ar domhan ag http://www.rte.ie/player
-Arís agus arís eile Dé Domhnaigh 26 Samhain le Cur síos Fuaime, Dé Domhnaigh 26 Samhain | 3.15pm | RTÉ a hAon


Showing 21 - 30 of 362 stories