Cláracha agus láithreoirí nua do Sceideal an Fhómhair 2024 ar RTÉ RnaG 

Cuirfear tús le Sceideal an Fhómhair ar RTÉ Raidió na Gaeltachta Dé Luain 9ú Meán Fómhair, agus tá ríméad orainn a fhógairt go mbeidh cláracha agus sraitheanna iomlán nua ar an aer, chomh maith le láithreoirí nua ag tosaigh agus roinnt eile ag filleadh tar éis tréimhsí i mbun cúraimí eile.

Beidh Cóisir Cheoil le cloisteáil idir a trí agus a cúig ón Luan go dtí’n Déardaoin. Tá sé bliana caite ag Dónall Mac Ruairí mar léiritheoir ar ‘Barrscéalta’ ach tá sé ag filleadh ar an gclár ceoil agus siamsaíochta a bhíodh aige roimhe sin, Cóisir Cheoil.  Is ball é Dónall den ghrúpa ceoil teaghlaigh Clann Mhic Ruairí agus dar leis go bhfuil saol an cheoil athruithe ar fad go háirithe ó tháinig na seirbhísí sruthaithe chun cinn. Tá sé den bharúil go bhfuil sé níos tábhachtaí anois ná mar a bhí riamh seoid fiúntacha ceoil a aimsiú atá i bhfolach i measc an chonamair agus a chur i láthair an phobail. “Nach deas an deis é”, a deir Dónall, “Cluas éisteachta a thabhairt don cheol agus é a chur i láthair don saol mhór, agus beidh achan chineál le cluinstin ar an chlár idir ceol traidisiúnta agus ceol domhanda.  Sílim go dtig agus gur fiú snáithí an cheoil a shníomh le chéile agus is gá sin a dhéanamh le féasta ceoil nó cóisir cheoil a chruthú.”

Clár nua é Pé Scéal É a chloisfear gach Aoine ag 3 pm faoi stiúir an phearsa aitheanta Máire Treasa Ní Dhubhghaill.  Tá blianta caite ag Máire Treasa ar chláracha teilifíse agus ag obair ar chúrsaí spóirt agus rugbaí go mór-mhór.  Ach sa tsraith nua siamsúil seo, beo ó stiúideo a haon i gCasla agus ar chraoltaí seachtracha in áiteacha ar fud na tíre, cuirfidh sí tús breá bríomhar leis an deireadh seachtaine. Beidh ceol beo sa stiúideo, agallaimh spéisiula, beidh sí ag labhairt le pobal óg na tíre faoina bhfuil ag tarlú sa saol agus ag réiteach an bhealach don deireadh seachtaine. Ach ní amháin sin, cloisfear Máire Treasa freisin ar chláracha spóirt RnaG an deireadh seachtaine chomh maith. Pé scéal atá le plé beidh sé ar Pé Scéal É!

Foilsíodh an leabhar Jimín Mháire Thaidhg níos mó ná céad bliain ó shin, ach anois, sa sraith drámaíochta seo den teideal céanna, Jimín Mháire Thaidhg,  déantar athshamhlú ar an gcarachtar is cáiliúla agus is spraíúla i litríocht Ghaeilge na n-óg. Sa dráma raidió seo, a bheidh ar siúl gach Aoine ag 2.35 pm, ceanglaítear ré Jimín leis an lá atá inniu ann agus cloisfidh muid glúin nua aisteoirí óga ag teacht chun cinn ann, ina measc Seán Dalby a dhéanann páirt Jimín. Is dráma é seo do dhaoine óga agus daoine nach bhfuil chomh h-óg sin, atá léirithe ag Macalla Teo., agus atá maoinithe ag Coimisiún na Meán ón scéim Fuaim agus Fís.

Ceol na linne, ceol na cruinne, ceolta úra agus ceolta níos sine.  Sin é a bheidh le cloisteáil san oíche Dé Satharn ó 9 pm go meán oíche ar an gclár Rianta le Marcus Mac Conghail.   Ceoltóir agus amhránaí é Marcus a bhfuil taithí na mblianta ar stáitse aige le bannaí éagsúla ach atá ag ceol leis an ngrúpa Spásas faoi láthair.  Tabharfaidh Marcus spás don cheol Éireannach, i nGaeilge, nua agus sean, chomh maith le meascán mór eile ceoil ar a chlár nua.

Sa tsraith Ceoltóirí na Mumhan, beidh ceoltóirí agus fonnadóirí as Cúige Mumhan á chur faoi agallamh ag an gceoltóir aitheanta agus craoltóir Pádraig Ó Sé.  Tá traidisiún láidir agus stíl cheoil ar leith ag áiteacha éagsúla i gCúige Mumhan agus sna comhráití a bheidh ag Pádraig leo siúd atá sa tsraith beidh muid ag foghlaim faoina gcuid ceoil, fúthu féin agus faoi na nithe a raibh tionchar acu ar na ceoltóirí seo as Cúige Mumhan.  Is ar an Domhnach ag a 7 pm a chraolfar an clár seo agus díreach ina dhiaidh beidh ceoltóir eile ar an aer, Nicole Ní Dhubhshláine lena rogha ceoil ar an gclár An Braon Gaelach ag a 8 pm.

Deir Gearóid Mac Donncha, Ceannaire RTÉ Raidió na Gaeltachta:  “Tá muid thar a bheith sásta a bheith ag cur tús le sceideal nua bríomhar don fhómhar ar RTÉ Raidió na Gaeltachta.  Tá cláracha nua sa sceideal agus pearsantachtaí i mbun cláracha éagsula a chuirfidh le húire agus bríomhaireacht an chraoladh.  Rachaidh na forbairtí seo chun leasa na seirbhíse, agus níos tábhachtaí ná aon rud eile, chun leasa éisteoirí na seirbhíse sa bhaile agus i gcéin.   Mar atá muid ag déanamh le roinnt blianta anois, teastaíonn uainn an Raidió a thabhairt amach i measc an phobail, agus leanfar de sin sa bhfómhar agus muid ag tabhairt cuairte ar phobail éagsúla le craoltaí seachtracha, ag coirmeacha ceoil, ag déanamh clúdach ar ócáidí agus ar imeachtaí móra na nGael.” 

Chomh maith leis na cláracha nua atá sa sceideal, fillfidh go leor cláracha ar an aer i ndiaidh bhriseadh an tsamhraidh.

Beidh Gormfhlaith Ní Thuairisg ag láithriú an chláir Adhmhaidin chúig lá na seachtaine do sceideal an fhómhair. Déanfar mion-chíoradh ar scéalta Gaeltachta, ar scéalta náisiúnta agus idirnáisiúnta ar an gclár, agus tá Gormfhlaith ag súil go mór leis an dúshlán. Déanfar pléigh ar chúrsaí nuachta agus ar chúrsaí reatha ar chláracha eile ar an staisiún.  Beidh Fionnuala Uí Neachtain ar ais ar Nuacht a hAon ag 1 pm ó Luan go hAoine agus i mBaile Átha Cliath ar Tús Áite ag a 5 pm ó Luan go hAoine is é Fachtna Ó Drisceoil a bheidh ar an stiúir.   Ag an deireadh seachtaine, déanfar cíoradh ar scéalta móra nuachta agus polaitíochta na seachtaine ag 11 am ar an Satharn ar An tSeachtain le Máirín Ní Ghadhra.

Beidh sraith eile den chlár Cuan an Cheoil ag tosú ar an Déardaoin 12ú Meán Fómhair ag 7 pm, léiriú de chuid Stiúideo Cuan maoinithe ag Coimisiún na Meáin faoin scéim Fuaim & Fís.  Is é Liam Ó Maonlaí a chuireann an tsraith seo i láthair, agus é i mbun ceoil agus comhrá le aíonna éagsúla gach seachtain.  I measc na n-aíonna a bheas le cloisteáil i Sraith 4, beidh Colm Ó Snodaigh, Eithne Ní Chatháin nó Inni-K, na deirfiúracha Deirdre agus Aoife Granville, Seána Davey, Neil Martin, PJ Ó hIarnáin agus Moya Brennan, gan ach cuid acu a lua.  Beidh físeáin de na cláracha le feiceáil ar líne gach seachtain freisin.

Beidh Seoda Foinn le Caitlín Ní Chualáin, amhránaí clúiteach a chroch léi Corn Uí Riada, ar ais gach Déardaoin ag 8.30 pm, agus beidh an bhéim ar scoth an tsean-nóis ó fhonnadóirí na linne seo agus ó shean taifid.

Má tá áit ag an gceol tíre i do chroí, éist leis An Bóthar go Nashville le Jó Ní Chéide gach Luan, a bheidh ar siúl ó 9 pm go 11 pm agus le Tequilla Tíre le Josie Ó Cualáin gach Domhnach ó 10 pm go meán oíche.  Beidh dhá uair an chloig de cheol tíre na cruinne ag Jó dúinn gach seachtain, agus beidh eolas aici dúinn freisin faoi cheolchoirmeacha, camchuairt na réalta ceoil, agus blúiríní eolais faoi na hamhránaithe is aitheanta sa cheol tíre.  Fanfaidh Josie beagán níos giorra do bhaile leis an rogha ceoil a bheidh aige agus fáilte aige i gcónaí roimh iarratais ó na héisteoirí.

Beidh Eibhlín de Bhailís ar ais sa chathaoir don chlár Cuideachta Ceoil gach maidin ó Luan go hAoine ag 10.15 am, agus tá súil aici go dtabharfaidh an clár sos do na héisteoirí ón gcaint agus ó scéalta móra an lae le rogha breá ceoil.  Beidh Gráinne Ní Dhomhnaill ar ais le Nead na Fuiseoige gach maidin ón 7 am.

Tá spléachadh ar dhomhan na n-ealaíon le fáil ar an gCúinne Dána agus tá am nua craolta ag an gclár le Tristan Rosenstock.  Beidh sé ar siúl ar an Déardaoin ag 2.05 pm agus cloisfear athchraoladh don chlár ar an Domhnach ag 6.30 pm.

Beidh foireann spóirt RTÉ Raidió na Gaeltachta ar an mbóthar le tráchtaireacht, anailís agus tuairisceoireacht ar chúrsaí spóirt thiar, thuaidh, theas agus thoir san fhómhair, mar a bhíonn i gcaitheamh na bliana.  Beidh na comórtais craoibhe sna contaetha Gaeltachta á gcraoladh beo, babhtaí cinniúnacha i gCraobh na gClub agus na cluichí idirchontae sa bhliain nua nuair a chuirfear tús leis an tSraith Náisiúnta arís.  Déanfar neart plé ar na scéalta móra spóirt anseo sa bhaile agus níos faide ó bhaile ar Spórt an tSathairn, Spórt an Domhnaigh agus Spórt an Tráthnóna gach deireadh seachtaine.

Fógrófar a thuilleadh faoi chláracha agus sraitheanna eile a bheidh ag teacht chun cinn sa sceideal amach sa bhfómhar.

Tá an sceideal iomlán agus breis eolais le fáil ag www.rte.ie/rnag

Conas a chaithfidh tusa Oíche an Chultúir le RTÉ?

Beidh ábhar iontach maidir le hOíche an Chultúir ag RTÉ ar RTÉ One, RTÉ Player, RTÉ Radio 1, 2FM, lyric fm agus RnaG

• RTÉ Radio 1: Eagrán Speisialta de Sunday Miscellany as Áras an Uachtaráin,á chur i láthair ag an Uachtarán Ó hUiginn
• RTÉ One | RTÉ Player: RTÉ Celebrates Culture Night – David Gray, Colm Mac Con Iomaire, Denise Chaila, Villagers, Joe Chester agus Gemma Hayes
• RTÉ 2FM: Ceoltóirí 2FM Rising beo as an Róisín Dubh i nGaillimh
• RTÉ lyric fm: Ambient Orbit i gColáiste na Tríonóide i gcomhar le Dánlann Dhubhghlais de hÍde
• RTÉ RnaG: Cuireadh Chun Ceoil le Peadar Ó Riada
• Sruthchraoladh beo ar rte.ie/culture

 Ábhar mórtais do RTÉ ceiliúradh a dhéanamh arís eile ar Oíche an Chultúir, i gcomhar leis an gComhairle Ealaíon, ón 7 i.n., Dé hAoine an 20 Meán Fómhair le hábhar coimisiúnaithe ar an raidió, ar an teilifís agus ar líne as ionaid éagsúla ar fud na hÉireann.

Beidh sult ag daoine as an ábhar seo a leanas:

>>> Ar RTÉ One agus RTÉ Player – RTÉ Celebrates Culture Night (7 i.n., Dé hAoine an 20 Meán Fómhair, RTÉ One agus RTÉ Player) Bí linn le haghaidh ‘RTÉ Celebrates Culture Night’ – clár spleodrach ceoil agus ealaíne á chur i láthair ag Denise Chaila. Beidh Ceolfhoireann Coirme RTÉ i mbun seanma le haíonna speisialta agus cuirfear clabhsúr le himeachtaí le ceadal speisialta cumaisc lena mbaineann ealaín de scoth na linne agus casadh nua-aimseartha as ealaín thraidisiúnta na hÉireann. Beidh Villagers, Joe Chester agus Gemma Hayes ag seinm beo ar an seó chomh maith. Ar cheann de na buaicphointí, beidh mír réamhthaifeadta ina bhfeictear David Gray agus Colm Mac Con Iomaire ag seinm ar Sceilg Michíl.

>>> Ar RTÉ Radio 1 Bí in éineacht le Seán Rocks do chlár speisialta de chuid Arena Special, beo ar Oíche an Chultúir as Ionad Ealaíon na Maighdine Mara i mBré, le ceol beo, comhrá agus oirfidíocht de chineálacha éagsúla.  (7 i.n., Dé hAoine an 20 Meán Fómhair). Éist le clár an-speisialta Sunday Miscellany: Culture Night at Áras an Uachtaráin a rinneadh a thaifeadadh roimh ré agus atá á chur i láthair ag an Uachtarán Ó hUiginn agus ag Sabina Higgins. Cloisfear ar an gclár na scríbhneoirí Donal Ryan, Aingeala Flannery, Manchán Magan agus Mia Doring, na hamhránaithe Clare Sands agus Dónal Clancy, agus daoine eile nach iad.  (Dé Domhnaigh, an 22 Meán Fómhair ag 9.10 i.n.)

>>> Ar RTÉ 2FM Bí in éineacht le RTÉ 2FM ag oíche iontach den cheol beo as an Róisín Dubh i nGaillimh. Beidh rogha den cheol is aeraí a sheinntear in Éirinn le cloisteáil ó cheoltóirí de chuid 2FM Rising na bliana seo agus blianta eile roimhe seo, ina measc Big Sleep, Chubby Cat, Brad Heidi agus Shiv. Beidh Tracy Clifford, láithreoir 2FM, beo as an Róisín Dubh ón 12-3 i.n. agus beidh Beta Da Silva ag craoladh beo go ceann trí huair a chloig ón ócáid chéanna ag 7 i.n. ar RTÉ 2fm.

>>> Ar RTÉ lyric fm (Dé hAoine) cuirfear Ambient Orbit i láthair beo as Coláiste na Tríonóide, Baile Átha Cliath ar Oíche an Chultúir i gcomhar le Dánlann Dhubhghlais de hÍde. Beidh meascán le cloisteáil d’ábhar taifeadta allamuigh, de cheol timpeallach, ceol á sheinm beo ag Rachael Lavelle & Ryan Hargadon, Séamas Hyland agus Méabh McKenna, chomh maith le saothar speisialta le Tadhg O’Sullivan don tsúil. Beidh saorchead isteach ag an ócáid seo ar Oíche an Chultúir i gceartlár Bhaile Átha Cliath – chuig spás ina bhféadann daoine moill a dhéanamh agus iad féin a thumadh sa cheol agus san ábhar fuaime agus íomhánna ina dtimpeall. Tá deis faoisimh ar fáil le Ambient Orbit i rith Oíche an Chultúir – ceann de na laethanta is gnóthaí i gcathracha agus i mbailte móra na hÉireann.  (Ambient Orbit beo ar RTÉ lyric fm ón 10 i.n.).

>>> Ar Raidió na Gaeltachta Ar Raidió na Gaeltachta, beidh an clár Cuireadh Chun Ceoil le Peadar Ó Riada a chraoltar ar an Aoine ó 7 i.n. – 9 i.n. ag díriú ar Oíche an Chultúir, idir cheoltóírí, amhránaithe agus ghrúpaí ceoil atá báite sa traidisiún Gaelach.

Beidh an clár nua Pé Scéal É (3 i.n. – 5 i.n. gach Aoine) atá dírithe ar an óige, ar an gcraic agus ar scléip an deireadh seachtaine, arna chur i láthair ag Máire Treasa Ní Dhubhghaill, dírithe ar imeachtaí neamhghnácha Oíche an Chultúir. Beidh Ambasadóirí Oíche an Chultúir leo, Stiofán Ó Fearail ón ngrúpa Seo Linn, Edwina Guckian, Damhsóir, agus Sexy Tadhg a bhfuil clú agus cáil air as an seó bríomhar a chuireann sé ar siúl, agus a bhí le feiceáil ag féilte agus ionaid eile cheoil ar fud na tíre i gcaitheamh an tsamhraidh.

Agus beidh na cláracha irise, Iris Aniar, Barrscéalta agus An Saol Ó Dheas ag cur eolais ar fáil faoin iliomad imeachtaí a bheidh ar siúl ina gceantar féin.

>>> Agus, ní hé sin amháin…

Beidh aoi-eagarthóir – Aideen Barry, ealaíontóir clúiteach – ar RTÉ Cultúr ar líne (www.rte.ie/culture) le haghaidh na hócáide. Ar feadh thréimhse an cheiliúrtha freisin, beidh Klostės, fadscannán beochana iontach le Aideen ina íomhá agus ina íomhá, le feiceáil ar an láithreán gréasáin, agus deis ag an uile dhuine a bhreathnú ar líne. Beidh rogha an ábhair thuasluaite ar fáil freisin ar www.rte.ie/Culture agus deis ceiliúradh Oíche an Chultúir ar fud na tíre a bhreathnú ar atráth.

Fónann RTÉ ag tacú leis na hEalaíona d’Oíche an Chultúir.

Cé chomh héagsúil le gnáthshaol na ndaoine i bPoblacht na hÉireann atá an saol ó lá go lá sa Tuaisceart? Téann Úna Kelly, iriseoir, níos faide ná na bratacha agus cúrsaí polaitíochta leis an scrúdú ar an saol mar a chaitear é i dTuaisceart Éireann. An bhfuil an Córas Náisiúnta Sláinte chomh hiontach i gcónaí agus a cheapann daoine? An bhfuil tithe níos saoire? An bhfuil an costas maireachtála chomh hard céanna? An mbíonn tionchar ag dreamanna paraimíleatacha ar chúrsaí go fóill? Cuirtear tús leis an tsraith le scrúdú ar an NHS – a cuireadh ar bun le barr idéalachais – agus cuirtear in iúl go bhfuil dhá áit éagsúil i gceist, cé nach í an éagsúlacht í a mbeadh súil léi i ngach cás.

Tá sé cinn de chláracha sa tsraith nua agus iad le craoladh ag 6:30 i.n. gach Céadaoin ar RTÉ Radio 1 ón 4 Meán Fómhair go ceann sé seachtaine. Beidh na cláracha ar fáil freisin mar chuid de Phodchraoltaí RTÉ agus ar aip RTÉ radio (nó cibé áit ina dtapaíonn duine podchraoltaí). Beidh eagrán nua á fhoilsiú ar an gCéadaoin go ceann sé seachtaine ón 4 Meán Fómhair ar aghaidh.

Tá Our Lives in the North á chur i láthair agus á léiriú ag Úna Kelly. Is é Alistair McConnell an Léiritheoir Feidhmiúcháin.

Ar an gclár tosaigh sa tsraith nua, dírítear ar an gcóras sláinte. Tá liostaí feithimh an NHS ó thuaidh níos faide ná mar atá in aon áit ar fud na Breataine agus othair ag feitheamh le líon is mó ná leathmhilliún coinne ospidéil. Nuair a dhéantar an chomparáid le Poblacht na hÉireann, tá na liostaí feithimh ó thuaidh ar a laghad dhá oiread chomh fada. Bíonn an-iomrá, maidir le saintréithe na Breataine, ar an NHS – seirbhís sláinte atá saor in aisce ag an uile dhuine. Is gnáthchuid é den leagan amach atá ar an saol ag muintir na Ríochta Aontaithe – agus fágann sin tábhacht leis ag an uile dhuine ar an oileán seo ó tharla go bhféadfadh an córas sláinte a theacht san áireamh agus daoine ag vótáil in aon reifreann a tharlódh maidir le haontú an oileáin. Braitheann daoine ceangal leis an NHS – ach ar ann feasta don tseirbhís sin?

Orthu siúd a chuireann tuairimí in iúl ar an gcéad chlár, tá an Dr Gareth Hampton- An Rannóg Éigeandála, Droim Ceat, an Dr Grace Downey – dochtúir sóisearach atá ar stailc, an Dr Karen Humphries – a d’fhág an NHS ó thuaidh chun teacht ag obair ina dochtúir comhairleach le Feidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte, Deirdre Heenan – ollamh le polasaí sóisialta in Ollscoil Uladh, Claire Scott- a tháinig slán ó ailse paincréis agus an Dr Tom Black – dochtúir teaghlaigh i nDoire.

Deir Úna Kelly, iriseoir: “Táim an-bhuíoch de na daoine a chuir scéalta pearsanta fúthu féin i láthair don tsraith seo, go háirithe daoine a tharla i gcruachás. Is pribhléid ag iriseoir muinín na ndaoine sin agus iad sásta am a chaitheamh leis an saothar. Bhuail mé le daoine iontacha a bhí ag obair le daoine óga, i mbun múinteoireachta, ag obair sa chóras sláinte agus ag saothrú go crua ar son an phobail lá i ndiaidh an lae.”

Díreofar sna cláracha eile sa tsraith seo ar oideachas, tithíocht, paraimíleatacht, mionlaigh eitneacha agus an costas maireachtála. Féach Nótaí thíos maidir le breis eolais.

Beidh réamhthuairisc, maille le sonraí faoi dhaoine a bheidh ar an gclár agus eolas breise, ar fáil gach seachtain i rannóg an Raidió ar Lárionad Preasa RTÉ  https://presspack.rte.ie/

Nótaí:

Sa chlár faoi chúrsaí oideachais, scrúdófar leithscaradh ó thaobh cúrsaí creidimh agus scolaíochta ó tharla deighilt an oileáin sa bhliain 1921. Cead bliain dár gcionn, níl níos mó ná 7% de leanaí Thuaisceart Éireann ag freastal ar scoil atá comhtháite go foirmeálta. Cad chuige moill chomh mór ar athrú ina leith seo agus cad é an toradh a bheidh aige sin ar an saol ainneoin deireadh le coimhlint?

Dírítear sa chlár faoi chúrsaí tithíochta ar na liostaí feithimh maidir le tithíocht shóisialta atá níos faide ná mar a bhí riamh agus ar líon na ndaoine atá gan dídean ó thuaidh, líon níos airde ná mar a bhí riamh freisin. Is scéal fada scéal chúrsaí tithíochta agus chúrsaí polaitíochta ó thuaidh; leatrom maidir le tithíocht a chur ar fáil ba chúis le gluaiseacht na gcearta sibhialta. 60 bliain dár gcionn, tá an cheist fós á plé i sochaí ina bhfuil ganntanas maidir le hárais chónaithe incheannaithe agus deighilt maidir le ceantair chónaithe.

De réir oifigigh rialtais, bíonn tionchar ag lucht paraimíleatachta ar 45% de na daoine óga ó thuaidh. Insíonn ógánach amháin an dóigh ar tharla i bhfiacha mar gheall ar dhrugaí é le dream paraimílteatachta ina cheantar féin agus gurb é a bheadh roimhe mura nglanfadh sé na fiacha, bualadh trom agus bascadh nó dul isteach san eagraíocht é féin. Tháinig an tráth ar thriáil sé lámh a chur ina bhás féin. Tá cairde leis a caitheadh, a cheangail leis an eagraíocht nó atá i bpríosún. Fáinne fí atá ann a deir sé gan bealach as go minic ach an bás nó an príosún. D’éirigh leisean a theacht as an ngaiste agus tá sé ag labhairt amach anois ionas go dtuigeann daoine óga eile gur féidir éalú. Tugann sé cuntas ar an dóigh a n-oibríonn na paraimíleataigh os comhair an tsaoil mhóir ina cheantar féin, smacht agus éigean á oibriú acu ar mhuintir na háite.

Tá méadú faoi chúig tagtha le fiche bliain anuas ar líon na ndaoine de mhionlaigh eitneacha ó thuaidh, cé go mba rí-íseal an líon ar dtús. Tar éis blianta fada coimhlinte, is comhartha seo go bhfuil pobal is “gaire don ghnáthchineál” ag teacht chun cinn, agus an tuaisceart á fheiceáil mar áit shíochánta do dhaoine, áit ina bhféadfaidís an saol a chaitheamh go sábháilte. Tá éagothroime agus leatrom i gcónaí ann – níl ionadaíocht chothrom ag mionlaigh eitneacha i gcúrsaí polaitíochta agus tarlaíonn ó am go chéile neamhaird ar riachtanais an phobail agus beartas á leagan amach. Tá an pobal croite go fóill tar éis d’eachtraí foréigin spréachadh mar gheall ar dhream ciníochais i rith an tsamhraidh. San áit ar glas nó oráiste an t-aon cheist go rómhinic le fada, cén ról a bheidh le dreamanna de mhionlaigh eitneacha sa tuaisceart?

Déanfar cíoradh sa chlár faoin gcostas maireachtála ar an dearcadh coitianta gur saoire maireachtáil, agus teach a cheannach, ó thuaidh den teorainn. Ach de réir mar is géire atá an costas maireachtála ag dul i bhfeidhm, agus tuarastail ó thuaidh níos ísle go mór ná mar atá i bPoblacht na hÉireann go minic, tá cúrsaí ag dul crua ar an ngnáthdhuine.

Tá sé fógartha gurb í Florence Okojie as Baile Átha Cliath láithreoir nua news2day RTÉ.

Beidh Florence Okojie, 23, as Baile Átha Cliath le feiceáil den chéad uair ar an teilifís mar chuid d’fhoireann news2day. Is seirbhís nuachta news2day atá dírithe go sonrach ar leanaí agus clúdaítear scéalta nuachta de chuid na hÉireann agus áiteanna eile ar domhan a bheadh ina n-ábhar spéise ag lucht féachana óg.

Tar éis do RTÉ gairm chun céimithe i ngnóthaí na meán cumarsáide agus san iriseoireacht ar fud na tíre a dhéanamh, agus próiseas cuimsitheach éisteachta, roghnaíodh Florence le tabhairt ar an bhfoireann. Rachaidh sí i mbun craoltóireachta inniu, Dé Luain an 2 Meán Fómhair, ar an gcainéal RTÉ News agus beidh scoileanna ábalta news2day a shruthú nó beidh siad ábalta féachaint siar air ar an RTÉ Player. Nuair a thiocfaidh deireadh leis na Cluichí Parailimpeacha, craolfar news2day le linn ghnátham craolta an chláir i rith na seachtaine ar RTÉ2 an tseachtain seo chugainn.

Tógadh Florence i dTuaisceart Bhaile Átha Cliath sular bhog sí chuig an Chéim nuair a bhí sí 16 bliain d’aois. D’fhreastail sí ar Bhunscoil Naomh Mearnóg agus ar Phobalscoil Phort Mearnóg. I ndiaidh di an ceathrú bliain a chur di b’éigean di bogadh ó dheas den Life. Chríochnaigh Florence an dá bhliain deiridh dá meánoideachas i Meánscoil Naomh Raphaela i Stigh Lorgan. Chuaigh sí ar aghaidh ansin chun staidéar a dhéanamh ar na Meáin agus ar an bPolaitíocht in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath. I ndiaidh di a céim a bhaint amach sa bhliain 2023 thosaigh sí ag obair ina léitheoir nuachta le Spin1038. Thaitin an jab sin go mór le Florence ó tharla nach mar a chéile a bhí aon dá lá ann. Is maith le a bheith ag rith, ag snámh san fharraige, ag léamh agus ag déanamh crosfhocal nuair a bhíonn am le spáráil aici.

Is éard a dúirt Florence maidir lena ról láithreoireachta nua: “Tá ríméad orm a bheith mar chuid d’fhoireann news2day. Is iontach an rud é agus is fíorú ar mo bhrionglóid é go bhfuilim anois páirteach i gclár a mbíodh mé féin ag breathnú air nuair a bhí mé sa bhunscoil. Tá an-ríméad orm faoin méid atá amach romham i ndiaidh na tuairiscí iontacha atá curtha le chéile le blianta anuas a fheiceáil. Tá fáil ag na mílte leanaí ar fud na tíre ar news2day agus is mór an phribhléid dom é go mbeidh mé ag cuidiú le hardán pearsanta a chur ar fáil do bhunscoileanna fad a gcuireann mé an nuacht is déanaí ar fáil dóibh maidir le himeachtaí atá ag tarlú in Éirinn agus ar fud an domhain.”

Beidh Florence i dteannta an láithreora Barry Gallagher as Dún na nGall ar news2day. Tá Barry ag obair le news2day ó Mheán Fómhair 2023.

Craoltar news2day ó Luan go hAoine ag 4.20pm ar RTÉ2 agus ar chainéal RTÉ News. Is ar RTÉ News, ar news2day agus ar chainéal RTÉ News amháin a chraolfar clúdach RTÉ ar na Cluichí Parailimpeacha an tseachtain seo. Beidh news2day ar ais ar RTÉ2 Dé Luain an 9 Meán Fómhair. Chomh maith leis an lucht féachana óg a bhíonn ag féachaint ar an gclár sa bhaile, is iomaí seomra ranga sa tír a fhéachann ar an gclár ar líne ar an RTÉ Player agus úsáidtear é mar uirlis teagaisc. Féach ar Barry agus Florence ar RTÉ news2day anseo: www.rte.ie/news2day

Cuirfidh RTÉ – i gcomhar le hearnáil léiritheoirí neamhspleácha na hÉireann – réimse breá d’ábhar suntasach seirbhíse poiblí ar fáil i rith an tséasúir nua seo. Tá cláracha faisnéise san áireamh a chuirfidh le tuiscint an phobail ar chúrsaí staire agus ar cheisteanna na linne; tá sárshraitheanna faoin dúlra i gceist ina ndéantar ceiliúradh ar oileán na hÉireann; mar atá ábhar dúchasach drámaíochta agus siamsaíochta ar ardchaighdeán agus ábhar ilardán do dhaoine óga trína gcothaítear ilchuimsitheacht, litearthacht na mothúchán agus aird ar chúrsaí timpeallachta i saoránaigh óga na hÉireann. Tá RTÉ dúthrachtach arís an séasúr seo d’ábhar sainiúil de chuid na hÉireann a chur ar fáil, i nGaeilge agus i mBéarla, atá ina lón eolais, siamsa agus spreagtha ag an lucht éisteachta agus féachana.

• Le sárchláracha faoin dúlra, déanfar ceiliúradh ar scéimhe an taobh tíre ar an oileán seo, chomh maith le haird a dhíriú ar an ngéarchéim maidir leis an aeráid – Ireland’s Coast, Scéalta na Lochanna, Why We Love Dolphins, Kerry: Stories from the Kingdom agus Tarrac na Farraige

• Beidh daoine nua sárchumasacha chun tosaigh ar shraith nua de ghearrdhrámaí faoin mbranda Storyland lena n-áireofar sa bhliain 2025 dráma i nGaeilge agus beidh No Worries If Not ar ais le dream bríomhar fir agus mná óga grinn de chuid na hÉireann

• Sraith nua ceithre chlár faisnéise, arna léiriú ag an dream céanna a léirigh The Game faoi stair na hiománaíochta, is ea Hell for Leather faoin bpeil Ghaelach ina scrúdaítear stair chasta an chluiche agus stair na n-athruithe a tháinig le himeacht aimsire, arna insint ag roinnt de na himreoirí, bainisteoirí agus cóitseálaithe is iomráití agus roinnt de na tráchtairí is grinne

• Tugann Blindboy Boatclub dearcadh úrnua ar ar tháinig le hoidhreacht ó ré na Luath-Chríostaíochta in Éirinn ar Blindboy: The Land of Slaves and Scholars

• Ceanglaíodh níos mó ná 100 milliún sruth leis an RTÉ Player go dtí seo i mbliana agus beidh ábhar breise beo agus ar éileamh á chur ar fáil an séasúr seo, sraith nua grinn don seinnteoir go speisialta san áireamh, Good Boy le Tony Cantwell sa phríomhpháirt

• Scrúdaíonn Adam Clayton (U2) an tionchar a bhí ag na seóbhannaí ar chultúr na hÉireann ar Ballroom Blitz

• Tugann Angela Scanlon léargas iomlán ar an saol ag teaghlaigh atá ag strachailt le hanoireicse ar Anorexia, My Family and Me

• Cuireann Imelda May, le haíonna éagsúla, beocht in athuair i gcuid d’amhráin na ndaoine atá ligthe i ndearmad in An Leabhar Nótaí

• Bainfidh leanaí sult agus sásamh as scéalta á n-insint ag Kayleigh Trappe, Demi Isaac Oviawe agus daoine cáiliúla eile ar Storybud, scéalta faoi rudaí ‘a tharla’…’dáiríre’…

Ag labhairt dó ag seoladh shéasúr nua RTÉ, deir Kevin Bakhurst, Príomh-Stiúrthóir RTÉ: “Is léiriú na cláracha agus na sraitheanna seo ar na modhanna éagsúla maireachtála atá ag daoine ar an oileán seo agus an beocht atá ina saol acu. Is dóigh liom go gcuirfidh an lucht féachana de gach aois spéis san ábhar dúchasach drámaíochta ar ardchaighdeán atá á chur ar fáil agus go mbainfidh siad taitneamh as éagsúlacht na seónna nua agus as an réimse forleitheadach d’ócáidí spóirt a chuireann RTÉ ar fáil ar an aer saor ó tháille. Nuair is mór agus rómhór an rogha maidir le meáin chumarsáide ar na saolta seo, nuair is géire iomaíocht ó mhargaí eile, agus nuair is fairsinge an scaipeadh ar mhífhaisnéis, is é a chuirim romham go leanfadh RTÉ d’ábhar dúchasach seirbhíse poiblí faoi leith a chur ar fáil agus go mbeadh iontaoibh i gcónaí as RTÉ maidir le hábhar nuachta. Is é an cúram a leagtar orainn scéalta na hÉireann a insint le barr ionracais, cruinnis agus cruthaitheachta.”

Cláracha Fíorasacha

Leanann RTÉ den dúthracht maidir le cláracha faisnéise a chraoladh ina léirítear agus a scrúdaítear an saol in Éirinn – ionas go gcuirtear ábhar foghlama, eolais agus siamsa ar fáil don lucht féachana trí thuiscint agus léargas daoine éagsúla a thabhairt ar an tír san am a caitheadh, san am i láthair agus san am atá le teacht.

Sa tsraith nua trí chlár On the Beat, tugtar léargas ar shaol an Gharda ó lá go lá in Éirinn, ceamaraí sna sála ag Gardaí agus iad i mbun dualgais ionas go bhfaightear amharc soiléir ar na réimsí deacrachta a bhíonn le sárú i gceantair póilíneachta i bPort Láirge, sa Longfort agus i nDún Dealgan. Pléitear ar The Case I Can’t Forget le cásanna móra fiosrúcháin in Éirinn. Beidh eagráin nua ar fáil faoi ghadaíocht as meaisíní ATM, faoi gháinneáil ar dhaoine agus eagrán speisialta dhá chlár faoi Martin Cahill, an té ar a dtugtaí “The General”. Tugann an scríbhneoir agus an podchraoltóir Blindboy Boatclub faoi fheachtas ríphearsanta fiosrúcháin dá chuid féin in Blindboy: The Land of Slaves and Scholars, ag cíoradh ceisteanna faoi bhunú, faoi fhorás agus faoi oidhreacht chultúrtha luathré na Críostaíochta in Éirinn.

Is í Angela Scanlon an reacaire ar Anorexia, My Family and Me ina bhfaightear léargas iomlán ar chúrsaí an tsaoil ó thrí cinn de theaghlaigh atá ag streachailt le hanoireicse. Ar Addicts, tugann Brian Pennie, Ollamh le Néareolaíocht, tuairisc bunaithe ar thaithí saoil agus ar shaineolas gairme ar andúil agus a mbaineann leis ó thús go deireadh. Tá páirtmhaoiniú á dhéanamh ar an saothar seo ag Taighde Éireann – Research Ireland (Fondúireacht Eolaíochta Éireann mar a bhíodh). Scéal faoi shagairt i mbun smuglaeireacht gunnaí agus airgead á chur i mboscaí bailiúcháin i dtithe ósta sa Bronx atá sa tsraith dhá chlár Noraid: Irish-America and the IRA. Scrúdaítear an chaoi ar chuidigh Gael-Mheiriceánaigh le feachtas airm Shealadaigh an IRA a choinneáil ar siúl agus, i ndeireadh báire, le deireadh a chur leis.

Bliain seo na dtoghchán ar fud an domhain, cuireann Cormac Ó hEadhra Vótáil i láthair, sraith ceithre chlár ina gcaitear súil siar ar roinnt de na feachtais toghchánaíochta ba ghéire in Éirinn. In eagrán speisialta dhá chlár de Scannal, faoin teideal Savita, féachtar ar bhás tragóideach Savita Halappanavar agus an bhaint a bhí ag an scéal bocht sin le ginmhilleadh a dhéanamh dleathach in Éirinn.

Scrúdú pearsanta ar an stair chráite a bhaineann le pionós corpartha i scoileanna na hÉireann atá in Leathered. Trí leas a bhaint as cuntais uafásacha daoine a tháinig tríd, fiafraítear sa chlár faisnéise seo an gá do Stát na hÉireann anois athmheas a dhéanamh ar oiread agus ar ghéire an drochíde corpartha a tugadh do dhaltaí scoile ar feadh blianta móra fada. Tugtar cur síos spreagúil in Lost for Words ar dhaoine éagsúla a bhfuil na deacrachtaí agus an aithis a ghabhann le disléicse á sárú acu agus an acmhainn iomlán atá iontu á thabhairt chun cinn acu mar gheall ar chúram praiticiúil, foighne agus comhbhá.

Saol Ben Dunne, fear gnó carasmatach a raibh breathnú roimhe ann, a léirítear ar Extraordinary Life – The Ben Dunne Story. Ríomhtar scéal cheannródaí eile ar Michael Smurfit faoi mhilliúnaí arbh ógánach cúthail é ag fágáil na scoile dó nuair a bhí sé sé bliana déag agus a chuir ceann d’impireachtaí móra gnó na hÉireann ar bun. Clár faisnéise ríshuntasach é Hell for Leather arna léiriú ag an dream céanna a léirigh The Game faoi stair na hiománaíochta sa bhliain 2018. An pheil Ghaelach ábhar an chláir nua seo ina scrúdaítear stair chasta an chluiche agus na hathruithe a tháinig le himeacht aimsire. Ar Réiteoir, scrúdaítear an drochíde a thugtar do réiteoirí na gcluichí Gaelacha, scrúdaítear seifteanna trína bhféadfaí meas a chothú i dtimpeallacht spóirt, agus léirítear an dúthracht agus an déine atá sna laochra gan iomrá seo a dhéanann réiteoireacht.

In Our Lives in the North, sraith nua sé cinn de chláracha ar RTÉ Radio 1, déanann Úna Kelly tochailt níos doimhne ná bratacha agus bearta polaitíochta i dTuaisceart Éireann go gcuirtear i láthair an saol mar atá dáiríre ó thuaidh den teorainn agus cuirtear tús le séasúr nua ar RTÉ Radio 1 de Documentary on One le súil siar ar an aon cheolchoirm amháin a thug Bob Marley in Éirinn, i bPáirc Chnocán Uí Dhálaigh sa bhliain 1980. Beidh réimse iléagsúil de scéalta na hÉireann ar an tsraith, mar a bhíonn de ghnáth, scéalta faoi lucht imirce sa seachtú aois déag nó faoi dhaoine atá aontumhach dá n-ainneoin sa lá atá inniu ann agus a gcuid nósanna iompair ar líne.

Déanfar ceiliúradh le sárábhar faoin dúlra ar an taobh tíre ar an oileán seo chomh maith le haird a dhíriú ar an ngéarchéim maidir le cúrsaí aeráide.

Bainfidh an clár comhléiriúcháin Ireland’s Coast, bunaithe ar The Coastal Atlas of Ireland, leabhar de chuid Choláiste na hOllscoile, Corcaigh, stangadh as daoine. Ciarán Hinds, a bhfuil ainmniúchán faighte aige do Ghradam Oscar, atá i mbun reacaireachta ag trácht ar réimse leathan bithéagsúlachta chósta na hÉireann agus ar ghnéithe den stair a bhaineann leis. Ar Scéalta na Lochanna, déantar ceiliúradh ar stair agus ar chultúr Loch nEathach agus Loch Coirib, an dá loch is fairsinge in Éirinn, agus ar an bhfiadhúlra ina dtimpeall. Clár faisnéise ó lámh an údair féin is ea Why We Love Dolphins le Ken O’Sullivan, stiúrthóir agus ceamaradóir a bhfuil gradaim buaite aige. Beidh amharc den chéad uair riamh ann ar lón scannánaíochta de na deilfeanna amach ó chósta na hÉireann. Dírítear in Tarrac na Farraige ar thionscal na hiascaireachta in Éirinn agus an lucht oibre ag streachailt le córas lag an tráth a bhfuil athrú ó bhonn ar tí tarlú. Tar éis a fheabhas a d’éirigh leis an tsraith dhá chlár The Burren: Heart of Stone, ar bronnadh gradaim air sa bhliain 2020, ríomhtar scéal chuid de na réimsí tíre is sceirdiúla agus is faide siar in Éirinn in Kerry: Stories from the Kingdom le léargas spéisiúil ar éiceachórais, ar ghnáthóga agus ar an bhfiadhúlra chomh maith le gnéithe geolaíochta, seandálaíochta agus oidhreachta nach bhfuil a leithéid ar fáil in aon áit eile. Ar Heated, sraith irischláracha RTÉ One faoi chúrsaí aeráide agus buanseasmhachta, cuirtear scéalta nua i láthair fúthu siúd atá i gceann an róid ag saothrú ar son na haeráide in Éirinn agus déantar samhlú, ó thaobh thionscantaíocht lucht eolaíochta, ar Éirinn san am atá le theacht ar Welcome to Futureville tríd an gcuma a bheidh ar bhaile Bhéal Átha Luain sa bhliain 2050 a thuar. Tá páirtmhaoiniú á dhéanamh ar an saothar seo ag Taighde Éireann – Research Ireland (Fondúireacht Eolaíochta Éireann mar a bhíodh).

Saol Dáiríre na nÉireannach

Beidh réimse scéalta á gcraoladh ag RTÉ an séasúr seo romhainn ina léirítear fírinne bheo chroíúil an tsaoil ag muintir na hÉireann, idir a dtaithí ar chónaí a dhéanamh thar lear, an bia blasta a ullmhaítear ag baile, scéalta faoi dhaoine agus iad ag teacht in inmhe agus smaointe críonna dhaoine níos sine ná sin ar an saol atá caite acu.

Ar The Meaning of Life, bíonn comhrá spreagúil machnamhach ag Joe Duffy le daoine éagsúla a bhfuil iomrá an phobail orthu, ina measc Sonia O’Sullivan, Bryan Dobson agus Sinéad Burke. Feictear lúthchleasaithe fhoireann an hÉireann ar Eat Sleep Cheer Repeat agus iad ag ullmhú do Chorn an Domhain sa Ghárthach Mholta. Beidh déagóirí nua de bhunadh na cathrach á gcur síos faoin tuath ag a dteaghlach féin ar Raised by the Village agus feicfear trodairí mná ar Cailíní Comhraic atá páirteach in imeachtaí Ealaíne Comhraic in Éirinn. Scrúdaítear saol imircigh as Éirinn thar lear ar Best Place to Be, á chur i láthair ag Baz Ashmawy agus feictear daoine den bhuíon Gaeilgeoirí atá ag cruthú saol gairme dóibh féin agus ag cur fúthu i bpríomhchathair ilteangach na hEorpa ar La Vie sa Bhruiséil. Aimsíonn an Chef Neven Maguire na bialanna is fearr agus na daoine is fearr a shaothraíonn ábhar bia ar Neven’s Coastal Towns. Ar an gclár Nico’s Cook In Cook Out, tugann Nico Reynolds le fios conas miasanna a ullmhú ina dtarlaíonn cuisine na hÉireann a chumasc le hábhar blasta a bhaineann lena dhúchas féin i Iamáice. Béilí is éasca a ullmhú gan stró a chur ar theaghlach na linne seo a chuireann Donal Skehan i láthair ar Donal’s Real Time Recipes agus téann sé féin ag foghlaim ar Donal Skehan’s Soul Food Shorts faoi chultúr bia dreamanna in Éirinn a bhaineann le creideamh mionlaigh. Tá comhairle á chur ar At Your Service ag óstóirí mór le rá, Francis agus John Brennan, ar Éireannaigh a bhfuil gnólachtaí ar bun cheana acu agus atá ag athrú le tabhairt faoi thionscal na hóstóireachta.

Faigheann Maggie Molloy amach cá bhfuil roinnt de na háitribh chónaithe is saoire in Éirinn ar Cheap Irish Homes, agus téann sí ag cuardach ar fud na Fraince, na Spáinne, na Portaingéile agus na hIodáile freisin ar Cheap European Homes. Tá uair a chloig i gcláracha an tséasúir seo agus tá Kevin McGahern, craoltóir agus fear grinn, in éineacht le Maggie. Scrúdaíonn Dermot Bannon spásanna éagsúla cónaithe, oibre agus sóisialta ar fud na hÉireann in Dermot Bannon’s Super Spaces, agus féachann sé le tairbhe a dhéanamh le seifteanna dearthóireachta in áiteanna éagsúla ar fud na tíre ar Room to Improve. Ar chlár speisialta sa tsraith sin, cuideoidh Dermot le Julian Benson, an té a chuir Fondúireacht Julian Benson maidir le Fiobróis Chisteach ar bun, le teach ó ré Victoria a chóiriú ina thearmann – Tranquillity House – do dhaoine a bhfuil Fiobróis Chisteach ag gabháil dóibh agus dá ngaolta tráth a bhfuil cóir leighis á chur orthu san ospidéal. Tagann réimse níos fairsinge faoi scáth Great Irish Interiors an séasúr nua seo romhainn le hárais iontacha i dTuaisceart Éireann freisin. Feictear athchóiriú mionchúramach á dhéanamh ar thithe agus ar chaisleáin ar fud na hÉireann. Beidh ocht gcinn de thograí le feiceáil ar The Great House Revival, seanscioból tréigthe agus teach trí stór i gCorcaigh ina measc, athchóiriú iomlán á dhéanamh i ngach cás.

Spórt

Tar éis samhradh iomlán d’ábhar sármhaith spóirt lán le haicsean ag RTÉ saor ó tháille ar an aer, Corn UEFA Euro 2024, Cluichí Oilimpeacha 2024 as Páras agus craobhchomórtais CLG, ní sos ar bith atá i ndán leis an séasúr nua cláracha ar RTÉ. Tá craoladh cuimsitheach beo ar

Chluichí Parailimpeacha 2024 á dhéanamh as Páras ar fud ardáin RTÉ. Beidh cluichí beo sacair, cluichí idir tíortha agus cluichí idir clubanna san Eoraip agus in Éirinn, ar feiceáil i rith an fhómhair agus foireann na bhfear ag Poblacht na hÉireann á fhéachaint le Sasana, an Ghréig agus an Fhionlainn i Sraith na Náisiún UEFA, gach cluiche beo ar RTÉ ag tosú leis an gcluiche i mBaile Átha Cliath in aghaidh Shasana ar an 7 Meán Fómhair. Beidh cluichí cáiliúcháin ag foireann na mban ag iarraidh dul ar aghaidh go dtí comórtas Euro 25 UEFA na mBan. Leanfaidh foireann Fir Faoi 21 Phoblacht na hÉireann dá bhfeachtas cáiliúcháin maidir le Euro U21 2025 UEFA sa tSlóvaic an samhradh seo chugainn le cluichí in aghaidh na Tuirce, na Laitvia, na hIorua agus na hIodáile. Ar an gCéadaoin a bheidh craoladh beo RTÉ ar Shraith Seaimpíní UEFA 2024/25. Agus, de réir mar atá séasúr na bliana seo de Phríomhroinn Shraith na hÉireann SSE Airtricity ag teannadh le ceann scríbe i rith an fhómhair, beidh cluichí ó Phríomhroinn na Sraithe, chomh maith le Cluichí Ceannais Chorn FAI na bhFear agus Chorn FAI na mBan á gcraoladh beo.  Agus muintir na tíre fós ag teacht chucu féin tar éis ar bhain de spraoi agus de spleodar le Craobhchomórtais CLG, beidh cluichí Chraobhchomórtas AIB na gClub á gcraoladh beo ag RTÉ i rith an fhómhair chomh maith le cluichí Shraith Náisiúnta Allianz in earrach na bliana seo chugainn. Ciallaíonn sin go mbeidh cluichí Gaelacha á gcur ar fáil don lucht féachana ó cheann ceann na bliana.

Maidir leis an Rugbaí, beidh sciar de chluichí an URC ó mhí Meán Fómhair ar aghaidh agus de Chomórtais na Sé Náisiún, Fir, Mná agus Faoi 20, beo ar RTÉ. Faoi dheireadh mhí Lúnasa agus i mí Meán Fómhair, beidh craoladh á dhéanamh beo ar Chomórtas Oscailte Gailf KPMG na hÉireann do Mhná as Teach an Chartúin agus ar Chomórtas Oscailte Gailf Amgen na hÉireann as Club Gailf Ríoga Chontae an Dúine.  Leantar de dhúthracht fadtéarmach RTÉ i leith Rásaí Capall in Éirinn le craoladh beo ar Fhéile Seaimpíní na hÉireann as Baile na Lobhar agus as an gCurrach i mí Meán Fómhair chomh maith leis an gcraoladh seanbhunaithe aimsir na Nollag ar Fhéile na Nollag i mBaile na Lobhar. Tabharfaidh RTÉ súil siar i mí na Nollag ar bhliain iontach spóirt in Éirinn agus tréaslófar a gcuid éachtaíochta leis an gcuid is fearr de lucht spóirt na hÉireann ag Gradaim Spóirt RTÉ 2024.

Nuacht & Cúrsaí Reatha

Tá an saol faoi athrú, rud amháin agus a mhalairt glan á áiteamh ar dhaoine faoi cheisteanna go leor ionas gur deacra a rá an tuairim le dealramh atá á chur i láthair nó “fíric” atá bréagach. D’fhonn cuidiú le cur in aghaidh bréagaisnéise, beidh Clarity / Soiléire á sheoladh ag RTÉ, snáithe ábhair ar fud na n-ardán éagsúil ina dtugtar léargas níos fearr don lucht éisteachta agus féachana. Leis an ábhar iriseoireachta a fhoilsíonn RTÉ faoin mbranda Soiléire, cuideofar le ceisteanna casta a shimpliú, le cur in aghaidh iarrachtaí réamhbheartaithe an fhírinne a chur ó aithne, le tuairisc mhionsonraithe a thabhairt ar an gcur isteach a bhíonn ag an bplé ar líne ar ghnéithe den daonlathas, agus le míniú cruinn beacht a thabhairt ar na modhanna deimhnithe agus dearbhaithe a bhíonn ag RTÉ maidir leis an sárábhar iriseoireachta.

Tráth a bhfuil olltoghchán ag teannadh linn in Éirinn, cuirfidh Nuacht & Cúrsaí Reatha RTÉ tráchtaireacht shármhaith i nGaeilge agus i mBéarla ar fáil faoin bhfeachtasaíocht agus faoi na torthaí ar na hardáin go léir, na cláracha is suntasaí ar an raidió agus ar an teilifís san áireamh. Trí chead cainte a thabhairt do na toghthóirí agus dul i mbun cumarsáide leis an nglúin óg vótóirí, agallaimh agus díospóireachtaí mórthábhachta a chraoladh, agus eile, cuirfidh iriseoirí RTÉ ar fud na tíre ábhar iontaofa lán eolais ar fáil faoi chúrsaí polaitíochta.

Mar gheall ar an gceangal dlúth idir Éire agus na Stáit Aontaithe, beidh aird faoi leith ar chláracha éagsúla ar a mbaineann leis an toghchán Uachtaránachta ansin i mí na Samhna agus tá séasúr nua den phodchraoladh States of Mind maidir le cúrsaí polaitíochta sna Stáit Aontaithe ar fáil anois. Agus tús ag teacht le téarma nua i gcúrsaí polaitíochta, beidh Áine Lawlor ar ais freisin ar an Domhnach le The Week in Politics agus beidh an tsraith lán léargais podchraoltóireachta Your Politics ar fáil ar na hardáin uile gach seachtain. Níos faide amach sa séasúr, beidh Fóram, sraith nua cláracha cúrsaí reatha i nGaeilge, á sheoladh ag RTÉ One. Craolfar sin beo gach Domhnach le hábhar nuachta agus anailís ar na scéalta móra.

Tar éis bearta fiosrúcháin a dhéanamh faoi thionscal na gcapall in Éirinn agus san Eoraip, ar chuir a dtoradh uafás ar dhaoine nuair a díríodh aird cheana i mbliana ar an íde a d’fhéadfadh tarlú do chapall tar éis imeacht ó aird an phobail, ar ghnéithe mídhleathacha d’úsáid Botox, ar fhírinne an scéil maidir le seirbhísí ginmhillte in Éirinn faoi láthair agus le Sacar na mBan in Éirinn, déanfaidh meitheal RTÉ Investigates, a bhfuil gradaim gnóthaithe acu as ucht cláracha dá gcuid, sárábhar seirbhíse poiblí a chur ar fáil le cláracha faisnéise nua an séasúr seo romhainn a chuirfidh iontas ar dhaoine.

Oíche Luain, tugann Upfront with Katie Hannon deis don phobal a gcuid tuairimí faoi cheisteanna móra na linne a chur in iúl i mbliain toghcháin agus ceisteanna a chur go díreach ar lucht na cumhachta. Cíorfaidh Miriam O’Callaghan, Fran McNulty agus Sarah McInerney, maille le meitheal Prime Time, na ceisteanna atá ag dul i bhfeidhm ar shaol an uile dhuine againn. Más iad na fiacha móra ar roinnt daoine óga mar gheall ar úsáid drugaí, an turas cráite roimh laonna in Éirinn nach bhfuil saol fada i ndán dóibh, nó an chéad chéim eile den chruachás tithíochta, pléifear na ceisteanna ar Prime Time. Cuirfidh meitheal an chláir tráchtaireacht chuimsitheach agus scrúdú géar ar fáil freisin, mar is gnáth, maidir leis na mórimeachtaí ar fad, Buiséad 2025 ina measc.

Scéalta logánta atá bunaithe ar an bpobal is bunábhar do Nationwide agus trí chlár in aghaidh na seachtaine á gcur i láthair ag Anne Cassin agus Bláthnaid Ní Chofaigh le scéalta faoi thionscadail pobail, faoi fhiontraíocht ar fud na tíre, faoin mbithéagsúlacht ar an oileán, faoi ghnéithe den stair agus faoin saol iontach atá ag gnáthdhaoine in áiteanna éagsúla in Éirinn.

Siamsaíocht

Beidh ábhar ar ardchaighdeán a mbainfidh an teaghlach ar fad taitneamh as in éineacht ar fáil sa séasúr nua de chláracha siamsaíochta arna léiriú in Éirinn.

Beidh daoine de gach glúin sáite i sraitheanna is breá leis an lucht féachana, Dancing with the Stars agus Ireland’s Fittest Family. Jennifer Zamparelli agus Doireann Garrihy a chuireann Dancing with the Stars i láthair agus raidhse daoine iomráiteacha ag iarraidh gan seasamh ar chois ar dhuine ar bith cé go mbíonn an iomaíocht an-ghéar. Maidir le hiomaíocht, is géire sin ná riamh ar Ireland’s Fittest Family na bliana seo le babhtaí nua dár teideal ‘The Drop Zone’, ‘Raft Rage – The Rivals’ agus eile. Sa tsraith nua To Hell & Back with Ray Goggins, tugann Ray Goggins, fear eachtraíochta a chaith seal sna complachtaí speisialta ina shaighdiúr, roinnt de na daoine is cáiliúla in Éirinn i mbun bearta guaise faoin aer i roinnt de na háiteanna is sceirdiúla agus is cráite anróití ar an domhan seo.

Beidh an Late Late Show á chur i láthair ina stíl shainiúil féin ag Patrick Kielty oícheanta Aoine agus roinnt de na daoine is iomráití i saol na siamsa, an cheoil, an ghrinn agus an spóirt ina

chuideachta. Tar éis cruthú go hiontach an chéad séasúr aige i mbun an chláir, níl Patrick sásta mura gcuirtear níos fearr arís ar fáil don lucht féachana i mbliana, le neart ollchláracha speisialta agus míreanna ar gach eagrán den tsraith nach mbeidh coinne ag daoine leo. Ar The 2 Johnnies’ Late Night Lock-In, beidh an greann, an cairdeas agus an chraic i lár an aonaigh. Ní féidir aon eagrán de The Tommy Tiernan Show a chailleadh mar gheall ar an gcumas atá in Tommy féin na scéalta is lú a mbeifí ag súil leo ach is mó a théann i gcion a mhealladh as na haíonna le linn comhrá beo nádúrtha gan ullmhú ná cleachtadh.

Ar Love in the Country, feictear saol an ghrá sa lá atá inniu ann, go háirithe mar chuid de shaol na tuaithe in Éirinn. Anna Geary an treoraí ag daoine neamhphósta faoin tuath agus iad ag féachaint lena gcéile lánúnachais a aimsiú. Beidh foirne strainséirí as gach cuid den tír ar The Money List le Baz Ashmawy ag féachaint lena gcuid eolais agus éirime a léiriú agus go leor a ghnóthachtáil. Beidh dream bríomhar d’fhir agus de mhná óga grinn na hÉireann i mbun sceitseanna nua ar No Worries If Not!, ardán do ghlúin nua fuirseoirí an greann atá iontu a léiriú do lucht féachana mór. Tá guaillí Conor agus Jock níos sine, ach cé chomh críonna agus atá na cloigne, i sraith a ceathair de The Young Offenders agus beidh dhá chlár speisialta de Mrs Brown’s Boys le feiceáil faoi Nollaig. Beidh an meascán díreach ceart ar an gclár teilifíse tráthnóna is mó lucht féachana agus is faide ar siúl in Éirinn, Today, agus cúrsaí bia, faisin agus spraoi, chomh maith le haíonna cáiliúla, á gcur i láthair ag Maura Derrane, Dáithí Ó Sé agus Sinéad Kennedy, d’fhonn ríméad a chur ar mhuintir na hÉireann i lár an tráthnóna.

Na hEalaíona & an Cultúr

Leanann RTÉ den cheiliúradh ar oidhreacht ealaíne agus cultúir an náisiúin i rith an tséasúir le rogha breá d’ábhar ceoil, de chláracha faisnéise agus d’ócáidí comórtha.

Scrúdaíonn Adam Clayton (U2) an tuile agus trá a bhain le ré na seóbhannaí in Éirinn ar Ballroom Blitz. Faoi thionchar uaillmhianta lucht bainistíochta agus bolscaireachta, tráth a raibh athrú ar chúrsaí sóisialta agus polaitíochta, bhí páirt mhór ag na bannaí sin i bhféiniúlacht nua na linne a mhúnlú agus a chothú in Éirinn. Ar Creedon’s Musical Atlas of Ireland, téann an craoltóir John Creedon i mbun turas fiosraíochta d’fhonn an lorg atá fágtha ag ceol na hÉireann ar an náisiún a ríomh agus a chíoradh. Ar aistear pearsanta ag iarraidh an dúchas Gaelach a aimsiú in athuair atá Imelda May sa tsraith sé cinn de chláracha An Leabhar Nótaí. Scrúdaítear scéalta maidir le roinnt de na hamhráin is ansa le daoine in Éirinn ar Aistear an Amhráin agus feictear bannaí ar An Ghig Mhór ag ullmhú don chéad ghig mhór acu ar ais ar an dúchas sna bailte móra inar tháinig siad in inmhe.

Beidh scoth lucht an cheoil ag tarraingt ar an Daingean do Other Voices agus feicfear oirfidigh as Éirinn agus ón iasacht ag seinm ag séadchomharthaí náisiúnta atá ceangailte le stair na hÉireann ar Anam: Songs for Hearts and Minds. Sraith ceithre cinn de chláracha is ea Na Féilte Tine ina gcíorfar féilte dúchais na hÉireann a tharlaíodh le hathrú séasúir – Samhain, Imbolg, Bealtaine agus Lúnasa – agus an suntas atá leo in Éirinn na linne seo de réir mar a oireann maidir le riachtanais spioradálta nó riachtanais an phobail. Tugtar cuireadh don lucht féachana ar Listen to the Land Speak cuairt na hÉireann a thabhairt ar thuras faoi leith in éineacht leis an scríbhneoir clúiteach Manchán Magan. Le léitheoireacht bhlasta Shaoirse Ronan agus ábhar léargais ó dhaoine mór le rá i saol na litríochta de leithéid John Banville, cuirtear, in Christy Brown: Self Portrait, beocht agus brí i bhfilíocht an scríbhneora agus an ealaíontóra sin, réimse dá shaothar a chuaigh gan aird chomh mór le réimsí eile go dtí seo. Ríomhtar scéal shaol agus shaothar Fintan O’Toole, iriseoir iomráiteach an Irish Times atá ag dul ar scor i mbliana, ar Fintan O’Toole: The Nation We Strive to Be.

Ar RTÉ Radio 1, caithfidh Charles Hendy ó The Mary Wallopers súil úr ar shárbhannaí seó ar fud na hÉireann agus cuirfidh Godknows Jonas clár faoi phopcheol na Siombáibe i láthair. Spoken Stories 3 an tríú gála i dtríológ RTÉ de scéalta ar coimisiún, i nGaeilge agus i mBéarla, ina gcíortar saol na linne seo in Éirinn. Sa tsraith nua de Continental Riffs, tarlaíonn comhrá spéisiúil idir ealaíontóirí de chineálacha éagsúla. Beidh séasúr nua d’ábhar ficsin, beathaisnéise agus cuimhní cinn ó scríbhneoirí as Éirinn agus as tíortha thar lear ar Book on One agus beidh dánta faoi théamaí éagsúla, laethanta scolaíochta agus dúlagar iarbhreithe ina measc, ar Poetry People, le filí de leithéid Michael Longley agus Jessica Traynor. Cuirtear réimse cláracha i bhformáidí éagsúla ar fáil ar RTÉ Raidió na Gaeltachta le rogha faoi leith d’ábhar ceoil, siamsa agus comhrá chomh maith le dearcadh réigiúnach ar chúrsaí an tsaoil an tráth céanna a gcuirtear cultúr agus teanga na hÉireann chun cinn.

Beidh clár nua deireadh seachtaine leis an amhránaí ceoldrámaíochta Claudia Boyle ar RTÉ lyric fm an fómhar seo agus cuirfidh RTÉ lyric Live ar chumas an uile dhuine ceolchoirmeacha den chéad scoth a chloisteáil, le craoladh beo ón gCeoláras Náisiúnta gach Aoine agus ó Fhéile Ceoldrámaíochta Loch Garman i mí Deireadh Fómhair. Beidh craoladh speisialta, beo ó shuíomh ársa, ar Ambient Orbit mar cheiliúradh ar Ghrianstad an Gheimhridh.

Chun ceiliúradh a dhéanamh ar Oíche an Chultúir 2024, cuireann RTÉ seó spleodrach ceoil agus ealaíne i láthair lena mbaineann cleasa sorcais na linne seo agus damhsa, ceol Gaelach agus ceoil clasaiceach, Ceolfhoireann Coirme RTÉ chomh maith le Villagers, Joe Chester, Gemma Hayes, agus cor seanma speisialta le David Gray agus Colm Mac an Iomaire ar Sceilg Michíl. Beidh réimse éagsúil craoltóireachta á dhéanamh ar RTÉ Radio ionas gur féidir le héisteoirí ar fud na tíre taitneamh a bhaint as ócáidí ceiliúrtha na hoíche. Beidh ceol beo ag ócáid acu sin á chur ar siúl ag RTÉ 2FM sa Róisín Dubh i nGaillimh le ceoltóirí 2FM Rising, chomh maith le The Tracy Clifford Show agus clár speisialta le Beta Da Silva a chraoladh beo. Craolfar Ambient Orbit ar RTÉ lyric fm beo as Coláiste na Tríonóide i mBaile Átha Cliath agus ar RTÉ Radio 1, beidh ócáid speisialta de chuid Sunday Miscellany á eagrú in Áras an Uachtaráin le fear agus bean an tí, an tUachtarán Ó hUiginn agus Sabina Higgins.

Drámaíocht

Beidh saibhreas iontach scéalaíochta na tíre seo á léiriú ag RTÉ le séasúr nua d’ábhar breá drámaíochta, idir drámaí a bhainfidh geiteanna asainn agus scéalta a chuirfidh ag gáire sinn.

In The Boy That Never Was (le Colin Morgan, Toni O’Rourke agus Simon Callow sna príomhpháirteanna), ríomhtar scéal scanrúil lánúin as Éirinn a dtéann a mac amú nuair a tharlaíonn crith talún i Maracó. Coinneoidh The Gone (le Richard Flood, Carolyn Bracken agus Acushla-Tara Kupe sna príomhpháirteanna) daoine ag déanamh iontais agus an Bleachtaire Theo Richter ar ais, ag obair in éineacht le Diana Huia bleachtaire as an Nua-Shéalainn, ag déanamh gach iarracht teacht ar iriseoir as Éirinn atá imithe gan tásc ná tuairisc air sa Nua-Shéalainn.

Tá trí cinn de dhrámaí ríshuntasacha rí-éagsúla ag RTÉ sa snáithe Storyland le haird a tharraingt ar scríbhneoirí nua agus ar dhaoine cumasacha eile atá i mbun drámaíochta in Éirinn. Dráma géar nua-aimseartha is ea I’m Yours ina bhfeictear Zo, a bhfuil ag éirí go maith léi ina haturnae,

ag sníomh idir cultúr na hÉireann agus cultúr na Pacastáine agus í ag ullmhú le bualadh den chéad uair riamh leis an bhfear lena bhfuil cleamhnas socraithe di. Tá teannas ag rith tríd an dráma síceolaíochta SHUSH ina bhfiosraítear cén teorainn a bheadh lena ndéanfadh máthair d’fhonn páiste a choinneáil ina gaobhar. Dráma grinn atá dorcha áiféiseach é Did You Hear About Erskine Fogarty?, bunaithe ar an ngearrscéal le Blindboy Boatclub a raibh moladh mór ag léirmheastóirí air, le Robert Sheehan sa phríomhpháirt.

Is gearr go mbeidh ceiliúradh 35 bliain ar an aer á dhéanamh ag Fair City ach tá duine amháin de mhuintir Carrigstown ag coimhlint le fanacht ar an saol seo agus cuirtear an saol ag gaolta agus daoine eile sa chomharsanacht in aimhréidh de réir mar a fhoilsítear rudaí a bhíodh ina scéalta rúin go dtí seo.

Tá buaiclíon lucht féachana á tharraingt ag an RTÉ Player i mbliana agus níos mó ná 100 milliún sruth á gceangal ó thús na bliana go dtí seo. Cuirfidh RTÉ i rith an tséasúir seo lena bhfuil bainte amach go dtí seo le RTÉ TV beo agus ar éileamh san aon áit amháin chomh maith le níos mó Bunábhar Seinnteora, ábhar beo spóirt agus bailiúchán níos leithne de bhoscra sraitheanna drámaíochta agus grinn. Tony Cantwell, a bhfuil an-iomrá air ar na meáin shóisialta, an príomhaisteoir in Good Boy, sraith ghrinn faoi fhear ag déanamh an bhealaigh trí na tríochaidí agus trí dheacrachtaí ina shaol oibre, é ag iarraidh go dtabharfaí de bhreith go bhfuil ADHD ag gabháil dó, léargas greannmhar ar shaol na hÉireann sa lá atá inniu ann. Téann Anna Clifford, an bhean fuirseoireachta, ó theach tábhairne go chéile in Ireland’s Perfect Pubs, go bhfeiceann cineál agus cuma na dtithe ósta is fearr le muintir na hÉireann.

Cuirtear réimse leathan de shraitheanna ardchaighdeáin drámaíochta ón iasacht ar fáil ar RTÉ Player freisin, mar shampla an séasúr deireanach den tsraith mhór-ráchairte Yellowstone, Apples Never Fall le Sam Neill agus Annete Bening, In Her Car atá suite i rith na laethanta tosaigh d’ionramh na Rúise ar an Úcráin, The Gold atá bunaithe ar robáil Brink’s-Mat sa bhliain 1983 agus an séasúr is deireanaí de Colin From Accounts, sraith an-bharúil ón Astráil, agus Billy the Kid a thugann an lucht féachana go domhain i gceartlár chogadh Lincoln County. Tá bailiúcháin na séasúr ar fad de shraitheanna clasaiceacha ar fáil freisin, a mbíonn taitneamh astu arís agus arís eile, nó ar an gcéad fhéachaint ag an té nach bhfaca cheana iad. Ar an gcineál sin, áirítear an tsraith grinn Parks & Recreation, Mr Robot a chuirfidh scéin i ndaoine, Broadchurch maidir le feallmharú, Deadwood scéal dorcha i stíl na gcláracha buachaillí bó agus, an clár is mó ina gcruthaítear stíl as an tsubstaint, Mad Men. Cuireann na sraitheanna sin ón iasacht le hábhar dúchasach RTÉ ionas go mbíonn meascán agus fairsinge ar fáil ag an lucht féachana.

Daoine Óga  

Beidh ábhar spéisiúil drámaíochta, cláracha beochana de scoth an domhain arna léiriú anseo in Éirinn, agus go leor eile, ábhar a chothaíonn an ionchuimsitheacht, an chruthaitheacht, litearthacht na mothúchán agus meon cúramach i leith na timpeallachta i saoránaigh óga na hÉireann, á chur ar fáil ag RTÉ do dhaoine óga ar RTÉjr, RTÉ2, RTÉ Player, cainéal YouTube RTÉ agus ar na hardáin podchraoltóireachta.

Beidh Amy Huberman, Kayleigh Trappe, Demi Isaac Oviawe agus Carl Mullan ag teacht in éineacht le Jason Byrne agus Tara Lynne O’Neill, láithreoirí a bhfuil seanchleachtadh orthu ag lucht féachana Storybud. Bainfidh an lucht féachana óg sult agus sásamh as scéalta faoi dhaoine cáiliúla, faoi choimhthígh ón spás, faoi bhróga iontacha peile agus faoi dhineasáir, scéalta ‘a tharla’…’dáiríre’…

Ar What Dáire Did Next, leantar Dáire Gorman, buachaill dhá bhliain déag ar mór a spéis i bhfoireann sacair Liverpool agus duine de líon beag daoine ar fud an domhain a bhfuil Siondróm Crommelin ag gabháil dó. Feictear an teacht aniar agus an t-iarann aigne i nDáire ag tabhairt faoi laethanta móra ina shaol agus cáil go tobann air mar gheall ar bhualadh le Jurgen Klopp, duine ar laoch aige é. Is sraith Belonging de dhrámaí gearra as áiteanna ar fud an domhain, ‘A Bedouin Dream’, dráma as Éirinn ina measc, ina ndírítear ar a dtaithíonn gach leanbh agus a dtaithíonn leanaí éagsúla iad féin. Feictear ar Maddie + Triggs, le Siobhán McSweeney i mbun reacaireachta, na heachtraí a tharlaíonn do chailín fiosrach a dtarlaíonn amharc na súl lag aici agus dá madra dílis. Sraith aisteoireachta is ea Minding Me ina dtreoraítear daoine óga an lucht féachana maidir le mothúcháin a thuiscint agus a cheansú. Ar Bush Kids, tugann Tom Bán triúr col ceathracha leis as Corcaigh ar thuras iontach ó thuaidh den Chiorcal Artach.

Tugann Doodle Girl, lena peann luaidhe draíochta, leanaí ar eachtraí ealaíne san áit nach bhfuil teorainn ar bith leis an gcruthaitheacht. Spreagfaidh This is Art Club! an chéad ghlúin eile d’ealaíontóirí na hÉireann le súil úrnua i gcónaí ar chúrsaí ealaíne agus is sraith nua What’s Next? atá dírithe ar an am atá i ndán agus daoine óga, le cúnamh ó roinnt den lucht tionchair, in iomaíocht le chéile ag iarraidh teacht ar smaointe nua a d’fhéadfadh an pláinéad a thabhairt slán.

Is seirbhís nuachta de chuid RTÉ é news2day a chuirtear ar fáil do leanaí go speisialta agus ar a gcuirtear scéalta i láthair as Éirinn agus as gach cuid den domhan. Beidh sin ar ais le gach cineál scéalta nuachta, mórimeachtaí an domhain agus ainmhithe gleoite. Fan go bhfeicfidh sibh láithreoir nua i mí Meán Fómhair!

Maidir le cúrsaí podchraoltóireachta, tá roinnt mhaith de chineálacha nua á gcur ar fáil ag RTÉjr Radio mar ábhar suime do dhaoine óga i rith an fhómhair, ina measc Our Sustainable Village, The Antix, We Love Books, Time Tablet agus Chance of a Ghost.

Gheofar breis eolais faoi lón ábhair agus acmhainní oideachais ach cuardach a dhéanamh maidir le www.rte.ie/kids agus www.rte.ie/learn. Is spás sábháilte é RTÉjr ag daoine óga chun bheith ag féachaint ar ábhar dúchasach na tíre seo le cláracha atá saor ó fhógraíocht agus atá ar fáil ar an Modh Sábháilte ar an RTÉ Player.

Tá Ireland’s Wild Islands, a bhuaigh duais roimhe seo ag na Royal Television Awards, ainmnithe anois ag Féile Scannánaíochta Wildscreen na Breataine agus ag Féile Green Screen na Gearmáine

Tá aitheantas idirnáisiúnta faighte ag sraith iomráiteach staire nádúrtha RTÉ One, Ireland’s Wild Islands, agus ainmniúcháin faighte dá réir aici ag péire de na féilte scannán fiadhúlra is mó ar domhan, Wildscreen sa Ríocht Aontaithe agus Green Screen sa Ghearmáin.

Tá an-chuid cainte tarraingthe ag Ireland’s Wild Islands cheana féin in Éirinn, tar éis an tSraith Fhíorasach Speisialtóra is Fearr a bhuachan ag Gradaim Teilifíse RTS na hÉireann i mbliana agus níl deireadh fós le rath na sraithe.

Tá ainmniúchán faighte freisin ag Eoin Warner, láithreoir na sraithe, ag Féile Wildscreen sa chatagóir On-Screen Talent as a thuras iontach timpeall chósta na hÉireann i gceann de Bháid Mhóra na Gaillimhe. Rinneadh an turas fíorphearsanta seo, a craoladh i dtrí chuid ar RTÉ One i mí Aibreáin agus i mí na Bealtaine seo caite, i gcuimhne ar athair Warner nach maireann, fear a chuir iontais na farraige in iúl dá mhac sula bhfuair sé bás go tragóideach.

Déantar ceiliúradh ar scoth na scéalaíochta maidir le stair an dúlra le Wildscreen, ar a dtugtar an fhéile is mó agus is iomráití do scannánóirí fiadhúlra. Is minic a dtugtar ‘Oscars na scannán ar stair an dúlra’ ar Ghradaim Panda na féile.

Is éard a dúirt Eoin Warner: “Is mór an onóir dom ainmniúchán a fháil ag Wildscreen, agus mé in aghaidh iomaitheoirí iontacha idirnáisiúnta agus is cúis áthais ar leith dom a bheith sa bhabhta ceannais le tionscadal pearsanta mar seo a rinneadh in Éirinn. Is áiteanna fíorspeisialta iad oileán na hÉireann agus is orthu a fhaigheann cuid den fhiadhúlra is luachmhaire agus is iontaí sa tír tearmann”.

Is í an fhéile Green Screen, a bheidh ar siúl sa Ghearmáin, an ócáid is suntasaí san Eoraip do lucht déanta scannán ar stair an dúlra, ag a dtagann lucht déanta na gcláracha faisnéise fiadhúlra is fearr ar domhan le chéile. Tá Ireland’s Wild Islands ar an ngearrliosta don Scannán Mara is Fearr.

Arna léiriú ag Crossing the Line Productions agus arna choimisiúnú ag Ceannasaí Sainchláracha Fíorasach RTÉ, Colm O’Callaghan, is sraith trí chuid de chuid RTÉ í Ireland’s Wild Islands ina dtugtar léargas ar dhomhain cheilte agus ar neacha fiáine na n-oileán Atlantach is scoite amach agus ar na dúshláin atá rompu agus iad ag maireachtáil i ndomhan atá ag athrú go tapa.

– Níos mó ná 100 uair a chloig de chraoladh teilifíse ar RTÉ2

– 500 uair a chloig beo ar 4 chainéal beo digiteach ar an RTÉ Player

– Na scéalta, na torthaí agus na hagallaimh is deireanaí ar an aip RTÉ News agus ar RTÉ.ie

– Joanne O’Riordan, Jason Smyth, Michael McKillop, James Scully agus Niamh McCarthy le Foireann Chluichí Parailimpeacha RTÉ sa stiúideo

D’fhógair RTÉ inniu craoladh níos leitheadaí arís ar Chluichí Parailimpeacha 2024 i bPáras ná mar a tharla aon uair go dtí seo.

Beidh craoladh beo á dhéanamh ar feadh 12 lá ó Dé Céadaoin, an 28 Lúnasa go dtí Dé Domhnaigh, an 8 Meán Fómhair, leis an réimse is forleithne riamh de chraoladh teilifíse ó na Cluichí  Parailimpeacha ar RTÉ, 104 uair a chloig ar RTÉ2, chomh maith le hábhar speisialta faoi leith ar an RTÉ Player.

Beidh níos mó ná 500 uair a chloig d’ábhar beo le feiceáil ar an RTÉ Player, ar fud ceithre cinn de chainéil digiteacha beo, ionas go mbeidh lucht féachana na hÉireann in ann iomlán an aicsin agus iomaitheoirí buacacha Fhoireann na hÉireann a fheiceáil beo ar an toirt.

Tar éis ar chuir na Cluichí Oilimpeacha de sceitimíní ar mhuintir na hÉireann, agus ar thug Foireann na hÉireann de bhoinn abhaile leo, beidh tuairisceoireacht chuimsitheach á déanamh ag RTÉ ionas go mbíonn gach duine ar an eolas faoina bhfuil ag tarlú ag na Cluichí Parailimpeacha i rith na seachtainí seo romhainn. Is féidir leis an lucht leanúna coinneáil suas, lá i ndiaidh an lae, lena bhfuil ar siúl, beo as Páras, ar RTÉ2, RTÉ Radio 1 agus RTÉ News, 2FM, RTÉ Player agus RTÉ.ie.

Cuirfear tús leis an aicsean as Páras le hathshamhlú ar an Searmanas Oscailte. Beidh sin, mar a tharla i gcás na gCluichí Oilimpeacha, éagsúil leis an ngnáthshearmanas oscailte sa stáid spóirt féin. Beidh John Kenny agus James Scully, iariomaitheoir ag na Cluichí Parailimpeacha, i mbun tráchtaireachta beo ón láthair.

Mar chuid den chraoladh cuimsitheach a dhéanfaidh RTÉ ar na Cluichí, beidh súil á choinneáil ar RTÉ2 agus ar RTÉ Player ar 35 iomaitheoir Fhoireann na hÉireann ionas go mbíonn an lucht féachana ar an eolas leis na scéalta is deireanaí. Beidh tuairiscí beo as Páras gach maidin ó Chluichí Parailimpeacha 2024 ar Paris Paralympics 2024: Matin.

Beidh Daráine Mulvihill i mbun láithreoireachta beo as Páras luath sa tráthnóna ar Paris Paralympics 2024: Après-midi agus cuirfidh Evanne Ní Chuilinn buaicphointí agus ábhar anailíse i láthair i mBaile Átha Cliath ar Paris Paralympics 2024: Soir.

Is éard a dúirt Declan McBennett, Grúpcheannasaí Spórt RTÉ: “Is iad na Cluichí Parailimpeacha an ceathrú cuid de Shamhradh Spóirt na bliana seo ag RTÉ, tar éis Euro 2024, Craobhchomórtais Chumann Lúthchleas Gael agus na Cluichí Oilimpeacha. Is ábhar mórtais an nós seanbhunaithe atá ag lúthchleasaithe na hÉireann i mbun iomaíochta ag na Cluichí Parailimpeacha agus is mór an fonn atá orainn díograis, dúthracht agus díocas iomaitheoirí sármhaithe na hÉireann a thaispeáint do mhuintir na tíre seo.”

Beidh tuairisceoireacht á déanamh as Páras ag Éamon Horan, Siobhán Madigan agus Darren Frehill ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player chomh maith leis na scéalta is deireanaí a chur ar fáil ar na cláracha Morning Ireland, Today with Claire Byrne, News At One, agus eile, ar RTÉ Radio 1.

Déanfar plé ar imeachtaí uile an lae ar Game On ar RTÉ 2FM le scéalta nuachta, tuairiscí agus tráchtaireacht as Páras ar éachtaí éagsúla. Ar an deireadh seachtaine, beidh tráchtaireacht agus ábhar anailíse ar Saturday Sport agus Sunday Sport ar RTÉ Radio 1. Beidh tuairiscí freisin ar Raidió na Gaeltachta ar na míreanna spóirt i rith na seachtaine chomh maith le tráchtaireacht níos leithne ar chláracha spóirt an deireadh seachtaine.

I measc na ndaoine a bheidh ar phainéal RTÉ ar a seal, beidh Joanne O’Riordan, iriseoir spóirt, agus iariomaitheoirí, Michael McKillop (Lúthchleasaíocht), Jason Smyth (Lúthchleasaíocht), Niamh McCarthy (Caitheamh Teisce) agus James Scully (Snámh).

Beidh agallaimh le hiomaitheoirí na hÉireann á gcur ar fáil gach lá ag Spórt RTÉ freisin de réir mar a bhíonn imeachtaí ar siúl agus beidh na scéalta is deireanaí á gcur ar fáil ar  RTÉ.ie/Paralympics agus ar an aip RTÉ News.

Beidh ábhar faoi leith as Páras á chur ar fáil ar chuntais RTÉ ar na meáin shóisialta ionas gur féidir leis an lucht féachana coinneáil ar an eolas faoina bhfuil ag titim amach ar fud na n-ardán éagsúil.

Is féidir leis an lucht féachana blas a fháil roimh ré ar na Cluichí Parailimpeacha leis an snámhaí Nicole Turner agus na rothaithe Katie-George Dunleavy agus Eve McCrystal ar an gclár Paths to Paris ar RTÉ Player. Feictear sa tsraith ceithre chlár seo roinnt de lúthchleasaithe na hÉireann a mbeidh deis acu ar bhoinn agus iad ag féachaint le cáiliú don seó is suntasaí ar an saol seo, na Cluichí Oilimpeacha agus na Cluichí Parailimpeacha.

Nótaí: 

Craoladh na gCluichí Parailimpeacha ar RTÉ ó Chluichí 2012 i leith:

• Londain 2012 – 5 uair a chloig
• Rio de Janeiro 2016 – 30 uair a chloig
• Tóiceo 2020 – 70 uair a chloig
• Páras 2024 – 104 uair a chloig

Is ábhar mórtais ag Allianz urraíocht a dhéanamh ar chraoladh na gCluichí Parailimpeacha ar RTÉ.

Bí réidh nuair a tharlaíonn sé.

Bhí sruthcheangal á dhéanamh leis an ócáid ar an RTÉ Player ag lucht féachana ar fud an domhain.

Bhí níos mó ná leathmhilliún duine ag féachaint ar Rós Idirnáisiúnta Thrá Lí 2024 á roghnú ar RTÉ One agus ar an RTÉ Player nuair a d’fhógair na láithreoirí, Kathryn Thomas agus Dáithí Ó Sé, gurb í  Keeley O’Grady, Rós na Nua-Shéalainne, buaiteoir na bliana seo.

Tharraing bronnadh ghradam Rós Idirnáisiúnta Thrá Lí 2024 buaiclíon lucht féachana 599,100 duine* ar RTÉ One. B’ionann meánlíon an lucht féachana a bhí ag faire ar Fhéile Idirnáisiúnta Rós Thrá Lí ar RTÉ One aréir tar éis an Nine O’Clock News agus 543,000**.

Bhí meánlíon an lucht féachana ar RTÉ One ar feadh dhá lá na féile cothrom le 412,900**. B’ionann líon an lucht féachana ar tarraingíodh a n-aird ar an seó ar feadh aon nóiméad amháin agus 1.3 milliún*** i rith an dá oíche.

Tá Rós Thrá Lí ag tarraingt dreamanna níos óige den lucht féachana i gcónaí agus bhí 60% den lucht féachana 15 – 34 ar faire ar an seó oíche Dé Máirt.

Ceanglaíodh 177,000 sruth go dtí seo ar an RTÉ Player le daoine in Éirinn agus in 81 tír eile ar fud an domhain – i dtíortha na hEorpa, sna Stáit Aontaithe, i gCeanada, sa Nua-Shéalainn, san Astráil, in Aontas na nÉimíríochtaí Arabacha, san Íoslainn, sa tSeapáin agus i dtíortha eile.

Ar na meáin shóisialta, tapaíodh ábhar @rteone Rose of Tralee níos mó ná 5.11 milliún uair ar Instagram, TikTok, Facebook agus Twitter le spéis dhaoine á tharraingt níos mó ná 504,000 duine.

Is éard a dúirt Alan Tyler, Grúpcheannasaí RTÉ don tSiamsaíocht agus Ceol: “Is iontach an rud an dlúthcheangal a fheiceáil atá ag lucht féachana ar an teilifís agus ar ardáin níos nuaí, ar fud na hÉireann agus ar fud an domhain, leis an gceiliúradh seanbhunaithe cultúir seo.  65 bhliana agus gan ann ach an tús!”

Bliain i ndiaidh bliana, déanann RTÉ fónamh d’imeachtaí ealaíne agus cultúir ar fud na hÉireann faoin scéim Tacaíocht RTÉ do na hEalaíona. Tá Féile Idirnáisiúnta Rós Thrá Lí le háireamh i measc an líon is mó ná 160 ócáid in aghaidh na bliana a bhfóntar dóibh faoin scéim sin maidir le scannánaíocht, ceol, damhsa, ceoldrámaíocht, féilte, litríocht, amharclannaíocht, taispeántais agus eile. Cothaítear earnálacha an chultúir agus na cruthaitheachta in Éirinn faoin scéim le bolscaireacht ar sheirbhísí teilifíse, raidió agus digiteacha RTÉ agus le bearta forleitheadacha taca ar chainéil shóisialta RTÉ.

Beidh gach cluiche ó Euro 2025 UEFA na mBan ar fáil beo ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player

Sraith na Náisiún UEFA agus Cluichí Cáilithe Euro 2025 beo

Tráth a bhfuil Heimir Hallgrimsson, príomhchóitseálaí nua fhoireann Phoblacht na hÉireann na bhfear, ag ullmhú dá chéad chluiche i gceannas, d’fhógair Spórt RTÉ inniu (Dé Céadaoin, an 14 Lúnasa 2024) go mbeidh gach ceann de shé cinn de chluichí Phoblacht na hÉireann i nGrúpa B2 de Shraith na Náisiún UEFA á dtaispeáint ar RTÉ – le cluiche mór in aghaidh Shasana ar an gcéad chluiche acu, i Stáid Aviva Dé Sathairn, an 7 Meán Fómhair.

Beidh an dara cluiche sa bhaile freisin acu, le hÉirinn in aghaidh na Gréige i Stáid Aviva, Dé Máirt an 10 Meán Fómhair, sula n-imrítear dhá chluiche thar sáile, in aghaidh na Fionlainne Déardaoin, an 10 Deireadh Fómhair, agus in aghaidh na Gréige Dé Domhnaigh, an 13 Deireadh Fómhair. Cuirfear críoch le feachtas Shraith na Náisiún UEFA i mí na Samhna le cluiche ag baile i gcoinne na Fionlainne Déardaoin, an 14 Samhain, agus thar lear in aghaidh Shasana Dé Domhnaigh, an 17 Samhain.

Beidh Mná Phoblacht na hÉireann san iomaíocht i gcluichí cáilithe do chomórtas Euro 2025 UEFA na mBan agus a gcuid cluichí le feiceáil ar RTÉ2 agus ar an RTÉ Player. Má éiríonn le hÉirinn an ceann is fearr a fháil ar an tSeoirsia, beidh siad in aghaidh na Breataine Bige nó in aghaidh na Slóvaice i mbabhta dhá chluiche, le háit a bhaint amach i gcraobhchomórtas Euro 2025 an samhradh seo chugainn. (Dátaí agus ionaid na gcluichí le deimhniú go fóill)

D’fhógair RTÉ inniu freisin, mar gheall ar chomhaontú suntasach idir Aontas Craolacháin na hEorpa agus UEFA, go bhfuil cearta cuimsitheacha meán cumarsáide gnóthaithe maidir le Euro 2025 UEFA na mBan ionas gur cinnte go mbeidh an comórtas ar fad le feiceáil beo ar RTÉ.

Dúirt Declan McBennett, Grúpcheannasaí Spóirt RTÉ: “Le blianta fada, tá spórt na mban á chur i lár an aonaigh againn, comórtas Euro 2022 na mBan agus Corn an Domhain san Astráil anuraidh san áireamh. Is cúis ríméid againn go mbeidh gach cluiche den chomórtas EURO 2025 á thaispeáint ag RTÉ agus tá dóchas againn go mbeidh an fhoireann náisiúnta san iomaíocht san Eilvéis ach cruthú go maith sna cluichí cáilíochta atá amach rompu.”

• Tarraingíonn seirbhísí raidió RTÉ aird níos mó ná dhá mhilliún duine fásta* nó 48% de dhaonra na ndaoine fásta gach seachtain agus tá ardú ar líon an lucht éisteachta ag gach stáisiún de chuid RTÉ
• Le RTÉ 17 clár as an 20 clár raidió is mó lucht éisteachta arna gcraoladh in Éirinn
• Is é RTÉ Radio 1 an t-aon stáisiún in Éirinn ar a mbíonn aird ag níos mó ná 1 milliún éisteoir** le hardú +31,000 éisteoir Bliain ar Bhliain
• Ardú 94,000 éisteoir Bliain ar Bhliain go dtí 791,000 tagtha ar líon na ndaoine a dtarraingíonn RTÉ 2FM a n-aird gach seachtain
• Bíonn 335,000 duine ag éisteacht le RTÉ lyric fm gach seachtain, ardú +37,000 Bliain ar Bhliain

I gcomórtas leis an am seo anuraidh, tá 31,000 duine breise ag éisteacht le RTÉ Radio 1 i rith na seachtaine, tá ardú 94,000 ar lucht éisteachta RTÉ 2FM gach seachtain agus 37,000 duine breise ag éisteacht le RTÉ lyric fm 37,000.  

Ag trácht dó ar na figiúirí is deireanaí, dúirt Kevin Bakhurst, Príomh-Stiúrthóir RTÉ: “Chonacthas le laethanta beaga anuas gur i muinín RTÉ a tháinig na milliúin anseo in Éirinn maidir le tráchtaireacht ar sháréachtaí na gCluichí Oilimpeacha. Tá ról lárnach i gcónaí i saol na hÉireann ag na meáin seirbhíse poiblí – agus is léiriú eile arís air sin na figiúirí is deireanaí seo faoi lucht éisteachta na stáisiúin raidió. RTÉ a chraolann 17 den 20 clár is mó lucht éisteachta in Éirinn. 

Tá borradh faoi RTÉ Radio 1, an t-aon stáisiún in Éirinn arís i mbliana a tharraingíonn aird níos mó ná milliún duine gach seachtain, agus ardú 31,000 duine ar an lucht éisteachta sin le bliain anuas. Tá borradh faoi RTÉ 2FM le hardú 94,000 le himeacht bliana ar an lucht éisteachta gach seachtain. Agus tá borradh faoi RTÉ lyric fm, le 37,000 éisteoir breise seachas líon na n-éisteoirí anuraidh. Is ábhar mórtais réimse na gcláracha ar RTÉ, cláracha cainte agus cláracha nuachta agus faisnéise iontaofa, cláracha siamsaíochta agus cláracha ceoil, lón machnaimh agus ábhar spéise a tharraingíonn aird mhuintir na hÉireann ar fad.” 

RTÉ Raidió 1  

Bíonn aird ag 904,000 éisteoir ar RTÉ Radio 1 ar laethanta na seachtaine (+46,000 Bliain ar Bhliain).   

• Is é an clár Morning Ireland fós an clár raidió is mó a n-éistear leis agus ba 486,000 líon na n-éisteoirí a bhí aige sa tréimhse seo (+46,000 Bliain ar Bhliain).
• Countrywide, ardú +68,000 Bliain ar Bhliain, le 277,000 de lucht éisteachta gach maidin Sathairn.
• Is é clár Oliver Callan an tríú clár raidió is mó lucht éisteachta in Éirinn ó Luan go hAoine le 336,000 éisteoir gach lá (+6,000 Tréimhse ar Thréimhse).
• Bíonn 344,000 duine (+3,000 Tréimhse ar Tréimhse) ag éisteacht anois le Today with Claire Byrne ón 10 r.n. – 12 meán lae, Luan go hAoine, gach lá den tseachtain.
• Bíonn cluas ag 221,000 éisteoir (+3,000 Tréimhse ar Thréimhse) leis an gceol iontach ar The Louise Duffy Show.
• Bíonn 340,000 éisteoir (+2,000 Bliain ar Bhliain) ag Brendan O’Connor ar an Satharn, agus 346,000 ag éisteacht leis an dara clár raidió is mó lucht éisteachta sa tír ar an Domhnach (+23,000 Bliain ar Bhliain).
• Tá 295,000 éisteoir ag News at One.
• Tá lucht éisteachta 302,000 (+1,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Liveline with Joe Duffy.
• Bíonn 191,000 de lucht éisteachta (+10,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag The Ray D’Arcy Show gach tráthnóna ó Luan go hAoine ar RTÉ Radio 1.
• Éisteann 224,000 duine (+4,000 Tréimhse ar Thréimhse) gach tráthnóna le Drivetime.
• Bíonn 337,000 ag éisteacht le Playback ar an Satharn.
• 331,000 duine (+7,000 Tréimhse ar Thréimhse) de lucht éisteachta a bhíonn ag The Business gach maidin Dé Sathairn.
• Bíonn 216,000 de lucht éisteachta (+10,000 Bliain ar Bhliain) ag Saturday with Colm Ó Mongáin.
• Bíonn 226,000 de lucht éisteachta ar RTÉ Radio 1 ag Saturday Sport/Doc On One ón 2 i.n. – 6 i.n. agus 203,000 ag éisteacht le Sunday Sport.
• Bíonn 315,000 ag éisteacht le Sunday Miscellany.
• Bíonn 309,000 duine (+5,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag éisteacht leis an gclár Sunday with Miriam.
• Bíonn 49,000 duine (+8,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag éisteacht le Arena ó Luan go hAoine.
• Bíonn 56,000 duine (+4,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag éisteacht le ceol breá ar The John Creedon Show gach oíche ó Luan go hAoine.

Is éard a dúirt Tara Campbell,  Eagarthóir Bainistithe RTÉ Radio 1: “Teist bhreá ar RTÉ Radio 1 an bunachar figiúirí seo agus taithneamh á bhaint ag lucht éisteachta ábhair nuachta agus cúrsaí reatha, spóirt, siamsaíochta, ceoil agus cultúir as an réimse leathan ábhair a léiríonn meithle díograiseacha cumasacha na gcláracha.  Is ábhar mórtais againn, an t-aon stáisiún ar a mbíonn aird ag níos mó ná milliún éisteoir gach seachtain, go mbíonn an lucht éisteachta dílis dúinn agus muinín acu as na láithreoirí agus as an saothar craoltóireachta. Is dírithe ar an lucht éisteachta a bhíonn gach gné dár gcuid oibre.” 

RTÉ 2FM   

• Bíonn 149,000 de lucht éisteachta (+6,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag 2FM Breakfast gach maidin ó Luan go hAoine.
• Bíonn 141,000 de lucht éisteachta (+6,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Laura Fox on 2FM ón 9 r.n. – an 12 meán lae.
• Baineann 128,000 éisteoir (+7,000 Tréimhse ar Thréimhse)  taitneamh as an gceol iontach a bhíonn ag Tracy Clifford dóibh ag am lóin gach lá.
• Baineann lucht éisteachta 157,000 duine (+6,000 Tréimhse ar Thréimhse) ar fud na tíre taitneamh as 2FM Drive tráthnóna.
• Bíonn 42,000 duine (+5,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag éisteacht le Game On ar na hoícheanta i rith na seachtaine don chomhrá spóirt
• Bíonn 136,000 de lucht éisteachta (+8,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Weekends on 2FM ón 9 r.n. – an 12 meán lae ar an Satharn (+7,000 Tréimhse ar Thréimhse) agus 128,000 ar an Domhnach.
• Bíonn 133,000 de lucht éisteachta (+9,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Roz and Emma on 2FM ón 12 meán lae – 3 i.n. ar an Satharn agus 98,000 (+1,000 Tréimhse ar Thréimhse) ar an Domhnach.

Is éard a dúirt Dan Healy, Ceann Straitéis Raidió RTÉ agus RTÉ 2FM: “Tá toradh chun sochair tugtha i gcrích ar an bpointe ag Laura Fox ar 2FM agus borradh 6,000 éisteoir faoi lucht éisteachta an chláir ón 9 ar maidin go dtí an meán lae ó Luan go hAoine. Tá meitheal iontach ag obair faoi stiúir Kate Proctor ar chlár Laura. Tá ardú ar lucht éisteachta Tracy Clifford arís an tréimhse suirbhéireachta seo, le 7,000 éisteoir breise idir an meán lae agus an trí tráthnóna. Tá ardú 5,000 ar lucht éisteachta The Breakfast Show agus ardú 6,000 ar lucht éisteachta 2FM Drive.  

Táthar faoi láthair i mbun an phróisis maidir le dream nua cumasach a aimsiú i mbun cláracha raidió in Éirinn agus beidh suas le 140 duine ag teacht trí 2FM as seo go ceann coicíse. Is iontach an cumas atá á léiriú dúinn ag daoine le gach cineál taithí saoil. 

Táthar ag tnúth le cur arís lena bhfuil bainte amach i rith thréimhse an bhunachair figiúirí seo agus le clár nua am bricfeasta ar maidin agus am tiomána tráthnóna a chur ar fáil don lucht éisteachta i rith na míonna seo romhainn. Ba mhaith liom, mar fhocal scoir, buíochas a ghlacadh thar ceann mheitheal 2FM leis an lucht éisteachta ar fad.” 

RTÉ lyric fm

• Bíonn 67,000 duine de lucht éisteachta (+13,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Marty in the Morning gach maidin ó Luan go hAoine.
• Bíonn 67,000 duine de lucht éisteachta (+9,000 Tréimhse ar Thréimhse) gach trathnóna Sathairn ag Aedín Gormley’s Movies and Musicals
• Bíonn 60,000 duine de lucht éisteachta (+10,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Sunday Afternoon with Simon Delaney.
• Bíonn 51,000 duine de lucht éisteachta (+5,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Niall Carroll’s Classical Drivetime ó Luan go hAoine.
• Bíonn 51,000 duine de lucht éisteachta (+7,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Liz Nolan’s The Full Score (Luan go Déardaoin) / Aedín in the Afternoon (ar an Aoine).
• Bíonn 57,000 duine de lucht éisteachta (+1,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag Lorcan Murray’s Classic Drive gach tráthnóna ó Luan go hAoine.
• 46,000 duine (+3,000 Tréimhse ar Thréimhse) a bhíonn ag éisteacht le Daybreak le Evonne Ferguson maidin Dé Sathairn.
• Bíonn 46,000 duine de lucht éisteachta (+2,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag The Hamilton Scores with George Hamilton ar an Satharn agus 52,000 (+8,000 Tréimhse ar Thréimhse) ar an Domhnach.
• Bíonn 28,000 duine de lucht éisteachta (+6,000 Tréimhse ar Thréimhse) ag The Mystery Train with John Kelly / RTÉ lyric Live with Paul Herriott gach tráthnóna ó Luan go hAoine.

Is éard a dúirt Sinéad Wylde, Ceannasaí RTÉ lyric fm: “Tá ceiliúradh á dhéanamh ag RTÉ lyric fm ó mhí Bealtaine i leith ar 25 bliain ar an aer agus tá an bunachar figiúirí seo, an toradh foráis is fearr riamh againn, ina sméar mullaigh ar an gcomóradh ag meithle na gcláracha. Tráth a bhfuil gleo agus fothram sa saol, is minic gurb é an ceol a théann i gcion ar dhaoine, a chuidíonn lenár dtabhairt ar ais ar an gcothrom agus muid á sheinm, ag éisteacht leis agus ag damhsa leis. Sa cheol atá an ceangal eadrainn. 

Tá RTÉ lyric fm tugtha i gcónaí do cheol den scoth a chur ar fáil do mhuintir na hÉireann. Táthar an-bhuíoch de na héisteoirí nua a bhfuil cluas á dtabhairt acu linn agus sásamh á bhaint acu as ábhar eile éisteachta agus is breá linn fáilte a chur roimh 37,000 éisteoir nua, éisteoirí óga nua ina measc, san aoisghrúpa 15-34 bliana d’aois, atá ag taobhú RTÉ lyric fm le bliain anuas.” 

Nótaí:  

* 2,067,000 Duine Fásta 15+ 

** 1,401,000 Duine Fásta 15+ 

Maidir leis an tacar sonraí reatha (a bhaineann leis an tréimhse Iúil 2023 – 2024), agus tréimhsí inchomparáide, seo a leanas na bunfhoinsí ábhartha: 

• Tréimhse ar Thréimhse = Foinse: JNLR/ Ipsos MRBI 2024-2 v 2024-1.  
• Bliain ar Bhliain = Foinse: JNLR/Ipsos MRBI 2024-2 v 2023-2.