Tá Comórtas Gearrscéalta RTÉ 2025 oscailte anois d’iontrálacha

INIS DÚINN DO CHUID SCÉALTA (GEARR)

Tá Comórtas Gearrscéalta RTÉ 2025 oscailte anois d’iontrálacha

Aitheantas agus luach saothair a thabhairt don scríbhneoireacht ficsin nua Ghaeilge is fearr don raidió

Spriocdháta do ghearrscéalta: Dé hAoine 23 Bealtaine

Tá RTÉ ag lorg iontrálacha do cheann de na duaiseanna liteartha is faide seanbhunaithe agus is suntasaí in Éirinn, Comórtas Gearrscéalta RTÉ in ómós don scríbhneoir agus craoltóir, Francis MacManus.

Tugann an comórtas móréilimh aitheantas agus luach saothair don scríbhneoireacht ficsean nua Éireannach is fearr don raidió agus bronnfar seic €5,000 ar an údar buaite, agus gheobhaidh na scríbhneoirí sa dara háit agus sa tríú háit seiceanna €4,000 agus €3,000 faoi seach. Gheobhaidh seachtar eile atá sa dara háit €300 an ceann.

Tá go dtí Dé hAoine 23 Bealtaine 2025 ag scríbhneoirí os cionn 18 mbliana d’aois atá ina gcónaí in Éirinn, agus ag scríbhneoirí Éireannacha ar fud an domhain chun a ngearrscéal, i mBéarla nó i nGaeilge, a chur isteach ar chomórtas www.rte.ie/writing. Caithfidh líon focal scéalta a bheith idir 1800 agus 2000 focal, gan an teideal a áireamh.

Is iad Neil Hegarty, Tristan Rosenstock agus Jan Carson a dhéanfaidh moltóireacht ar iontrálacha na bliana seo, a bheidh ag caint le Seán Rocks ar Arena, RTÉ Radio 1, Déardaoin 27 Márta faoi na rudaí atá á lorg acu in iontrálacha na bliana seo.

Deir an breitheamh Neil Hegarty: “Is iad na smaointe agus na naisc gan choinne a chuireann spéis orm. Tá sé mar aidhm againn go léir mar scríbhneoirí an t-am sreabhadh seo, nuair a scríobhann muid agus nuair a scríobhann muid: agus ansin ina dhiaidh sin, suímid siar agus déanaimid iontas ar na focail atá le feiceáil ar an scáileán nó ar an leathanach, ar na smaointe agus na híomhánna nach raibh a fhios againn go minic – inár gcloigeann go minic. Agus anois tá siad, léiríonn ár bhfocail, amhail is dá mba trí draíocht.

“Agus feictear dom gur féidir linn muid féin a chur ar an mbealach sreabhadh draíochta seo trí shocrú a scríobh faoi na rudaí a bhfuil spéis againn ann agus ansin a fheiceáil cá dtógfaidh an rún seo muid. Bhraith mé an sparkle draíochta seo anuraidh. Ba mhór an phribhléid dom moltóireacht a dhéanamh ar chomórtas 2024 – agus táim ag tnúth go mór le heagrán 2025. Beidh sé ina phléisiúr do chuid oibre a léamh.”

Ag labhairt dó faoi uathúlacht an chomórtais seo, deir an moltóir nua Tristan Rosenstock: “Is é an rud a fhágann go bhfuil an comórtas seo chomh speisialta sin ná go ndéanfar na gearrscéalta a shroicheann an gearrliosta a chloisteáil agus a léamh. Agus tú ag scríobh do scéal, léigh os ard é. Má bhraitheann abairt clunky agus tú ag léamh í, bí cinnte nach dtiocfaidh sí i dtír go maith ar an gcluas… Bí ag faire amach do ró-líonadh do scéal agus déan iarracht béasa a chur ar do charachtair (fiú na brats) lena chinntiú nach bhfuil siad go léir ag caint lena chéile. Bheadh sé deacair fiú Cillian Murphy go leor idirphlé a léamh idir carachtair éagsúla. Caithfidh do scéal dul i ngleic leis an gcluas, agus súile a choinneáil greamaithe ar an leathanach. Gan brú, mar sin. Ádh mór!”

Chomh maith leis sin, ag obair ar an bpainéal moltóireachta i mbliana, míníonn Jan Carson cad atá á lorg aici i ngearrscéal: “Scil láimhe ag baint le teanga. An tuiscint gur chóir go mbeadh brí agus canadh ag abairt ficsin phróis, cosúil le líne filíochta. Carachtair atá, cé chomh maith is nach dtaitníonn leo, fiú am an léitheora iad. Scéal a bhraitheann úr agus insint uathúil. Casadh agus nochtadh discombobulating, a d’fhéadfadh turraing ach iontas riamh…

Má tá tú ag éisteacht [le scéal ar an raidió], tá tú ag comhcheilg leis an scéal. Anseo, tá an guth sacrosanct. Caithfidh sé mothú amhail is go bhfuil tú ag baint taitneamh as nóiméad pearsanta, ach tú féin agus an oracle i do chluas.”

Deir léiritheoir an chomórtais, Sarah Binchy: “Is deis iontach é seo chun do shaothar a fheiceáil agus a chloisteáil ag lucht féachana leathan, agus ag foilsitheoirí agus gníomhairí, a thugann aird mhór ar ár liostaí. Tá sé saor in aisce dul isteach, tá na duaiseanna suntasach, agus is bónas ar leith é an deis do scéal a chloisteáil á léiriú ag aisteoir mór le rá. Táimid i gcónaí spreagtha ag an bhfuinneamh, an fuinneamh agus an raon tallainne atá ar taispeáint sa ghearrliosta bliain i ndiaidh bliana, agus táimid ag tnúth go mór le bhur scéalta a léamh.”

Nochtfar na scéalta buaiteacha ag clár beo speisialta RTÉ Arena le Seán Rocks san fhómhar agus foilseofar na 10 scéal ar an ngearrliosta ar rte.ie/culture agus craolfar iad i séasúr scríbhneoireachta nua ar RTÉ Radio 1.

Tá Comórtas Gearrscéalta RTÉ ag cur tallainne nua chun cinn le blianta fada; I measc na mbuaiteoirí agus na scríbhneoirí ar an ngearrliosta roimhe seo tá Claire Keegan, Danielle McLaughlin, Anthony Glavin, Chris Binchy, Nuala O’Connor, Liz Nugent, Austin Duffy, Colin Walsh, Stephen Walsh agus Sarah Gilmartin.

Léirítear na scéalta ar fad atá ar an ngearrliosta don raidió, guthaithe ag cuid de na haisteoirí is cumasaí in Éirinn. Le blianta beaga anuas, bhí Marty Rea, Aaron Monaghan, Jane Brennan, Cathy Belton, Derbhle Crotty, Eamon Morrissey, Ali White, Ingrid Craigie, Janet Moran, Kathy Rose O’Brien, Peter Coonan, Emmet Kirwan agus Andrew Bennett.

Chun rialacha agus gach eolas faoin gcomórtas a fháil, féach www.rte.ie/writing. Gheobhaidh tú scéalta buaiteacha agus gearrliosta ó bhlianta roimhe sin ann freisin.

Sa phictiúr tá buaiteoirí na bliana seo caite: Buaiteoir, Mattie Brennan (sa lár) dá ghearrscéal ‘Dead Bait’, sa dara háit, Stephen O’Reilly (ar chlé) dá ghearrscéal, ‘Divination’ agus Emer O’Toole a bhuaigh an tríú duais dá gearrscéal, ‘The Other Orla’.

CRÍOCH

I measc na n-úrscéalta a scríobh Neil Hegarty tá The Jewel, agus Inch Levels, atá ar an ngearrliosta do ghradam Úrscéal na Bliana Ghrúpa Chiarraí. I measc na dteidil neamhfhicsin atá ag Neil tá an bheathaisnéis Frost: That Was the Life That Was, agus The Story of Ireland, a ghabhann le stair teilifíse RTÉ-BBC na hÉireann. Tá a ghearrfhicsean agus a chuid aistí le feiceáil sa Dublin Review, Stinging Fly, Tangerine, agus in áiteanna eile. Tá sé ina chomheagarthóir ar an gcnuasach aistí Impermanence, agus is léirmheastóir liteartha rialta é ar an Irish Times.

Is craoltóir é Tristan Rosenstock le RTÉ Raidió na Gaeltachta, áit a gcuireann sé an tsraith ealaíon An Cúinne Dána i láthair. Roghnaíodh a chéad leabhar Gaeilge do léitheoirí óga, Inis Mara, do Lá Domhanda na Leabhar 2024, agus d’fhoilsigh LeabhairCOMHAR Inis Mara 2 le déanaí. Tá sé ina chomheagarthóir ar Inside Innti – A new wave in Irish Poetry (Cork University Press) agus tá sé ina eagarthóir liteartha ar an iris Comhar. Tá sé ina bhall de bhoird Áras Scríbhneoirí na hÉireann agus Éigse Éireann.

Is scríbhneoir í Jan Carson atá lonnaithe i mBéal Feirste. Tá sí ina Comhalta Ionad Seamus Heaney 2025 in Ollscoil na Banríona agus ina comhalta den Royal Society of Literature. Is údar í trí úrscéal agus trí chnuasach gearrscéalta, agus bhuaigh sí Duais Litríochta an AE d’Éirinn dá húrscéal The Fire Starters. Tá a cuid oibre foilsithe in irisí iomadúla agus craoladh ar RTÉ Radio 1 agus BBC Radio 3 agus 4. Tá a chéad úrscéal eile, Few and Far Between, le teacht ó Doubleday in 2026.


Seo linn don Chraobh ar RTÉ

Craoladh beo  Saorchraolta ar chluichí Craoibhe CLG fógartha ag Spórt RTÉ

Clúdach saorchraolta ar na Craobhacha Peile agus Iomána, Craobh na Camógaíochta, Corn Sheosaimh Mhic Dhonncha agus Corn Tailteann, Cluichí Ceannais na hÉireann sa bPeil, Iomáint agus Camógaíocht san áireamh.

Íoslódáil Sceideal na gCluichí anseo

Tá an fanacht thart – beidh Craobhacha CLG ag filleadh ar RTÉ saorchraolta ar fhís, fuaim agus ar líne ón Domhnach an 6 Aibreán. Inniu, (Dé Máirt, an 18 Márta) d’fhógair Spórt RTÉ sonraí faoi na Cluichí Craoibhe CLG a bheidh le craoladh beo ar an teilifís in 2025.

Is í an chraobh an chéad chéim eile i bhféilire na bliana CLG a chraoltar ar RTÉ, agus a chlúdaíonn an tSraith Náisiúnta, an chraobh idirchontae agus idirchumainn, ag cinntiú go mbíonn nasc ag lucht leanúna CLG lena gcumann agus lena bhfoireann contae ar feadh na bliana. Beidh níos mó bealaí ná riamh an séasúr seo ag lucht leanúna CLG na cluichí a leanúint. Beidh gach nóiméad ar fáil ag aon am agus in aon áit trí bheith ag féachaint beo ar an teilifís, ag éisteacht leis na tuairiscí is déanaí ar an raidió nó ag sruthú na gcluichí agus na mbuaicphointí ar an idirlíon.

Cuirfear tús leis an gclúdach beo teilifíse ar The Sunday Game Live Dé Domhnaigh an 6 Aibreán ar RTÉ 2 agus ar an RTÉ Player nuair a chuirfidh Joanne Cantwell clúdach beo ar an gcluiche idir Dún na nGall agus Doire i gCraobh Sinsir Uladh i mBealach Féich (Ag tosú ag 3.00i.n.) inár láthair.

An trathnóna sin ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player beidh an clár buaicphointí, The Sunday Game, ar ais ar an aer á chur i láthair ag Jacqui Hurley. Beidh clúdach beo freisin ar cheithre chluiche ceannais na gCúigí sa bPeil chomh maith le Craobhacha Iomána na Mumhan agus Laighean, Corn Sheosaimh Mhic Dhonncha agus Corn Tailteann chomh maith le Cluichí Leathcheannais na hÉireann sa Pheil, Iomáint agus Camógaíocht.

Anuas air sin, beidh tráchtaireacht trí mheán na Gaeilge ar fáil do chluichí ar leith ón 7 Meitheamh ag tosú le Cluiche Ceannais Iomána na Mumhan. I measc na gcluichí eile a mbeidh tráchtaireacht Ghaeilge ar fáil dóibh beidh Cluiche Ceannais Iomána Laighean, Cluichí Ceathrú Ceannais, Leathcheannais agus Ceannais na hÉireann agus Cluiche Ceannais na hÉireann sa chamógaíocht agus Cluiche Ceannais Chorn Tailteann. Beidh liosta iomlán na gCluichí Craoibhe a chraolfar á fhógairt ag RTÉ sna seachtainí seo romhainn.

-CRÍOCH-

Dé Máirt an 18 Márta 2025

Tuilleadh Eolais: Fergus McCormack, Ceannasaí Cumarsáide RTÉ | fergus.mccormack@rte.ie


Is iad Rhys McClenaghan agus Laura Nolan seaimpíní Dancing with the Stars

I ndiaidh 11 seó mhórthaibhseacha lán le spleodar agus gliondar, thuas seal thíos seal na ndamhsóirí agus na damhsaí tarraingteacha feadh an bhealaigh, is iad Rhys McClenaghan agus a pháirtí gairmiúil Laura Nolan a bhain amach an bua agus atá anois ina seaimpíní ar Dancing with the Stars 2025.

Dúirt Rhys, agus trófaí na liathróide gealra anois faoina ascaill aige, faoin mbua a bhaint amach ar shraith 8 den seó: “Níl focal fágtha agam!”

Ba iad Danny O’Carroll agus Salome Chachua, Kayleigh Trappe agus Ervinas Merfeldas, Jack Woolley agus Alex Vladimirov agus Rhys McClenaghan agus Laura Nolan na ceithre lánúin a rinne a mbealach chomh fada leis an mbabhta ceannais.

Chuir na damhsóirí, a bpáirtithe agus na moltóirí bailchríoch ar an ochtú sraith de Dancing with the Stars le damhsa leis an amhrán Everybody Dance le Cedric Gervais x Franklin agus Nile Rodgers.

Cuireadh tús leis an gcomórtas agus na damhsóirí ag tabhairt faoin urlár leis an gcéad damhsa den tráthnóna; Rogha na Moltóirí, leis seo bhí ar na damhsóirí damhsa a dhéanamh a bhí déanta cheana acu ar an seó.

Ba iad an t-aisteoir Danny O’Carroll ó Mrs. Brown’s Boys agus a pháirtí proifisiúnta Salome Chachua an chéad bheirt a thug faoin urlár. Dhamhsaigh an bheirt an Charleston céanna a dhamhsaigh siad an dara seachtain le Dont Blame it On Me le Michael Bublé.

Dúirt an moltóir Loraine Barry: “Mothaím go bhfuil dtrustann tú féin agus Salome a chéile anois. Tá tús iontach curtha agaibh leis an mbabhta ceannais.”

Dúirt an moltóir Arthur Gourounlian: “Rinne sibh sárobair, bhí sé seo ar chaighdeán iomlán difriúil. Bhí sé sin spleodrach, spreagúil agus ní dhéanfaidh muid dearmad air.”

Dúirt an moltóir Brian Redmond: “Bhí níos mó gluaiseachta, fuinnimh agus siamsaíochta anseo, tús iontach!”

Dúirt an moltóir Karen Byrne: “Tá bhur n-áit sa mbabhta ceannais tuillte agaibh. Bhí sé snasta, bhí an chuma air gur bhain sibh taitneamh as!”

39 bpointe a bhronn na moltóirí ar Danny agus Salome.

Ansin ba iad an lúthchleasaí taecaundo, Jack Woolley agus a pháirtí gairmiúil Alex Vladimirov a thug faoin urlár le damhsa ón gcúigiú seachtain in ómós do chara Jack, Kellie Harrington: American Smooth le hamhrán de chuid na Wolfe Tones, Grace.

Dúirt Arthur: “Gach seachtain tagann sibh anseo agus déanann sibh aicsean. Ní hamháin gur damhsa maith a bhí anseo, cuimhneofar air seo go deo mar an damhsa is fearr ar DWTS! Go hiondúil déarfainn J’adore, ach don tseachtain a bhfuil muid inti déarfaidh mé: is grá liom!”

Dúirt Brian: “Tá meangadh mór millteach orm! Thaitin an damhsa seo liom an chéad uair ach b’aoibhinn liom anocht é.

Dúirt Karen: “Téann sibh i bhfeidhm ar dhaoine leis an damhsa seo. Cuireann sibhse ag damhsa leis an amhrán seo leis an damhsa seo tocht orm. Ceapaim go léiríonn an damhsa seo bhur n-am anseo, agus taispeánann sé an caidreamh láidir atá agat féin agus Alex.

Dúirt Loraine: “Bhí sé séimh, soineanta agus croíúil. Beidh an damhsa seo i gcónaí ar cheann de na damhsaí is aitheanta ar Dancing with the Stars.”

40 pointe ar fad a bronnadh ar Jack agus Alex.

Bhí bean mhór na meán sóisialta Kayleigh Trappe agus a páirtí Ervinas Merfeldas ag súil mórmheas na moltóirí a bhaint amach arís an tseachtain seo le damhsa ó Sheachtain an Ghrá, le Salsa le Let there Be Love le Christina Aguilera.

Dúirt Brian: “Anocht, theastaigh uaibh gach aon rud a thabhairt don damhsa seo agus rinne sibh sin. Tá sibh ag troid agus ag tuilleamh bhur n-áit sa mbabhta ceannais gan dabht.”

Dúirt Karen: “Taispeánann an damhsa seo an méid fáis atá déanta agaibh. Ba chóir daoibh a bheith bródúil asaibh féin, tá forbairt ollmhór déanta ag an mbeirt agaibh le chéile.”

Dúirt Loraine: “Bhí sibh gealgháireach anocht. Níl an oiread faitís ort ag dul isteach sna harduithe níos mó. Is oíche mhaith í seo duit.”

Arthur: “Tá bhur sciatháin faighte agaibh agus anois tá sibh ag eitilt. Tá bhur n-áit tuillte agaibh sa mbabhta ceannais. Tá mé thar a bheith bródúil asat.”

38 bpointe a bhronn na moltóirí ar Kayleigh agus Ervinas.

Dhamhsaigh an gleacaí Oilimpeach Rhys McClenaghan agus a pháirtí gairmiúil Laura Nolan Charleston le ceol aitheantais Spider-Man agus Rhys ina charachtar arís ó Sheachtain na Scannán.

Dúirt Karen: “Tá tú ar nós Spiderman Éireannach ceart! Bhí an damhsa seo go huile agus go hiomlán foirfe, ó thús go deireadh.”

Dúirt Loraine: Bhí sé seo spleodrach ó thús deireadh. An bhfuil seans ar bith go ndéanfadh sibh arís é?”

Dúirt Arthur: “Tá do chumhacht draíochtúil. Ó ghleacaí go damhsóir, feicim go bhfuil gluaiseacht agus rithim i do DNA!”

Dúirt Brian: “Bhí páirt an tsárlaoich agat anocht ach is seaimpín Oilimpeach tú freisin. Tá tú i do shárlaoch ceart anois. Ar fheabhas.”

40 pointe an scór a bronnadh ar Rhys agus Laura.

I ndiaidh do na línte vótála oscailt, chuathas i mbun oibre, dhamhsaigh gach duine damhsa saorstíl ina raibh siad in ann stíleanna éagsúla damhsaí a mheascadh agus an chruthaitheacht agus scileanna a d’fhorbair siad le linn a gcuid ama ar Dancing with the Stars a léiriú. Dhamhsaigh Danny O’Carroll agus Salome Chachua le Rock this Party le Bob Sinclair.

Dúirt Loraine: “Bhí sibh iontach, chuir sibh gach duine ag bogadh. Bhí sé sin an-snasta.”

Dúirt Arthur: “Tá sé taispeánta agat arís agus arís eile nach aon ribín réidh tú. Seo cóisir iontach agus tá an-áthas orm a bheith páirteach ann.”

Dúirt Brian: Bhí na damhsaí seo chun go léireoidh sibh bhur dturas ar an seó dúinn, ach d’inis tú dúinn fút féin sa damhsa seo. Bhí an díograis le feiceáil go soiléir chomh maith leis an bpearsantacht agus an obair chrua.”

Dúirt Karen: “Tá an caighdeán leagtha amach agaibh do na damhsaí eile.”

37 bpointe ar fad a bhronn na moltóirí ar Danny agus Salome.

Dhamhsaigh Jack Woolley agus Alex Vladimirov le leagan Years & Years d’amhrán Lady Gaga, The Edge of Glory.

Dúirt Arthur: “I ndáiríre níl focal fágtha agam. Cuimhneofar oraibh go deo ar an seó seo.”

Dúirt Brian: “Tá scileanna agat de bharr gur lúthchleasaí taecuando tú, agus d’fhan tú go dtí an babhta ceannais chun iad a thaispeáint dúinn. Bhí mé ag bualadh bos lena linn ar fad, níl a fhios agam a ndearna mé é sin riamh cheana! Bhí sibh thar cionn.”

Dúirt Karen: “Bhí a fhios againn go mbeadh sé dochreidte. Bhí sé iontach!” Loraine: “Bhí an t-uafás sceitimíní ag baint leis seo. Bhí do chroí istigh anseo, rinne tú do sheacht míle dhícheall. Ní chreidim gur chuir sibh isteach an oiread, salsa, tango agus cha cha.”

40 pointe ar fad a bronnadh ar Jack agus Alex.

Bhuail Kayleigh Trappe agus Ervinas Merfeldas faoin urlár le hathmheasc R3hab d’amhrán Taylor Swift, Wildest Dreams.

Dúirt Brian: “Is údar gaisce a bhí sa damhsa seo! Iontach”

Dúirt Karen: “Léirigh an damhsa seo an feabhas atá tagtha oraibh ó thosaigh sibh. Is iontach an bealach é le clabhsúr a chur leis an aistear seo.”

Dúirt Loraine: “Rinne tú do dhícheall anocht agus tá feabhas tagtha ort ar gach bealach. Molaim an chaoi gur cuireadh isteach Foxtrot, Válsa Víneach agus Salsa.”

Dúirt Arthur: “Rinne tú é! Go hálainn!”

38 bpointe a bhronn na moltóirí ar Kayleigh agus Ervinas.

Ar deireadh, thug Rhys McClenaghan agus Laura faoin urlár don uair dheireanach le Beautiful Things le Benson Boone.

Dúirt Karen: “Céard is féidir a rá faoi sin? I ndáiríre! Is iontach an clabhsúr é le cur ar bhur n-aistear.”

Dúirt Loraine: “Mheasc sibh neart agus séimhe, agus bhí líofacht stíle le feiceáil ar feadh an damhsa ar fad. Domsa, ba é seo an damhsa ab fhearr a bhí ann anocht.”

Dúirt Arthur: “Chuaigh sé seo i bhfeidhm orm go mór. Dochreidte. Ba mhór an onóir é a bheith ag breathnú oraibh ag damhsa agus an cumas atá ionaibh gach seachtain a fheiceáil.”

Dúirt Brian: “Rhys, tháinig tú anseo anocht agus rinne tú do chuid oibre agus tá dhá fhocal agam duit – jab déanta!”

40 pointe a bronnadh ar Rhys agus Laura.

Ag cur deireadh leis an mbabhta ceannais, tháinig an seachtar damhsóirí a cuireadh abhaile le linn na sraithe ar ais: Ba iad sin Mickey Joe Harte, Elaine Crowley, Joanna Donnelly, Yasmin Seky, Gearóid Farrelly, Kevin Dundon agus Aishah Akorede agus a bpáirtithe le damhsa dioscó a dhéanamh le hamhrán de chuid Kylie Minogue, Wow.

-CRÍOCH-

Dáta: Dé Domhnaigh an 16 Márta 2025

Creidiúint don Ghrianghrafadóir: Kyran O’Brien

Breis Eolais:

Rayna Connery, Preasoifigeach Sinsearach RTÉ | rayna.connery@rte.ie

Éadaoin Nic Giolla Chomhaill, Preasoifigeach RTÉ | eadaoin.nicgiolla@rte.ie

Nótaí don Eagarthóir:

Maidir le  DANCING WITH THE STARS 2025

Spleodar agus gliondar tráthnóna an Domhnaigh ó mhí Eanáir amach, ceanglaíonn aon duine iomráiteach déag le damhsóirí proifisiúnta ar an tsraith seo ar RT One go dtugann faoi dhamhsa beo seachtain i ndiaidh seachtaine. Beidh ar gach beirt máistreacht a fháil ar sheánra éagsúil den damhsa gach seachtain, an Charleston nó hip hap mar shampla, agus ní bhíonn acu as seacht lá le snas a chur ar damhsa sula mbíonn orthu a dhéanamh beo os comhair mhuintir na tíre ar fad.         Déanann painéal ceathrar moltóirí saineolais, agus an lucht féachana sa bhaile, gach dreas damhsa a mharcáil agus tugann an cúpla buacach an liathróid thrilseach a shantaíonn siad ar fad leo ag deireadh na sraithe.

Is iad ShinAwiL a léiríonn Dancing with the Stars do RTÉ.

Déanann Hyundai urraíocht ar Dancing with the Stars.

Is féidir súil a choinneáil ar an aicsean ar fad de réir mar a thiteann sé amach beo ar lorgaire Dancing with the Stars ar www.rte.ie/entertainment

Má mian leat an scéal is deireanaí faoi  Dancing with the Stars agus ábhar béadáin ó chúl an stáitse a chloisteáil, coinnigh súil ar chainéil na meán sóisialta:

  • Instagram: @RTEOne & @DWTSIrl
  • TikTok: @RTEOne
  • Facebook: @RTEOne
  • Twitter: @RTEOne @DWTSIrl
  • #DWTSIrl

Beidh buíon úrnua láithreoirí don deireadh seachtaine 2FM ag dul ar an aer an Satharn beag seo le cuma nua a chur ar an deireadh seachtaine

Tar éis comórtas léirithe suime, beidh Benny Bracken, Helen Galgey, Demi Isaac agus Mikey O’Reilly ag dul ós comhair an mhicreafóin

Beidh glórtha aitheanta Bhláthnaid Treacy, Emma Power, Graham Smyth, Jenny Greene, Dave Treacy agus Conor Behan le cloisteáil freisin mar chuid den sceideal nua fuinniúil ag an deireadh seachtaine.

Beidh buíon nua láithreoirí RTÉ 2FM ag tabhairt faoi na haerthonnta ar an Satharn, an 15 Márta agus an sceideal nua don deireadh seachtaine ag tosú ag 7am an mhaidin sin.

Reáchtáladh cuardach leathan le haghaidh láithreoirí nua fuinniúla agus tabharfaidh an mheitheal nua deireadh seachtaine seo an chéad ghlúin eile de thallann craoltóireachta na hÉireann leo.

Beidh Benny Bracken, Helen Galgey, Mikey O’Reilly agus Demi Isaac ag craoladh ar 2FM den chéad uair. Beidh na craoltóirí cumasacha seo a bhfuil cúlra acu ar fad sa tionscal ar cur a stíleanna sainiúla féin, a ngrá don cheol agus a gcuid dearcaí nua i láthair ar 2FM. Beidh Bláthnaid Treacy, Emma Power, Graham Smyth, Jenny Greene, Dave Treacy, Conor Behan agus Cormac Battle ag filleadh ar an gcraoltóireacht ar 2FM ag an deireadh seachtaine mar chuid den sceideal freisin.

Cuirfear tús leis an sceideal nua deireadh seachtaine nuair a bheidh Helen Galgey agus Benny Bracken ar an aer le 2FM Weekend Breakfast with Helen and Benny. Beidh Helen agus Benny ag coinneáil comhluadair leis na héisteoirí idir 7am agus 9am maidineacha Sathairn agus Domhnaigh. Beidh ceol, duaiseanna agus neart dea-ghiúmar le cloisteáil ón mbeirt i mBéarla agus i nGaeilge!

Éist le 2FM Weekend Morning with Bláthnaid Treacy idir 9am agus 12pm. Beidh duaiseanna móra le buachan, ceol den scoth, comórtais amhail an 60 Second Sports Sprint agus an What’s Wrong With Ye Quiz, beidh gach rud a bheadh uait le cloisteáil ó Bhláthnaid ar maidin ag an deireadh seachtaine.

Idir an 12pm agus 3pm craolfar an 2FM Weekend Afternoon with Demi and Mikey. Más amuigh ag siopadóireacht atá tú nó ag tiomáint ó chluiche go cluiche beidh Demi Isaac agus Mikey O’Reilly ann le cur leis an deireadh seachtaine idir cheol den scoth, dhuaiseanna iontacha agus neart gáire. Beidh Demi ag craoladh ó stiúideo RTÉ i gCorcaigh agus beidh Mikey lonnaithe i mBaile Átha Cliath.

Idir 3pm agus 6pm trathnóna beidh rian ceoil an deireadh seachtaine le cloisteáil ar 2FM Weekend Drive le Emma agus Graham. Ullmhóidh siad tú d’oíche Dé Sathairn agus don tseachtain atá ag teacht le clár an Domhnaigh. Beidh comórtais, ceol agus na scéalta is déanaí ó shaol na siamsaíochta acu ar an gclár.

Cuirfidh Jenny Greene rian ceoil oíche Dé Sathairn inár láthair agus casfaidh sí an ceol damhsa agus leictreonach is déanaí ó gach cearn den domhan. Coinnigh cluas le 2FM Electric Disco with Jenny Greene ón 6pm go dtí an 8pm. Beidh meascán iontach den cheol tráchtála agus club damhsa, chomh maith le hagallaimh leis na DJanna ceoil agus léiritheoirí is aitheanta ar domhan chomh maith le The Club Culture Guest Mix le cloisteáil ar 2FM Dance with Dave Treacy gach oíche Dé Sathairn idir 8pm agus 10pm. Ag tosú ag 10pm agus ag leanúint go dtí an 1am ar maidin, cuirfidh Mr. Spring an seó ceoil damhsa is nua-aimseartha i láthair ar The Spring Sessions ar 2FM.

Beidh súil ag Conor Behan imní an Domhnaigh a ruaigeadh ar an 2FM Sunday Rewind with Conor Behan idir 6pm agus 8pm trathnóna. Téigh siar ar bhóithrín na smaointe ar feadh uair an chloig leis an Sunday Rewind agus éist le seanamhráin a tharraingíonn an slua, na seodra popcheoil agus na hamhráin chlasaiceacha nach bhfuil cloiste agat leis na cianta. Beidh neart iontais ann freisin. Más iad blianta na 2000í nó 2010í is ansa leat, beidh ceol ó na blianta sin a chuirfidh cumha orainn ar fad le cloisteáil ar Sunday Rewind.

Dúirt Dan Healy, Ceannasaí 2FM:‘Sheol muid an feachtas chun láithreoirí nua aimsiú do 2FM i mí Meithimh 2024 agus fuair muid ós cionn 550 iarratas ag an tús. Chruthaigh an tóir a bhí ar na poist sin an grá as cuimse atá ag daoine óga in Éirinn don raidió agus an fonn atá orthu iad féin a chur in iúl ar an ardán sin. Bhí sé de phribhléid againn freisin casadh le grúpa iontach daoine ilchineálacha as gach cearn den oileán. Bunaithe ar na hiarratais tosaigh, tugadh cuireadh do 145 duine teacht go dtí stiúideo 8 sa Lárionad Raidió in RTE le hagallamh gairid a dhéanamh. Tugadh cuireadh ansin do 40 iarrthóir freastal ar cheardlann léirithe aon lae agus ina dhiaidh sin chun roinnt cláir phíolótacha a thaifeadadh.”

I ndiaidh na gclár sin fuair na foirne nua – Demi agus Mikey agus Helen agus Benny – cuireadh a bheith mar chuid de mheitheal 2FM. Bhí an próiséas léirithe suime dírithe ar fhorbairt, ar dheiseanna agus ar ionadaíocht a chothú ionas go mbeadh 2FM ar an gclosardán is fearr don cheol Éireannach agus don cheol nua, don chaint agus don tsiamsaíocht.

Cuideoidh an fuinneamh nua, na glórtha ilchineálacha agus an t-ábhar siamsúil seo chun leanúint den cháil atá ar 2FM a bheith ag múnlu thodhchaí na craoltóireachta.”

– CRÍOCH –

Tá rogha grianghraf ar ardchaighdeán le fáil anseo le híoslódáil: https://we.tl/t-k1i7ZRweEI Grianghraif:  Andres Poveda

Dáta: Dé hAoine, 14 Márta 2025

Is féidir tuilleadh eolais a fháil ach teagmháil a dhéanamh le:

  • Maureen Catterson, Bainisteoir Cumarsáide RTÉ | maureen.catterson@rte.ie
  • Rayna Connery, Ceannasaí Cumarsáide Sinsearach RTÉ | rayna.connery@rte.ie
  • Adam Thibault, Ceannasaí Cumarsáide RTÉ | adam.thibault@rte.ie

Notes to Editors:

I measc na gcláracha breise i sceideal deireadh seachtaine 2FM tá:

  • 2FM New Music Show with Beta Da Silva ón 8pm-10pm gach Domhnach.
  • 2FM Greene Room with Jenny Greene ón 10pm-meán oíche gach Domhnach.
  • 2FM Cormac Battle ó mheán oíche-2am gach Domhnach.
  • 2FM The Late Night Sessions ón 2am-6am gach Satharn agus Domhnach.

Coinnigh súil ar ár gcuid cainéal meán sóisialta chun na scéalta is déanaí a fháil:

  • Instagram: @rte2fm
  • TikTok: rte2fm
  • Facebook: https://www.facebook.com/2fmofficial
  • X: @RTE2fm

RTÉ ag ceiliúradh an uile rud Éireannach deireadh seachtaine seo na Féile Pádraig

Deireadh seachtaine seo na Féile Pádraig, tugann RTÉ cuireadh duit an uile rud Éireannach a cheiliúradh, idir an chuid is fearr de spórt na hÉireann, siamsaíocht agus craoladh beo ó pharáid na Féile Pádraig.

Chun ceiliúradh a dhéanamh ar ár n-oidhreacht agus ár bhféiniúlacht ar leith, beidh meascán de scéalaíocht na hÉireann, cláir faisnéise agus ceol le fáil ar RTÉ One, RTÉ2, RTÉ Player, Raidió RTÉ agus RTÉ ar líne chun siamsa a dhéanamh dár n-oileán. Pé rud a spreagann tusa an tseamróg a chaitheamh le bród tá rud éigin speisialta ag RTÉduitse deireadh seachtaine seo na Féile Pádraig.

Cuirfidh The Late Late Show tús leis an deireadh seachtaine ar RTÉ agus beidh ceiliúradh ar laochra agus gaiscígh na hÉireann leis na haíonna a bheidh i gcuideachta Patrick Kielty. Cuirfidh Patrick fáilte roimh fhoireann Phoblacht na hÉireann a cháiligh do Chorn an Domhain Italia 90 agus iad ag teacht le chéile ar an teilifís in Éirinn den chéad uair le 35 bliana.

Níos túisce an trathnóna sin ar RTÉ One ag 8pm, rachaidh Catherine Fulvio ar thuras tochtmhar ar Shlí Naomh Pádraig i dTuaisceart Éireann ar RTÉ One ag 8pm ar Catherine Fulvio’s St Patrick’s Way. Tabharfaidh Catherine an lucht féachana léi ar Shlí na nOilithreach, conair 132 ciliméadar a théann trí Chontae Ard Mhacha agus ar aghaidh go dtí tírdhreach álainn chósta an Dúin.

Oíche Dé hAoine, beidh Nationwide ag díriú ar amhráin, damhsa agus an Ghaeilge.Is í Bláthnaid Ní Chofaigh a chuirfidh an clár i láthair agus casfaidh sí féin agus an fhoireann le grúpa damhsóirí díograiseacha i nDún na nGall a thagann le chéile lena gcairde leis an tóir agus an paisean atá acu don damhsa a roinnt. I mBéal Feirste, tabharfaidh an tuairisceoir Niall Martin cuairt ar cheantar sa gcathair a bhfuil daoine ag foghlaim Gaeilge ann.

San oíche Dé Domhnaigh ar RTÉ One, beidh Kayleigh Trappe, Rhys McClenaghan, Danny O’Carroll agus Jack Woolley in éineacht lena gcuid páirtithe gairmiúla san iomaíocht don liathróid lonrach i mbabhta ceannais Dancing with the Stars, á chur i láthair ag Jennifer Zamparelli agus Doireann Garrihy. Déanfaidh gach cúpla dhá dhamhsa sa chraobh ceannais agus iad ar thóir theideal an bhua.Tabharfaidh

Hugh Wallace cuairt ar Rath Maolán i dTír Chonaill le maoirseacht a dhéanamh ar athchóiriú seantí lóistín cois farraige in The Great House Revival.

Beidh Paráid na Féile Pádraig ar ais ar shráideanna Bhaile Átha Cliath ar an Luan, 17 Márta agus craolfar é ar RTÉ One ag 12:15. Is iad Sarah McInerney, Dáithí Ó Sé, Emer O’Neill agus Thomas Crosse a chuirfidh craoladh na bliana seo i láthair agus beidh an pharáid ag ceiliúradh théama na bliana seo Eachtraí agus na hiontais a bhaineann leis.

Níos déanaí ar Lá Fhéile Pádraig, craolfar clár faisnéise a thugann dúshlán don ghnáthscéal. Sa Patrick – A Slave to Ireland insítear scéal an naoimh a rugadh sa mBreatain i gcomhthéacs Eorpach a linne. Léirítear sa gclár faisnéise go raibh naomh pátrúin na hÉireann ina chuid de ghluaiseacht radaiceach Críostaithe a thiontaigh ní hamháin na hÉireannaigh ar imeall an domhain ach go leor den Eoraip freisin, i dtreo na Críostaíochta. Siad Ciarán Hinds agus Ian Hart na scéalaithe sa gclár ina n-insítear an bealach gurb í an Eaglais a bhunaigh Naomh Pádraig in Éirinn ba chúis le síolrú an léinn chlasaicigh, na heolaíochta agus na fealsúnachta ar fud na hEorpa.

Dóibh siúd a dtaitníonn an spórt leo, craolfar Invictus oíche Dé Sathairn ar RTÉ2 ag 10:15pm, agus dóibh siúd ar fearr leo gáire agus rúndiamhaireacht, See How They Run an scannán a bheidh againn trathnóna Dé Luain na saoire bainc nuair a rachaidh an Cigire Stoppard (Sam Rockwell) agus an Constábla Stalker óg (Saoirse Ronan) i mbun fiosraithe ar dhúnmharú in amharclann sa West End ar RTÉ One ag 9:30pm.

Imeachtaí Spóirt Dheireadh Seachtaine na Féile Pádraig

Beidh deireadh seachtaine lom lán de spórt saorchraolta againn ag tosú in Treviso oíche Dé hAoine (RTÉ2 agus RTÉ Player) nuair a imreoidh Éire an Iodáil sa U20s Six Nations. Ar an Satharn féachfaidh fir na hÉireann – cé gur caolsheans atá ann – leis an tríú Six Nations Championship as a chéile a thabhairt leo má chlaíonn siad an Iodáil sa Róimh (RTÉ2 agus RTÉ Player) agus ar Saturday Sport ar RTÉ Raidió1 beidh tráchtaireacht iomlán ar an gcluiche ag Michael Corcoran. Beidh clúdach beo ag RTÉ 2 agus ag an RTÉ Player ar an gcluiche idir an Fhrainc agus Albain trathnóna Dé Sathairn.

Ar an Satharn freisin, beidh clúdach ar chluichí sa Allianz League, an cluiche idir Ciarraí agus Ard Mhachaar Saturday GAA Live as Trá Lí ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player. Beidh tráchtaireacht agus tuairiscí ag Saturday Sport agus Sunday Sport ar RTÉ Radio 1 agus déanfaidh Allianz League Sunday oíche Dé Domhnaigh ar (RTÉ2 agus ar RTÉ Player) achoimre ar chluichí eile an deireadh seachtaine.

Cuirfear clabhsúr le deireadh seachtaine na Féile Pádraig trathnóna Dé Luain ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player nuair a chaithfidh Against The Head súil siar ar chomórtas spleodrach Guinness Six Nations Championship. Beidh blaganna beo, súil chun cinn agus tuairiscí ar imeachtaí móra spórt an deireadh seachtaine saoire bainc ar fad ag Spórt RTÉ ar líne chomh maith leis na buaicphointí ó ardáin meán sóisialta RTÉ, suíomh idirlín RTÉ agus aip RTÉ News.

Raidió RTÉ

Ar RTÉ Radio 1, ar Lá Fhéile Pádraig, bí i gcomhluadar Marty Morrissey ón 9am agus é ag tabhairt camchuairte timpeall na tíre agus níos faide ó bhaile le labhairt le daoine faoi cheiliúradh na Féile Pádraig. Beidh Hannah Quinn Mulligan ag iarraidh tús a chur le cur prátaí na bliana in Potato Planting on St. Patrick’s Day ag 11am. Beidh Mik Pyro agus a bhanna ceoil i dteannta Louise Duffy ón 12 meán lae do Studio 8 session an-speisialta. Beidh Olé – The Story of “Put ‘Em Under Pressure” ar an aer ag 2pm; bí in éineacht leis an láithreoir Will Leahy agus a chuid aíonna Larry Mullen, Moya Brennan, Ray Houghton agus go leor eile agus iad ag dul siar ar bhóithrín na smaointe faoi chumadh, taifeadadh agus rath an amhráin aitheanta peile seo.

Níos déanaí ar RTÉ Radio 1, más ceol atá uait le beocht a chur ionat, beidh Gig on One na seachtaine seo ag 6pm ag craoladh taifead de The Scratch beo ón Staid Náisiúnta a reáchtáladh mar chuid de Tradfest 2025.

Ar RTÉ 2FM, cuirfear tús leis an sceideal nua ag 7am agus foilseofar na sonraí ar fad maidin amárach. Ar RTÉ Lyric FM in The Lyric Feature Gig ar an Satharn an 16 Márta ag 6pm, fillfidh Louis de Paor ar an áit ar chaith sé a óige, suas le dhá scór bliain ó shin nuair a bhí cónaí air go deireanach i gCorcaigh agus tugann sé chun cuimhne gaolta agus áiteacha a bhí ar eolas aige chomh maith le cuid de na scríbhneoirí as Corcaigh a raibh tionchar acu ar a chuid oibre féin. Tosóidh RTÉ Raidió na Gaeltachta Lá Fhéile Pádraig ag dul isteach sa chartlann leis an gclár Naomh Pádraig – Caint agus Seanchas, áit a gcloisfidh éisteoirí scéalta agus seanchas faoi Naomh Pádraig ón 9:15am. Dóibh siúd ar suim leo drámaíocht craolfar leagan drámatúil den ghearrscéal Lá Fhéile Pádraig ón leabhar ‘An Grá agus an Ghruaim’ le Seosamh Mac Grianna arna léiriú ag compántas drámaíochta Aisteoirí Ghaoth Dobhair ag 1:30pm.

RTÉ Player

Don deireadh seachtaine atá ann téigh sa tóir ar scoth an ábhair Éireannaigh ar an RTÉ Player. I measc an ábhair a bheidh ar fáil le sruthú beidh neart cnuasach ina measc cláir faisnéise choiriúlachta, cláir Ghaeilge agus scoth na scannán Éireannach. Beidh siad seo a leanas le fáil ar an RTÉ Player freisin: The Festival Parade, Patrick: A Slave To Ireland agus Catherine Fulvio’s St Patrick’s Way ar fáil pé áit a bhfuil tú. Tá Breacaí (Doodle Girl as Gaeilge) curtha ar an RTÉ Player an tseachtain seo freisin – bíonn Breacaí agus a cara Pencil ag taisteal trí leathanaigh iontacha agus aisteacha a gcóipleabhair léaráidí.

-CRÍOCH-


Filleann an tsraith teilifíse urraithe CCPC “The Complaints Bureau” ar RTÉ One

Tar éis an chéad sraith ar éirigh thar cionn léi, filleann The Complaints Bureau ar RTÉ One an tseachtain seo. Tá an seó urraithe go bródúil ag an gCoimisiún um Iomaíocht agus Cosaint Tomhaltóirí (CCPC).

Arís eile, tabharfaidh an pleanálaí airgeadais agus údar aitheanta, Eoin McGee, cumhacht don lucht féachana trí dhul i ngleic le saincheisteanna tomhaltóirí fíorshaoil le cabhair ó iriseoirí gnóthaí tomhaltóirí: Conor Pope, Amy Molloy, agus Siobhan Maguire. Rachaidh an triúr i ngleic le réimse saincheisteanna tomhaltóirí a bhfuil an chuma orthu go bhfuil siad dosháraithe agus eoin ag glacadh ról an tascmháistir.

Sa chéad sraith, a bhí buailte go mór leis an lucht féachana, rinne an fhoireann imscrúdú ar réimse leathan gearán ó chamscéimeanna mhí na meala agus saincheisteanna le dearbháin aerlíne go painéil ghréine agus gluaisteáin athláimhe.

Dúirt Grainne Griffin, Stiúrthóir Cumarsáide an CCPC, “D’éirigh thar cionn leis an gcéad sraith de Bhiúró na nGearán le sroicheadh 1.7 milliún duine[1] agus sciar suntasach den lucht féachana de 31%[2] in Éirinn. Léiríonn sé seo go mbaineann an cineál seo cláir go mór le tomhaltóirí agus go bhfuil fonn láidir ann níos mó eolais a fháil faoina gcearta agus conas an luach is fearr a fháil ar a gcuid airgid.

“Gach bliain, faigheann ár líne chabhrach níos mó ná 40,000 glao agus thart ar 1.8 milliún cuairt ar an láithreán gréasáin ó thomhaltóirí ar mian leo eolas a fháil faoina gcearta, go háirithe nuair a bhíonn saincheisteanna acu. Thug beagnach trí cheathrú milliún tomhaltóir cuairt ar ár nUirlisí Airgid ar líne anuraidh chun comparáid a dhéanamh idir táirgí airgeadais amhail morgáistí agus iasachtaí. Is bealach iontach é ár n-urraíocht ar Bhiúró na nGearán chun feasacht a ardú ar ár n-acmhainní agus chun cabhrú le tomhaltóirí a chumhachtú, a chur ar an eolas agus a chosaint.”

Dúirt Eoin McGee, “Tá mé ar bís filleadh don dara sraith de ‘The Complaints Bureau’. Tá sé tábhachtach go mbeadh a fhios ag tomhaltóirí nach bhfuil siad ina n-aonar chun na saincheisteanna seo a réiteach – tá an fhoireann anseo agus réidh chun abhcóideacht a dhéanamh do thomhaltóirí agus cabhrú leo siúd a bhfuil balla brící buailte acu. “Is deis é gach scéal oideachas agus cumhacht a thabhairt do dhaoine eile agus tá mé ag súil go mór le cuidiú le níos mó daoine a gcearta tomhaltóirí a nascleanúint agus a thuiscint, agus cinntí airgeadais níos fearr a dhéanamh.”

Dúirt Gerry McGuinness, Bainisteoir Comhpháirtíochta Tráchtála RTÉ, “Tar éis an chéad sraith ar éirigh thar cionn léi, tá ríméad orainn fáilte a chur roimh an CCPC ar ais mar urraitheoirí ar The Complaints Bureau a fhilleann ar ár scáileáin ar an 13 Márta ar RTÉ One agus RTÉ Player.”

“Cuideoidh an tsraith tomhaltóirí móréilimh seo arís le daoine a gcuid gearán a réiteach mór agus beag le cabhair óna bhfoireann saineolaithe chun cabhrú le deacrachtaí tomhaltóirí a imscrúdú agus a réiteach. Tá an urraíocht seo oiriúnach don tsraith agus táimid ag súil le comhpháirtíocht rathúil eile.”

Craolfar an tsraith ocht gclár gach seachtain ar RTÉ One Déardaoin ag 7pm, ag tosú 13 Márta go dtí an 1 Bealtaine, agus beidh sé ar fáil ar RTÉ Player freisin. Chun tuilleadh eolais a fháil faoi chearta tomhaltóirí agus airgeadas pearsanta, tabhair cuairt ar ccpc.ie/intheknow.

Críoch//


Taisce Chanúintí na Gaeilge seolta i gCorca Dhuibhne

RTÉ Archives | Archives | Canúint

Seoladh Taisce Chanúintí na Gaeilge ag ócáid in Ionad an Bhlascaoid, Dún Chaoin, tráthnóna inniu, 7 Márta. Helen Ní Shé, craoltóir le Raidió na Gaeltachta le mórán blianta anuas, a rinne an seoladh. Grúpa taighde Gaois, Fiontar & Scoil na Gaeilge, DCU a bhí i mbun ábhar a thiomsú don taisce canúintí seo, i gcomhar le Cartlann RTÉ agus le maoiniú ón Scéim um Chartlannú, Coimisiún na Méan. Is mar chuid de Sheachtain na Gaeilge a eagraíodh an ócáid.

 Is tionscadal é seo le scothshamplaí de chanúintí réigiúnacha na Gaeilge ó Chartlann RTÉ a chur i láthair an phobail. Tá 200 taifead ann as dhá chontae dhéag agus cuimsíonn siad na ceantair Ghaeltachta mar a thuigtear inniu iad agus ceantair ina bhfuil an teanga imithe i léig le fada an lá. Díríodh ar an tréimhse ó na 1940idí go dtí na 1990idí agus áirítear ann cuid de na taifeadtaí Gaeilge is luaithe ó Chartlann RTÉ.

Roghnaíodh cainteoirí den scoth a léiríonn ilghnéitheacht na gcanúintí Gaeilge atá le cloisteáil i gCartlann RTÉ. Aithneoidh úsáideoirí an tsuímh seanchaithe cáiliúla Gaeltachta ar nós Peig Sayers, Colm Ó Caoidheáin agus Micí Sheáin Néil Ó Baoill, agus is féidir leo éisteacht le scoth na cainte ó chainteoirí iar-Ghaeltachta ar nós Mícheál Ó Maoldhomhnaigh ó Thiobraid Árann, Maggie McGiff as oirthear Mhaigh Eo nó Jane Nic Ruairí as Tír Eoghain. Is ó chláracha Gaeilge a craoladh ar RTÉ, idir Raidió Éireann agus Raidió na Gaeltachta, a thagann na taifeadtaí a roghnaíodh. Cloisfear craoltóirí cáiliúla na linne sin, ar nós Proinsias Ó Conluain, Séamus Ennis agus Aindrias Ó Gallchóir i mbun obair pháirce ar fud na tíre, chomh maith le hagallóirí bhlianta tosaigh Raidió na Gaeltachta, ar nós Mícheál Ó Sé, Pádraig Ó Catháin agus Timlin Ó Cearnaigh, agus an stáisiún ag teacht in inmhe.

Tá na taifeadtaí mapáilte ar léarscáil idirghníomhach a fheidhmíonn mar áis bhrabhsála don úsáideoir. Rinneadh tras-scríobh canúnach ar na taifeadtaí a chuirtear ar fáil faoi bhun an tseinnteora fuaime agus é sioncronaithe focal ar fhocal leis an rian fuaime ar bhealach a chuideoidh leis an úsáideoir an comhrá a leanúint. Tá caighdeánú déanta ar na trascríbhinní seo chomh maith agus tugtar an leagan sin mar threoir áit ar bith a imíonn an tras-scríobh ón litriú caighdeánach. Tá eolas beacht faoi inneachar an Taisce agus treoir úsáide ar fáil ar an suíomh féin, Canúint.ie.

Ag labhairt ag an seoladh, dúirt Ard-Stiúrthóir RTÉ, Kevin Bakhurst:

 Tá ríméad orm a bheith i nDún Chaoin inniu chun tacú le tionscadal chomh luachmhar seo, go háirithe agus Seachtain na Gaeilge ar siúl, agus ag tráth go bhfuil an Ghaeilge i lár an aonaigh i ndioscúrsa cultúrtha na hÉireann. Tá flúirse ábhar tábhachtach i gCartlann RTÉ, mar is léir ó ilghnéitheacht na dtaifeadtaí ó chainteoirí dúchais Gaeilge atá le fáil sa Chartlann agus atá digitithe anois – ina measc scéalaithe clúiteacha Gaeltachta agus craoltóirí mó le rá de chuid Radio Éireann agus Raidió na Gaeltachta.

 Tá an nasc seo leis na glúine a chuaigh romhainn ríthábhachtach. Thug mé faoi ranganna Gaeilge nuair a thosaigh mé le RTÉ – níor éirigh liom ach go measartha – ach fuair mé léargas i bhfad níos doimhne ar chultúr agus stair na hÉireann. Dá bhrí sin, tuigim cé chomh dearfach agus cé chomh tábhachtach is atá an acmhainn nua seo. Ba mhaith liom buíochas a ghabháil leo siúd a chaith dua agus dúthracht chun tacú leis an nGaeilge agus chun seoda fuaime ónar n-oidhreacht teanga a aimsiú ar mhaithe le pobal na tíre seo agus pobail níos faide i gcéin.

Ag trácht, dúirt Coimisinéir um Fhorbairt na Meán Choimisiún na Meán, Rónán Ó Domhnaill:

 Is iomaí céim a bhaineann le cartlannú, cuir i gcás caomhnú, cothabháil, rochtain agus stóráil, agus tá siad go léir riachtanach chun go dtabharfar togha na haire do na hábhair luachmhara seo go ceann i bhfad. A bhuí le Scéim Cartlannaithe de chuid Choimisiún na Meán, d’éirigh linn maoiniú de níos mó na €8 milliún a chur ar fáil mar thaca le 33 tionscadal éagsúil, iad ar fad suntasach ó thaobh an chultúir de.

Ní hamháin go bhfuil sé tábhachtach na bailiúcháin seo a chaomhnú ach tá sé chomh tábhachtach céanna go mbeadh teacht ag an bpobal orthu agus cuireann sé sin go mór leis an seoladh seo. Is mór againn an dúthracht agus an dua a caitheadh leis an tionscadal seo 

Nóta d’eagarthóirí: 

Is grúpa taighde é Gaois in Fiontar & Scoil na Gaeilge i nDámh na nDaonnachtaí agus na nEolaíochtaí Sóisialta, DCU, a bhfuil léachtóirí, taighdeoirí agus mic léinn iarchéime páirteach ann. Tá sé de mhisean againn acmhainní iontaofa nuálaíocha a fhorbairt chun teanga agus saíocht na Gaeilge a chothú agus a chlaochlú. Tá eolas faoi na tionscadail éagsúla atá faoi chúram Gaois le fáil ag Gaois.ie. Tuilleadh eolais ar fáil ó gaois@dcu.ie nó ó Úna Bhreathnach (086 386 7106)


Bhuaigh Fontaines D.C. – Romance Albam Gaeilge na Bliana RTÉ Choice Music Prize 2024

Ag Ceiliúradh 20 Bliain de Dhuais Rogha Ceoil RTÉ

Duais Rogha Ceoil RTÉ

I gcomhar le IMRO agus IRMA

RTÉ Choice Music Prize Albam Gaeilge na Bliana 2024

Fontaines D.C. – Rómánsachas

Rogha Ceoil RTÉ Duais Amhrán na Bliana 2024

Kabin Crew & Criú Lios Dúin Bhearna – “An Spark”

Ealaíontóir Éireannach na Bliana 2024

An Iordáin Adetunji

Ealaíontóir Ceannródaíoch na Bliana 2024

KNEECAPName

Albam Clasaiceach na hÉireann

Comhartha uisce ag Enya

Clár Buaicphointí Teilifíse – Déardaoin an 13 Márta ag 22.35 ar RTÉ2

Tá Fontaines D.C. fógartha mar bhuaiteoir Albam Gaeilge na Bliana 2024 de chuid RTÉ Choice Music Prize dá n-albam Romance (Partisan Records). An 20ú buaiteoirí na duaise! Rinne Neil Hannon, iarbhuaiteoir Albam Gaeilge na Bliana, an fógra i Vicar St tar éis don phainéal moltóireachta, ina raibh gairmithe meán ceoil na hÉireann, agus faoi chathaoirleacht Jim Carroll, teacht le chéile tráthnóna chun cinneadh a dhéanamh faoin albam a bhuaigh. Ghlac an t-ealaíontóir Róisín El Cherif leis an ngradam thar ceann an bhanna, mar go bhfuil siad ar chamchuairt san Astráil faoi láthair.

Fuair Fontaines D.C seic €10,000, duais atá curtha ar fáil ag Eagraíocht Chearta Ceoil na hÉireann (IMRO) agus Cumann Ceoil Taifeadta na hÉireann (IRMA), chomh maith le gradam a coimisiúnaíodh go speisialta.

Bhí an ócáid, arna óstáil ag Tracy Clifford ó RTÉ 2FM, ar siúl beo i Vicar St agus craoladh beo é ar 2FM le Beta Da Silva, bhí léirithe eisiacha ó ochtar de na healaíontóirí ainmnithe.

Vótáladh Kabin Crew & Lisdoonvarna Crew mar RTÉ Choice Music Prize Amhrán na Bliana dá n-amhrán “The Spark”. Roghnaíodh an t-amhrán ó ghearrliosta de 10 n-amhrán le vóta poiblí (Éire amháin), trí shuíomhanna idirlín RTÉ 2FM agus Choice Music Prize, agus d’fhógair Tracy Clifford é ar a clár tráthnóna.

Bhuaigh KNEECAP Breakthrough Irish Artist of the Year arna chur i láthair ag Beta Da Silva de chuid 2FM.

Jordan Adetunji a bhuaigh Ealaíontóir na Bliana in Éirinn, á chur i láthair ag Gemma Bradley, BBC NI.

Chuir Julie Feeney, an chéad bhuaiteoir ar Albam Gaeilge na Bliana (2005), fáilte roimh Priscilla Kotey (Warner Music MD) chuig an stáitse chun gradam Enya don Albam Clasaiceach Éireannach a bhailiú dá LP Watermark i 1998.

Craolfaidh RTÉ2 clár teilifíse uair an chloig de RTÉ Choice Music Prize, ina mbeidh léirithe ó na hocht gceoldráma agus arna óstáil ag Tracy Clifford Déardaoin an 13 Márta ag 22.35.

**********

Déanfaidh an 20ú RTÉ Choice Music Prize ceiliúradh arís ar scoth an cheoil thaifeadta in Éirinn. Tá an Duais anois ar cheann de bhuaicphointí thionscal an cheoil na bliana ó bunaíodh í in 2005. Roghnaítear an gradam d’Albam na Bliana as gearrliosta de dheich n-albam le painéal d’aon duine dhéag de ghairmithe meán ceoil na hÉireann agus saineolaithe tionscail. Tá liosta na moltóirí ar fáil trí http://www.choicemusicprize.ie

Bronnfar €10,000 ar an acht a bhuaigh Albam na Bliana, duaischiste atá curtha ar fáil ag Eagraíocht Chearta Ceoil na hÉireann (IMRO) agus The Irish Recorded Music Association (IRMA). Bronnfar gradam a coimisiúnaíodh go speisialta ar gach gníomh ar an ngearrliosta.

Tá RAAP, Cultúr Éireann, FMC, Minding Creative Minds, Cultural & Creative Industries Skillnet agus Coimisiún na Meán ina gcomhpháirtithe tionscadail oifigiúla freisin de Dhuais Rogha Ceoil RTÉ.

CRÍOCH

Tuileadh eolas: Neil O’Gorman


Briseann Lidl talamh ar an siopa is nuaí i Carrigstown i Fair City RTÉ

Déanann an príomh-mhiondíoltóir lascaine Lidl 25 bliana a chomóradh in Éirinn le margadh nua socrúchán táirgí trí bliana déanta leis an dráma is faide ar an aer in Éirinn

Margadh nua le Tráchtáil RTÉ is ea an socrúchán táirgí craolta is mó in Éirinn

Tá tús curtha ag an miondíoltóir ollmhargaí is fearr luach in Éirinn, Lidl, le hobair thógála chun siopa úrnua a fhorbairt in Carrigstown, atá lonnaithe i Fair City, agus an miondíoltóir ag leanúint dá phleananna uaillmhianacha don leathnú a chur i gcrích.

D’éirigh le Lidl Ireland margadh rathúil trí bliana le haghaidh socrúchán táirgí a bhaint amach leis an sobalchlár is faide ar an aer in Éirinn, Fair City. Tá Lidl Carrigstown á thógáil i stiúideonna RTÉ i nDomhnach Broc faoi láthair, agus beidh an chéad chlár ina mbeidh an miondíoltóir ollmhargaí nua le feiceáil ann á chraoladh go luath sa samhradh.

Agus an t-ollmhargadh áitiúil á athrú ó bhonn acu, is gearr go mbeidh cónaitheoirí Carrigstown, baile nach ann dó dár ndóigh, in ann ‘Go Full Lidl’ a dhéanamh i siopa nua Lidl Carrigstown.

Le seit réalaíoch taobh istigh agus taobh amuigh de shiopa Lidl arna dhearadh ag an miondíoltóir i gcomhar le RTÉ, tógfar an siopa i gcomhréir le dearadh siopa ‘coincheapa’ Lidl a chuirfidh príomheispéireas siopadóireachta ar fáil do mhuintir go léir Carrigstown.

Deartha chun caighdeáin bheachta a chur in oiriúint do riachtanais an tseit scannáin, beidh príomhghnéithe an tsiopa i Lidl Carrigstown amhail limistéar leasa nua-aimseartha d’fhostaithe, Meaisín chun Buidéil agus Cannaí a thabhairt ar ais agus bácús Lidl a bhfuil an-tóir air. Mar an Miondíoltóir is Inbhuanaithe in Éirinn, beidh roinnt de réitigh fuinnimh cheannródaíocha Lidl feistithe i siopa Carrigstown freisin, lena n-áirítear pointí luchtaithe feithiclí leictreacha do chustaiméirí.

Is é Fair City, a craoladh den chéad uair ar RTÉ i Meán Fómhair 1989, an tsraith drámaíochta is faide ar an aer in Éirinn. Craoltar ceithre chlár nua in aghaidh na seachtaine ar RTÉ One agus ar RTÉ Player, agus pléitear an saol laethúil, caidrimh agus dúshláin na gcónaitheoirí sa tsraith.

Cuirfidh an margadh nua Lidl os comhair os cionn 600,000 lucht féachana gach seachtain* – le 100,000 lucht féachana* eile ag sruthú an tseó gach seachtain ar RTÉ Player – agus an branda a leabú tuilleadh i measc príomhlucht féachana agus an miondíoltóir ag ceiliúradh 25 bliain ar an bhfód in Éirinn i mbliana.

Ag casadh an fhód ar shiopa nua Lidl i Carrigstown ar sheit Fair City, dúirt Tom Mughal, Bainisteoir Sinsearach Tionscadail Lidl Ireland:

“Tá Fair City lárnach i gcultúr na hÉireann, mar sin is oiriúnach é go ndéanfadh Lidl comóradh 25 bliain ar an bhfód in Éirinn trí shocrú nua, ardphróifíle do shocrúchán táirgí a fhógairt leis an sobalchlár agus trí stór úrnua Lidl Carrigstown a fhorbairt.

Le 184 siopa ar fud na hÉireann ag cur fáilte roimh thart ar 2 mhilliún custaiméir go seachtainiúil, tá clúdach fairsing ag Lidl, agus cuirfidh ár gcomhpháirtíocht le Fair City le feasacht branda i measc an lucht féachana. Lonnaithe i gcroílár phobal Carrigstown, beidh an siopa nua Lidl le feiceáil ar fud na sraithe sna trí bliana amach romhainn.

Feicfimid carachtair ag idirghníomhú lenár mbainisteoir siopa nua Lidl Carrigstown Renee agus bainfear úsáid as gníomhaíocht uile in-stór is déanaí Lidl chun tacú lenár n-urraíochtaí níos leithne lena n-áirítear le Cumann Pheil na mBan agus lenár gcomhpháirtí carthanachta Family Carers Ireland. Táimid ag tnúth freisin lenár raon táirgí ardchaighdeáin a chur chun cinn trí tháirgí a bheith le feiceáil sa seó, rud a thabharfaidh deis dúinn próifíl a dhéanamh ar an raon fairsing táirgí atá againn a fhaightear ónár líonra mór de sholáthraithe Éireannacha.

Tar éis 25 bliana ag freastal ar phobail ar fud na hÉireann, is iontach an rud é ár mbranda a bheith le feiceáil i seó chomh hÉireannach leis seo agus táimid ag tnúth leis an gcomhpháirtíocht a chur chun cinn trínár líonra fairsing siopaí, trínár mbileog laistigh den siopa agus aip Lidl Plus.’

Ag labhairt dó faoin nuacht, dúirt Gavin Deans, Stiúrthóir Tráchtála, RTÉ:

“Tá ríméad orainn a bheith ag obair i gcomhpháirtíocht le Lidl ar an socrúchán táirgí craolta is mó in Éirinn. Is sampla iontach í an chomhpháirtíocht seo den chaoi ar féidir le comhpháirtíocht tráchtála an miondíoltóir íocónach Lidl agus an sobalchlár is fearr le muintir na hÉireann Fair City a thabhairt le chéile. Táimid ag súil go mór le Lidl a fheiceáil mar chuid den saol laethúil in Carrigstown.”

Dúirt Brigie de Courcy, Léiritheoir Feidhmiúcháin, Fair City:

“Tá lúcháir orainn fáilte a chur roimh Lidl mar an siopa nua ar an scáileán in Carrigstown. Tá a ndúthracht a bheith ag tacú le pobail áitiúla ag teacht go foirfe le spiorad Carrigstown, agus tá lúcháir orainn an chomhpháirtíocht seo a thabhairt chun fíre ar an scáileán. Is pointe cruinnithe lárnach é an siopa don phobal agus cruthaíonn an comhoibriú seo deiseanna nua chun scéalaíocht a spreagadh. Glacfaidh Renee Phelan, carachtar a bhfuil an-chion ag daoine uirthi, lena post nua ina Bainisteoir ar Lidl Carrigstown go luath. Táimid ag tnúth leis an gcaoi a chuirfidh láithreacht Lidl le saol bríomhar Fair City dár lucht féachana.”

Tá níos mó ná 6,000 fostaí ag Lidl Ireland faoi láthair ina 184 siopa, ina Ceannoifig i dTamhlacht agus ina thrí ionad dáileacháin agus oifig réigiúnacha atá lonnaithe sa Ráth, sa Droichead Nua agus sa Mhuileann gCearr.

D’ainmnigh Institiúid na bhFostóirí is Fearr Lidl Ireland mar an ‘Fostóir is Fearr’ le déanaí don chúigiú bliain as a chéile. Ainmníodh an miondíoltóir freisin mar an Miondíoltóir is Cáiliúla agus an 2ú Cuideachta is Cáiliúla i staidéar 2024 RepTrak Ireland, agus ainmníodh é mar an Miondíoltóir is Inbhuanaithe in Éirinn, ag rangú ag # 3 in Innéacs Inbhuanaitheachta RepTrak® do 2024.

//CRÍOCH//


Clár nua de chuid RTÉ Kids Total Football le craoladh

Clár nua de chuid RTÉ Kids Total Football le craoladh

Ag tosú maidin Dé Sathairn

An 15 Márta ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player ag 10am

Féach ar an promo anseo

Daoibhse a bhfuil a gcroí sa pheil, bí faoi réir! Tabharfar léargas don lucht spéise óg ar an seó nua seachtainiúil Total Football ar an méid a bhíonn ag tarlú taobh amuigh den pháirc sacair. Cuirfear tús leis an tsraith Dé Sathairn an 15 Márta ag 10am ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player. Tá an tsraith 10 gclár seo lán le hagallaimh eisiacha le scoth na n-imreoirí, na gcóitseálaithe agus leis na ndaoine atá taobh thiar de dhraíocht na peile.

Is í an láithreoir spóirt Aisling O’Reilly agus Rasdi Nsimba, fear atá ag teacht chun cinn i saol an spóirt, a chuirfidh an tsraith i láthair. Ní clár sacair eile é Total Football, is taithí iomlán nua lánluais é. Tabharfaidh roinnt de na hainmneacha is mó sa chluiche léargas ón taobh istigh ar an gcluiche gach seachtain agus tabharfaidh siad faoi dhúshláin spraíúla freisin sa stiúideo agus ar fud na hÉireann.

Ó laochra náisiúnta agus idirnáisiúnta, beidh plúr na n-imreoirí ar Total Football. Bí ag súil le daoine mór le rá ó fhoireann na hÉireann agus ó fhoirne sa Phríomhshraith a fheiceáil, ina measc Caoimhín Kelleher, Evan Ferguson, réaltaí reatha na hÉireann Amber Barrett agus Katie McCabe agus iar-imreoir idirnáisiúnta na hÉireann Ann Russell mar aon le neart aíonna speisialta ó dhomhan an tsacair agus an chultúir pobail. Ní hamháin go mbeidh na hainmneacha móra ag fágáil a lorg ar an gclár, beidh tuairisceoirí óga ar fud na hÉireann ag tabhairt faoi na páirceanna sacair chun imreoirí, craoltóirí agus grianghrafadóirí spóirt a thugann an cluiche chun fíre a chur faoi agallamh.

Dúirt Suzanne Kelly, Grúpcheannasaí Ábhar Leanaí agus Daoine Óga RTÉ, “Tá ríméad orainn Total Football a sheoladh agus ábhar RTÉ Kids a chraoladh maidin Dé Sathairn ar an teilifís. Is éard atá i gceist leis an gclár spreagúil, spraíúil seo ná sacar – agus tá sé leagtha amach chun lucht féachana óg a spreagadh le bheith gníomhach, a bheith páirteach, agus níos tábhachtaí fós, spraoi a bheith acu! Is iontach an rud é dul i gcomhpháirtíocht leis an FAI maidir leis sin, ag cuidiú le ceangail a mhéadú le sacar an phobail agus ag an am céanna rath fhoirne sacair na hÉireann a cheiliúradh sa bhaile agus thar lear. Ní féidir linn fanacht go mbeidh páistí ag féachaint, spraoi a bheith acu, agus fiú tús a chur lena dturas sacair!”

Seo mar a labhair Stiúrthóir Gnáthphobail FAI, Ger McDermott: “Tar éis dúinn dul i gcomhpháirtíocht le RTÉ chun Total Football a chruthú, táimid ar bís go bhfeicfidh an pobal seó a chothaíonn an grá atá ag Éirinn don sacar agus a chuireann an spraoi a bhaineann leis an gcluiche álainn ar taispeáint. Is ardán iontach é Total Football do leanaí chun scileanna a fhoghlaim, a bheith gníomhach sa bhaile, go sóisialta le cairde agus i scoileanna. Trí leanaí a chur chun tosaigh sa chlár labhróimid leis na mílte daoine óga ar breá leo sacar a imirt ar fud na tíre.”

Beidh neart ar siúl i ngach aon chlár – ina measc agallaimh eisiacha le peileadóirí agus daoine a bhíonn ag obair leo ar an taobhlíne, dúshláin ghreannmhara — lena n-áirítear turas chuig an sleamhnán uisce is mó in Éirinn, laochra áitiúla sa spotsolas, meascán d’fhoirne idirnáisiúnta agus náisiúnta agus bealaí chun leibhéal eile níos fearr a bhaint amach le heolas faoi scileanna agus druileanna.

Clár a hAon

Ní chuirtear aon am amú sa chéad chlár sula dtugtar faoin aicsean. Suífidh foireann Total Football síos in éineacht le Evan Ferguson, tabharfaidh siad a n-aghaidh ar Ghaillimh chun bualadh le Julie-Ann Russell, agus cuirfear réaltaí Bhóthar na Trá Devon FC atá ag teacht chun cinn in aithne dúinn. Beidh gach rud sa tsraith seo ag an lucht leanúna óg sacair chun spreagadh a fháil, feabhas a chur ar a gcuid imeartha, agus níos tábhachtaí fós – spraoi a bheith acu!

Bígí ag féachaint, tabhair aghaidh ar na dúshláin, agus téigh suas leibhéal le Total Football.


Showing 31 - 40 of 543 stories